Xalqaro elektretexnika kоmissiyasi (MEK)




Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet27/60
Sana09.10.2024
Hajmi1,58 Mb.
#274164
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   60
Bog'liq
Samarqand veterinariya meditsinasi instituti (1)

Xalqaro elektretexnika kоmissiyasi (MEK)
. Elektorotexnika sohasidagi 
xalqaro xamkorlik bo‘yicha ishlar 1881 yildan boshlangan, chunki bu yili elektr 
bo‘yicha birinchi Xalkaro kongress bulib utgan edi. Keyinrok 1906 yili Londonda 
13 mamlakat vakillarining konferensiyasida maxsus idora - xalkaro elektrotexnika
komissiyasi tuzish tugrisida bir fikrga kelindi.
Bu idora elektr mashinalari soxasi buyicha atamalar va parametrlarni 
standartlashtirish masalalari bilan shugullana boshladi. 
MEK tashkiloti 1906 yili tashkil etilgan. (Xalkaro konferensiyada) Ushbu 
konferensiyada 13 ta mamlakat ishtirok etgan. 1881 yilda elektrlashtirish soxasi 
buyicha 1-xalkaro kongres bulib utgan va shu sanadan boshlab elektrotexnika soxasi 
buyicha xalkaro xamkorlik boshlangan. MEK tashkilotining asosiy maksadi uning 


35 
nizomi bilan belgilanadi va elektro texnika va radiotexnika soxalarida xalkaro 
standartlarni ishlab chikish orkali xalkaro xamkorlikka kumaklashadi. Barcha 
mamlakatlarning milliy elektrotexnika komitetlari MEK tashkilotining Oliy 
boshkaruv organini tashkil etishadi. MEK tashkilotining kengashi xar yili navbatma-
navbat bilan unga a’zo bulgan mam lakatlarda utkazib boriladi. Kengashda kabul 
kilinayotgan karorlar kupchilik ovoz bilan kabul kilinadi. Kengash prezidenti esa xal 
kiluvchi ovozga ega bulib, ovozlar teng bulgan xolatda uzining xal kiluvchi 
ovozidan foydalanadi. MEK tashkilotining xalkaro standartlarini 2 turga bulish 
mumkin: 
1) Umumtexnika standartlar (tarmoklararo xarakterga ega) 
2) Anik maxsulotga nisbatan texnik talablarni kuyuvchi standartlar. 
1-tur standartlariga terminologiya (atamalar)ga oid me’yoriy xujjatlar
kuchlanish va chastota standartlari, turli xil sinovlar uchun standartlar kiradi. 
2 - tur standartlariga maishiy elektr asboblardan aloka sun’iy yuldoshlarigacha 
bulgan buyumlar kiradi. 
ISO va MEK takshilotlari uzlarini xamkorlikda ishlab chikkan ISO MEK 
barcha texnikalar standartlarni ishlab chikish barcha boskichlarida xavfsizlik 
masalaga kat’iy amal kilgan xolatda ishlab chikariladi deb ta’kidlangan. Xavfsizlik 
darajasini baxolash extimoli tavakkalchilik darajasi bilan va xavfsizlik me’yori bilan 
boglangan buladi. Xavfsizlik me’yori xar doim davlat darajasida urnatiladi. 
MEK nizomiga ko’ra, bu tashkilotning maksadlari elektrotexnika va radiotexnika va 
ularga kushni tarmoklardagi muammolar soxalaridagi standartlashtirish masalalarini 
xal qilishdir. ISO va MEK faoliyatlari buyicha farklanadi, MEK elektrotexnika, 
elektronika, radioaloka, asbobsozlik, soxalari buyicha standartlashtirish bilan 
shugullanadi. 
Xozirgi vaktda 41ta milliy qumitalar MEKning a’zolari xisoblanadi. Bu 
mamlakatlarda er kurrasining 80% axolisi yashab, 95% dunyodagi ishlab 
chikarilayotgan elektr kuvvatining iste’molchisi xisoblanadi. Bu asosan sanoati 
rivojlangan xamda rivojlanayotgan mamlakatlardir.MEK ingliz, fransuz va rus 
tillarida ish olib boradi. 
MEK
ning Oliy raxbar idorasi MEK kengashidir, u erda mamlakatlarning xamma 
milliy kumitalari takdim etilgan. Unda eng yukori lavozim prezident bulib, u xar 3 
yil muddatda saylanadi. Bundan tashkari vise-prezident, xazinachi, bosh sekretar 
lavozimlari xam bor. MEK xar yili bir marta uz kengashiga yigiladi va uz faoliyati 
doirasidagi masalalarni xal kiladi. 
1972 yilga kadar MEK va ISO lar tomonidan yaratilayotgan xujjatlar tavsiya sifatida 
faoliyat kursatar edi. 1972 yilga esa MEK, ISO larning tavsiyalari xalkaro 
standartlarga
aylantirilishi xakida qaror qabul qilindi. 

Download 1,58 Mb.
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   60




Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish