O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti “ Chorvachilik va o




Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet25/60
Sana09.10.2024
Hajmi1,58 Mb.
#274164
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60
Bog'liq
Samarqand veterinariya meditsinasi instituti (1)

 
Asalning turlari. 
Tabiiy asal kelib chiqishiga qarab monofler polifler
sun’iy asalga bo‘linadi. 
Gul asali gullaridagi nektarni asalari eg‘ib qayta ishlashi gatijasida olinadi. 
U monofler va polifler deb ataladi. Monoferlar asal bir turli o‘simlik nektaridan 
olingan bo‘lib shu o‘simlik nomi bilan ataladi (paxta, kungaboqar va boshqalar). 
Poliferlar asal bir necha hil o‘simlik guli nektarida olingan aasal bo‘lib, tog‘, qir, 
o‘rmon, o‘tloq asali deb ataladi. 
Padeviy asal-daraxt shoxlari, barglari va daraxtlarda yashovchi turli 
hashoratlar chiqadigan shirani asalari eg‘ib tayyorlagan mahsulot. Padeviy asal 
rangining to‘qligi, konsistensiyasining yopishqoqligi, ta’mi va hidining kamroq 
yoqimligi, tarkibida qandni (65%) kamroqligi, kislotasini va qayishqoqligini 
ko‘proqligi, kristallanishini yomonligi bilan ajralib turadi. Padeviy asal savdoga 
chiqarilmaydi. Tabiiy aralash asal eg‘iladigan manbaiga qarab eg‘ma yoki padeviy 
bo‘ladi. 
Texnologik alomatlariga ko‘ra markazdan qochirma kuch yordamida 
ajratilgan mum kataklari asalga bo‘linadi. Savdoga asosan markazdan qochirma 
kuch yordamida ajratib olingan asal chiqariladi. 
Tabiiy asal navlarga bo‘linmaydi. U konsistensiyasi quruq, tiniq yoki biroz 
kristallangan, mexanik aralashmalar bo‘lmasligi kerak. Rangi turiga qarab oq-sariq 


32 
to‘q-jigarranggacha, mazasi shirin, begona maza aralashmagan bo‘lishi kerak. 
Tarkibidagi suvi ko‘pi bilan 21%, redusirlangan qand (glyukoza va fruktoza)-
kamida 79% (quruq modda ichida), saxaroza ko‘pi bilan 7% (quruq modda ichida) 
bo‘lishi kerak. Diastaz soni amililotik fermentlar aktivligini (1 g quruq modda 
hisobidagi asalga 5 mm 1% li kraxmal eritmasi) xarakterlaydi. 
Sun’iy asal oziq-ovqat sanoati korxonalarida ishlab chiqariladi. Sun’iy asal 
quyuq qiyomga o‘xshash mahsulot. Sun’iy asalni saxaroza eritmasigi ovqat 
kislotasini qo‘shib qizdirib (bunda saxaroza gidrolizga uchrab glyukoza va fruktoza 
hosil bo‘ladi), so‘ng unga asal essensiyasi yoki qisman tabiiy asal qo‘shiladi. Sun’iy 
asal tarkibida 20% suv, 30% gacha saxaroza, 50% gacha glyukoza va fruktoza 
bo‘ladi. Sun’iy asal quvvatliligi bo‘yicha tabiiy asalga yaqin bo‘lsa ham, ozuqalik 
qimmati ancha kam, chunki unda vitaminlar, fermentlar, antimikrob, bakterisid va 
mineral moddalar yo‘q. 

Download 1,58 Mb.
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   60




Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand veterinariya meditsinasi instituti “ Chorvachilik va o

Download 1,58 Mb.
Pdf ko'rish