Mobil
aloqa
vositalari:
smartphone,
iphone
va
planshetlar.
Hozirgi kunda mobil telefonlarning va boshqa mobil aloqa
vositalarining shunaqa turlari ishlab chiqarilmoqdaki, bular vazifalari
jihatidan shaxsiy kompyuterdan hech ham qolishmaydi. Bunday mobil
aloqa vositalari yordamida hujjatlar bilan ishlash, musiqa tinglash,
videoklip tomosha qilish, o’yinlar o’ynash, hatto radioeshittirish va
televideniedan ham bahramand bo’lish mumkin.
Smartfon
(smartphone
) inglizchadan tarjima qilinganda “aqlli
telefon” ma’nosini anglatadi. Funksionalligi jihatidan cho’ntak shaxsiy
kompyuteriga yaqin bo’lgan mobil telefon. Bunda cho’ntak
kompyuterining barcha vazifalari mujassamlangan.
iPhone - to’rt diapazonli multimediyali smartfonlar lineykasi. iPhone
o’zida telefonning asosiy vazifalaridan tashqari kommunikator va internet
planshetlarning asosiy funksiyalarini ham qamrab olgan.
Internet planshetlar – bu maxsus mobil qurilma bo’lib, shaxsiy
kompyuterning klassik namunasidir. Planshetlar (masalan iPad) tashqi
ko’rinish jihatidan kompyuterdan butunlay farq qiladi. Planshetlar
faqatgina ekrandan tashkil topgan bo’lib, boshqa qo’shimcha qurilmalar
(sichqoncha, klaviatura) virtual ko’rinishda tashkil etilgan. Planshetlar
to’liqligicha mobil aloqa muhiti orqali internet xizmatlaridan
foydalanishga va hujjatlar bilan ishlashga ixtisoslashgan.
17.4. Raqamli marketing tushunchasi. SEO, SMM tizimilar.
Raqamli marketing
- raqamli texnologiyalardan foydalangan holda,
asosan, Internet tarmog’ida mahsulot va xizmatlarning sotilishi,
shuningdek, mobil telefonlar, e-mail marketing, SMS, tezkor qidiruv
qurilmasi, displey reklama va boshqa raqamli vositalarni o’z ichiga oladi.
1990 va 2000 yillardagi raqamli marketing rivojlanishi brendlar va
korxonalar marketing uchun texnologiyadan foydalanishni o’zgartirdi.
Raqamli platformalar marketing rejalariga va kundalik hayotga tobora
ko’proq qo’shilib borilmoqda va odamlar jismoniy do’konlarni ziyorat
qilish o’rniga raqamli qurilmalardan foydalanganlari sababli, raqamli
marketing kampaniyalari yanada keng tarqalgan va samarali.
Shuni aytib o’tish joizki, an’anaviy kommunikatsiya medialari
hisoblangan sotuv kuchlari, televizor va elektron medialari bo’lmish veb-
tarmoqlari hamda elektron pochta orasida narx bo’yicha sezilarli darajada
farq bor. Raqamli kanallarning narx samaradorligi va interaktivligi
iste’molchi hamda korxonalar orasida to’g’ridan-to’g’ri dialogni amalga
oshirib, marketologlarni o’zlarining iste’molchilari bilan tez-tez aloqada
290
bo’lib turishni ta’minlash bilan birga, kam sarf-harajat orqali interaktivlik
va personallikni oshiradi.
An’anaviy marketing iste’molchilar e’tiborini jalb qilgan holda
mahsulot va xizmatlarni sotish uchun amalga oshiriladigan marketing
tadqiqotlari va reklama jarayonidir. Raqamli marketing iste’molchilar
bilan mustahkam aloqa o’rnatish bilan bir qatorda iste’molchilarni safini
kengaytirish maqsadida integratsion, maqsadli va samarador aloqani
yaratish uchun raqamli vositalardan foydalanadi. U raqamli mediada
mavjud bo’lgan barcha media vositalaridan printer, televizor, mobil va
radiolardan foydalanib iste’molchilarga ma’lumot yetkazib beradi.
An’anaviy marketing radio, televizor, gazeta va afishalardan foydalansa,
raqamli marketing mobil marketing, ye-mail marketing, SMS, tezkor
qidiruv qurilmasi va displey reklama texnologiyalaridan foydalanadi.
Raqamli marketingdan keng miqyosda transport-logistika xizmatlari
ko’rsatuvchi korxonalar, tovar va yuklarni yetkazib berish, saqlash,
buyurtmalarni shakllantirish, tovar zahiralari haqidagi tezkor axborotlarni
yig’ish va qayta ishlashda, savdo korxonalari esa tovarlarni onlayn tarzda
haridorlarga sotishda, turizm biznesida esa turoperatorlar, turagentlar
turpaketlarni onlayn sotish, mehmonxona nomerlarini bronlashda, banklar
esa mijozlari bilan pul o’tkazmalari, turli xil ko’rinishdagi tijorat
xizmatlarini ko’rsatishda foydalanmoqda.
Qidiruv mexanizmi optimallashtirish (SEO), qidiruvi marketingi
(SEM), tarkibiy marketing, ta’sirchan marketing, tarkibiy otomasyon,
marketing marketingi, ma’lumotlarga asoslangan marketing, elektron
tijorat
marketingi,
ijtimoiy
media
marketingi,
ijtimoiy
media
optimallashtirish - To’g’ridan-to’g’ri marketing, reklama reklamasi,
elektron kitoblar va optik disklar va o’yinlar bizning ilg’or
texnologiyalarimizda tez-tez uchraydi. Aslida, raqamli marketing endi
mobil telefonlar (SMS va MMS), qayta qo’ng’iroq qilish va kutishdagi
mobil qo’ng’iroq ohanglari kabi raqamli ommaviy axborot vositalarini
taqdim etadigan Internet-kanallarga uzatiladi. Aslida, bu internet-
kanallardan tashqari ushbu kengayish onlayn marketing orqali raqamli
marketing, yuqorida qayd etilgan marketing usullari uchun yana bir aniq
ta’rif, albatta, bu aniq ravishda onlayn rejimda ro’y beradi.
Raqamli marketing, yangi tushuncha. Bu mijozlar jalb mavjud
bo’lgan har qanday ommaviy axborot platformalarda asoslangan maxsus
marketing usullarini o’z ichiga oladi. Bugun raqamli marketing bir
hashamatli, lekin zarurat bo’lmaydi.
291
Biznes hamjamiyati raqamli marketing haqida tortishib qoladi. Bu erda
raqamli marketing bilan bog’liq bir necha muhim taxminlar bor:
•
Biz “Digital” deganda u bir media kanali lekin bir qo’llab-quvvatlash
texnologiyasi, degani emas.
•
Odamlar reklama haqida oz g’amxo’rlik, lekin ular uchun qiziqarli
bo’lgan, nima haqida g’amxo’rlik. Ular, zo’ravonlik xabarlar bilan bezovta
qilmasligi kerak.
|
