rangdadir. Ularni genotipi CCII. Bunda C geni belgini namoyon qiladi, I dominant
geni bo’lsa, C geni ta'sirini «bo’g’adi». Natijada
C genini fenotipda namoyon
bo’lishi ro’y bermaydi.
Viandot
tovuq zotida ham patlar oq rangda bo’lib, genotipi
iiss.
Leggorn
tovuqlarini
Viandot
xo’rozlari bilan
chatishtirishdan olingan F
1
avlodida tovuq va xo’rozlar oq rangda bo’ladi. F
1
avlodidagi tovuq va xo’rozlar
o’zaro chatishtirilsa F
2
duragay avlodida 13/16 oq patli, 3/16 rangli patli tovuq va
xo’rozlar rivojlanadi. Buni shunday izohlash kerak: (10-rasm)
10-rasm. Allel bo’lmagan genlarning o’zaro ta'sirida tovuqlarda pat
rangining irsiylanishi (epistaz). I – rang hosil qiluvchi gen faoliyatini to’xtatadi,
i- rang hosil qiluvchi gen faoliyatini to’xtatmaydi, C - rang hosil qiluvchi gen, c -
rang hosil qilmaydigan gen.
CI
Ci
cI
Ci
CI
oq
CCII
oq
CCIi
oq
CcII
oq
CcIi
Ci
oq
CCIi
rangli
CCii
oq
CcIi
rangli
Ccii
cI
oq
CcII
oq
CcIi
oq
ccII
oq
ccIi
Ci
oq
CcIi
rangli
Ccii
oq
ccIi
oq
ccii
Mazkur misolda bir belgiga ikkita gen ya’ni I va C genlar ta'sir ko’rsatadi.
Tovuq duragaylari genotipida I bo’lgan taqdirda C geni faoliyati to’xtagani sababli
pat rangli bo’lmaydi. i retsessiv geni gomozigota holatda bo’lgandagina
C geni
patda rang hosil qiladi. Shunday qilib, C geni belgiga bevosita, I geni esa bilvosita,
ya’ni C geni faoliyatini bo’g’ish orqali ta'sir ko’rsatadi.
Xuddi shunday holat oq
piyozboshlarda ucraydi. Chunonchi genotip jihatdan farqlanuvchi fenotipi o’zaro
o’xshash oq rangli piyozboshlarni chatishtirsak F^ da oq piyozbosh,
ularning
o’zaro chatishishidan F
2
da 13/16 oq, 3/16 rangli piyozbosh hosilbo’ladi (11-rasm).
