|
-yilda angliyalik olim
V.BetsonBog'liq biologiya majmua1906
-yilda angliyalik olim
V.Betson
“Genetika”
deb
nom berdi.
Genetikaning keyingi taraqqiyotida gollandiyalik olim
Gugo de Friz
taklif etgan
mutatsiya nazariyasi
(1901-1903 y), daniyalik genetik olim
V.Iogannsen
tomonidan
loviya
o‘simligida belgilarning irsiylanishi bo‘yicha olib borilgan tadqiqotlar muhim ahamiyatga
ega bo’ldi.
1909-
yilda
V.Iogannsen
tomonidan genetika faniga
toza liniya
,
gen, genotip,
fenotip
kabi tushunchalar kiritildi.
Genetika fani rivojlanishining
ikkinchi bosqichi
1911-1953
yillarni o’z ichiga oladi va
irsiyatning moddiy asoslarini o‘rganish bilan bog‘liqdir. Bu davrda irsiyatni moddiy negizini
aniqlash ustida kuzatishlar olib borildi. Bu vaqtda irsiyat hodisalarini o‘rganishda sitologik
metod qo’llanila boshlandi, shuning natijasida
sitogenetik
yo‘nalish
tarkib topdi.
1911-
yilda amerikalik genetik olim
T.Morgan
tomonidan
drozofila
meva
pashshasida olib borilgan tadqiqotlar irsiyatning
xromosoma nazariyasini
asoslashda hal
qiluvchi ahamiyatga ega bo’ldi. Bu nazariyaga ko‘ra, genlar xromosomada chiziqli tartibda
joylashgan. Hujayradagi genlarning birikish guruhi gomologik xromosomalarning gaploid
to‘pllamiga teng ekanligi, bir guruhga birikkan genlar ikkinchi guruhdan mustaqil ravishda
nasldan-naslga berilishi aniqlandi.
Genetika fani rivojlanishining birinchi o‘n yilligida
T.Bovyeri, U.Setton
va
E.Vilson
tomonidan
irsiyatning xromosoma nazariyasi
asoslab berildi. Hujayra bo’linishi (mitoz) va
jinsiy hujayralarning hosil bo’lshi (meyoz) jarayonidagi xromosomalar tarqalishi bilan
irsiy belgi-xossalar tarqalishi o‘rtasida ma’lum bog’liqlik borligi aniqlandi.
|
| |
