O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

120
CD-ROM
– bu, kompakt disklarni faqat o‘qish uchun mo‘ljallangan 
eng oddiy versiyasi optik disk qurilmasi.
CD-RW
– kompakt disklarni o‘qishdan tashqari, CD-R (RW) ga 
yozish imkoniga ega qurilma.
DVD-ROM
– faqat CD va DVD disklarini o‘qish uchun mo‘ljallangan 
diskovod.
DVD / CD-RW
– bu, CD va DVD disklarini o‘qishdan tashqari, 
CD-R (RW) ga yozishga qodir bo‘lgan kombinatsiyalangan diskovod.
DVD RW
– bu, ixcham va DVD o‘qish, shuningdek, CD-R (RW) 
va DVD R (RW) tashuvchilarga yozish uchun mo‘ljallangan optik 
diskovod. Aks qatlam turiga ko‘ra, DVD-R (RW) media DVD + R (RW) 
va DVD-R (RW) turlariga bo‘linadi. DVD + R (RW) disklari minus 
disklarga qaraganda yuqori yozish tezligini qo‘llab-quvvatlaydi. Biroq, 
DVD-R (RW) disklari uyda mustaqil ishlatiladigan DVD pleyerlari 
bilan yaxshiroq mos keladi.
DVD RW DL
– bu, DVD RW dan farqli o‘laroq, ikki qavatli 
DVD (DL)ga yozish imkoniyatiga ega. Ikki qavatli disklar an’anaviy 
disklardan katta hajmi bilan farqlanadi.
BD-RE – bu, BD (Blue-Ray) disklarini o‘qish va yozish imkoniyatiga 
ega diskovod. BD-RE qurilmasi BD disklarining barcha mumkin bo‘lgan 
turlarini qo‘llab-quvvatlaydi: BD-ROM (faqat o‘qish uchun), BD-R (bir 
marta yozish uchun), BD-RE (qayta yoziladigan).
HD DVD-ROM 
qurilmasi bu
 HD DVD
disklarini o‘qiy oladigan, 
birinchi navbatda yuqori aniqlikdagi filmlarni (HDTV) saqlash uchun 
mo‘ljallangan, yangi avlod optik diskovodlaridir. Yangi media formati 
DVD-ga qaraganda uch baravar ko‘p ma’lumotlarni yozib olish 
imkonini beradi. HD DVD disklari bir qatlamli 15 GB, ikki qavatli 
disklar – 30 GB sig‘imga ega. Umuman olganda, HD DVD diskovodi 
barcha DVD va CD formatlarini o‘qiy oladi.
HD DVD/DVD RW 
diskovodi 
HD DVD 
disklarini o‘qiy oladi, 
shuningdek, DVD-R, DVD + R, DVD-RW, DVD + RW, CD-R, CD-
RW kabi formatlardagi disklarga yozishi mumkin.
HD DVD-R
diskovodi bir marta yoziladigan HD DVD-R disklarini 
yozish uchun ishlatiladi va bundan tashqari, u odatda CD / DVD 
disklarini yozishi va o‘qishi mumkin.

121
HD DVD-RW 
qayta foydalanish mumkin bo‘lgan HD DVD-RW 
disklarini yozish uchun ishlatiladi. Bundan tashqari, u odatda HD 
DVD-R va CD / DVD disklarini yozishi va o‘qishi mumkin.
Ichki va tashqi CD/DVD diskovodlari o‘rtasida farq mavjud. Ichki 
qurilma qismlari tizimli blokga o‘rnatish uchun mo‘ljallangan, tashqi 
qismlari esa tizimli blok tashqarisida tugal korpusda joylashtirilgan 
bo‘ladi. Ichki qismlar, o‘z navbatida, to‘liq o‘lchamli (5,25 dyuymli 
desktop kompyuterining tizimli blokiga o‘rnatish uchun mo‘ljallangan, 
avtomatik yuklash mexanizmli) va slim(ingichka, pastroq balandlikda, 
yarim avtomatik diskni yuklash mexanizmiga ega noutbuklar uchun 
mo‘ljallangan)bo‘shi mumkin. Tashqi diskovodlar odatda qimmatroq 
narxga ega va asosan o‘rnatilgan CD / DVD diskiga ega bo‘lmagan 
noutbuklarda, desktop kompyuterlarida optik disk uchun joy yetarli 
bo‘lmaganda yoki bitta qurilmadan foydalanilganda ishlatiladi. 
Ko‘pgina ichki optik diskovodlar IDE, SCSI yoki S-ATA 
interfeyslari orqali ulanadi. Tashqi qurilmalar asosan noutbuklar bilan 
ishlatiladi va bir vaqtning o‘zida USB, FireWire, PCMCIA interfeyslari 
yoki ushbu ro‘yxatdan bir nechtasiga ega. PCMCIA interfeysiga ega 
diskovodlar juda keng tarqalgan emas va asosan ushbu ulagichga ega 
mobil kompyuterlar uchun ishlatiladi. Ko‘pgina zamonaviy noutbuklar 
USB va FireWire bilan jihozlangan; agar kompyuterda FireWire 
ulagichi bo‘lmasa, u holda siz USB diskovodlarga e’tibor berish kerak.
Diskni yuklash bir necha usulda amalga oshirilishi mumkin.

Download 6,82 Mb.