63
dt
dI
L
t
U
U
mL
L
=
=
ω
sin
(109)
bo`ladi. Ohirgi ifodadan tok kuchi I ning vaqtga qarab o`zgarishi quyidagicha
yoziladi:
−
=
−
=
⋅
=
∫
2
sin
cos
sin
π
ω
ω
ω
ω
t
I
t
L
U
dt
t
L
U
I
mL
t
o
m
m
m
(110)
bunda I
mL
tok kuchining amplitudasi quyidagiga teng:
L
U
I
mL
mL
ω
=
(111)
(107) va (110) dan ko`rinadiki, induktivli o`zgaruvchan tok zanjiridagi tok
kuchining fazasi kuchlanshidan
2
π
ga orqada qolar ekan. Bu zanjirdagi U
L
kuchlanish va I
L
tok kuchining t vaqtga boglanish grafigi va vektor
diagrammasi tasvirlangan.
(111) ni o`zgarmas tok zanjirining bir qismi uchun yozilgan Om
qonuninig matematik ifodasi bilan taqqoslab quyidagini yozamiz:
L
mL
mL
mL
X
U
L
U
I
=
=
ω
(112)
bunda X
L
kattalikka induktiv qarshilik deyiladi va quyidagiga teng:
L
X
L
ω
=
(111)
Shunday qilib, zanjirdan o`zgaruvchan tok o`tganda hosil bo`lgan
o`zinduksion EYUK zanjirdagi tok kuchining kamaytirishi sababli, induktiv
qarshilik yuzaga keladi.
Agar o`zgaruvchan tok zanjiri faqat induktiv qarshilikka ega bo`lsa,
zanjirda Joul–Lens issiqligi ajralmaydi, chunki R=O. Shuning uchun,
zanjiridagi induktivlikning roli magnit maydon energijasini to`plashdan va tok
manbaiga qaytarib berishdan iboart bo`ladi. Ideal holda energiya yo`qolmaydi.
