O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

134
Global va korporativ tarmoqlarning infratuzilmasi endi jonli 
translyatsiya multimedia oqimlari uchun talab qilinadigan talablarga 
juda mos keladi. Ishlab chiqarish intraneti yordamida endi muhim 
mijoz/server ilovalari ishlashiga zarar yetkazmasdan yuqori sifatli 
oqimni ta’minlash mumkin. Ammo multimedia oqimlarini Internet 
orqali uzatish hali ham idealdan uzoqdir. Past tezlikdagi kanallar va 
tarmoq “tiqilib qolishi” eshittirish sifatining sezilarli pasayishiga olib 
keladi. Biroq, mahsulot ishlab chiqaruvchilar va xizmat ko‘rsatuvchi 
provayderlar, hatto, katta auditoriyaga xizmat ko‘rsatsa ham, internet 
orqali uzatishning maqbul sifatini ta’minlaydigan ommaviy axborot 
vositalarini bo‘lish, keshlash va dastur qatlamida multicasting kabi bir 
qator texnologiyalarni allaqachon ishlab chiqdi va qo‘llayapti.
Oqim texnologiyasidan qaysi maqsadda foydalanmoqchi 
bo‘lishingizdan qat’iy nazar, uning ishlashining asosiy tamoyillarini 
tushunishingiz, qaysi mahsulotlaridan foydalanish yaxshiroq ekanligi, 
tarmoq kengligi va tarmoqni qanday optimallashtirish hamda 
tizimning joriy etilishi hamda ishlashini ushbu sohaga ixtisoslashgan 
mutaxassislarga topshirish vaqti kelganida to‘g‘ri qaror qabul qilish 
kerak. 
Oqimli multimedia texnologiyasining asosiy siri eshitiriladigan 
ma’lumotlarni bufferlashda yotadi. Kompyuteriga o‘rnatilgan dasturiy 
ta’minot media pleyeri serverga ulanadi va oqimni so‘raydi. Server 
pleyerga murojaat qilib, multimedia oqimini uzatishni boshlaydi. Pleyer 
esa o‘z navbatida, ma’lumotni bir necha soniya ichida buferlaydi, 
buning uchun mijoz kompyuterining qattiq diskidan(HDD yoki 
SSD) foydalanadi. Bunday bufferlash bilan tarmoq tiqilib qolishidan 
kelib chiqadigan qisqa muddatli oqim kechikishlari multimedia 
ma’lumotlarini ijro etish sifatiga sezilarli ta’sir ko‘rsatmaydi. Demak 
buffer qanchalik katta bo‘lsa, tarmoqdagi buzilishlarning uzatish 
sifatiga ta’siri shunchalik kam bo‘ladi.
Oqim serverlari tayyor media fayllarga uzluksiz kirishni ta’minlashga 
qodir. Ushbu rejim talab bo‘yicha audio yoki video ma’lumotlarni taqdim 
etish sifatida tasnifanadi. Joriy voqealar haqidagi ma’lumot to‘g‘ridan 
to‘g‘ri, kompyuterga ulangan mikrofon yoki videokamera yordamida 
uzatilishi mumkin, so‘ngra multimedia oqimi shaklida ma’lum bir 

135
auditoriyaga uzatilishi mumkin. Ushbu oqim rejimi 
Webcasting(Web 
tarqatish)
yoki 
Webcast
texnologiyasi deb ataladi.
Korporativ ichidagi Web-translyatsiya ko‘pincha interaktiv o‘zaro 
ta’sirlarning o‘ziga xos turlarini ta’minlaydigan boshqa imkoniyatlar 
bilan to‘ldiriladi. Misol uchun, siz real vaqt rejimida video oqimi orqali 
tasvir efirga uzatiladigan shaxsga savollarni uzatishni tashkil qilishingiz 
mumkin. Biroq, media-serverlardan jonli efirga taqlid qilish uchun 
ham foydalanish mumkin. Bunday holda, ular oldinroq saqlangan 
ma’lumotlarni voqea joyidan efirga uzatadilar. Ushbu yondashuv ushbu 
saytga qiziqishni oshiradi va yangi tomoshabinlarni jalb qiladi.

Download 6,82 Mb.