19
O`zgaruvchan harakatda quvvat o`rtacha qiymati bilan harakterlanadi.
Agar (18) formuladagi
ϑ
tezlikni yo`lning berilgan qismidagi
rt
o`
ϑ
o`rtacha
tezlik bilan almashtirsak, o`rtacha quvvatning ifodasi quyidagicha bo`ladi:
rt
o
rt
o
F
N
`
`
ϑ
⋅
=
(18b)
Dvigatelning ishlab chiqaradigan quvvati, hisobdagi quvvatiga yaqin
bo`lsa, uning bajargan ishi shunchalik tejamli bo`ladi.
6.Energiya.energiyaning saqlanish va aylanish qononu. Tashqi
kuchlar yoki jismlar sistemasi ish bajarsa, ularning harakati. ya'ni energiyasi
o`zgaradi.
Jism va jismlar sistemasining energiyasi deb, ularning ish bajara olish
qobiliyatini harakterlovchi fizik kattalikka aytiladi.
Energiyaning o`zgarishi jismning ma'lum sharoitda bajarilishi mumkin
bo`lgan ishi bilan o`lchanadi. Shuning uchun ham energiyaning o`lchov
birliklari bo`lib ish birliklari Joul', erg, kGm va hokazolar hizmat qiladi.
Mexanikada harakatlanuvchi, Er yuziga nisbatan
balandda turgan,
deformatsiyalangan va hokazo jismlarning ish bajara olish qobiliyati, ya'ni
energiyasi kinetik va potentsial energiyalarga ajraladi.
