• 12-rasm. Monopsonist mehnat bozori.
  • Mehnat bozorida monopsoniya boʻlgan hol




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet163/366
    Sana17.05.2024
    Hajmi7,53 Mb.
    #240249
    1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   366
    Bog'liq
    O zbekiston respublikasi oliy va o rta maxsus ta’lim vazirligi t

    Mehnat bozorida monopsoniya boʻlgan hol. 
    Bunday hol koʻproq 
    kichik shaharlarda uchraydi. Shaharda yagona ishlab chiqarish korxonasi 
    boʻlib, u shahar aholisining asosiy qismini ish bilan ta’minlaydi. 
    Shaharda boshqa ish joylari kam boʻlgani uchun, ushbu vaziyat 
    monopsonik bozor vaziyatiga yaqin boʻladi. Monopol korxona mahalliy 
    mehnat bozorida ishchi kuchini sotib oluvchi yagona korxona boʻlgani 
    uchun ham u ish haqiga ta’sir qila oladi. Korxona ishga yollaydigan 
    ishchilar sonini qisqartirsa, ishga kiruvchilar oʻrtasida raqobat kuchayadi 
    va bu ish haqini muvozanat darajasidan pastga tushiradi. 
    12-rasm. Monopsonist mehnat bozori. 
    Raqobatlashgan mehnat bozorida muvozanat holat 
    E
    nuqtada 
    oʻrnatiladi. 
    E
    nuqtada talab va taklif chiziqlari kesishadi. Muvozanat 
    holatida 
    e
    L
    ishchi 
    e
    W
    miqdordagi ish haqi bilan ta’minlanadi. 
    Monopsonist har bir birlik mehnat uchun bir xil ish haqi toʻlagani uchun 
    taklif chizigʻi oʻrtacha xarajat 
    AC
    chizigʻidan iborat boʻladi. Chekli 
    mehnat xarajatlari chizigʻi 
    L
    MRC
    oʻrtacha xarajat chizigʻidan yuqorida 
    yotadi. 
    L
    MRC
    va 
    L
    MRP
    chiziqlarini kesishgan nuqtasi monopsonik holatda 
    Ish haqi 
    stavkasi 
    so`m 
    S
    L
    =
    AC
    MRC
    L
    C
    M
    E
    W
    e
    D
    L
    =
    MRP
    L
    W
    N
    Mehnat 
    miqdori 
    L
    e
    L
    c
    N


    308 
    qancha 
    ishchi 
    bilan 
    band 
    boʻlishini 
    aniqlaydi. 
    Bu 
    erda 
    L
    L
    MRC
    MRP

    monopsonik muvozanat holati sharti. Demak, monopsonist 
    ishchilar sonini 
    e
    L
    dan 
    C
    L
    qisqartirib, ish haqini 
    e
    W
    dan 
    N
    W
    ga 
    qisqartirishga erishadi. Shunday qilib, monopsonist bir vaqtning oʻzida 
    ham ishchilar sonini qisqartirib, ham ish haqini pasaytirib, oʻz foydasini 
    N
    MCNW
    toʻrtburchak yuziga teng boʻlgan miqdorda oshiradi. 

    Download 7,53 Mb.
    1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   366




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Mehnat bozorida monopsoniya boʻlgan hol

    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish