• Xarajatlar obyekti - bu tashkiliy tuzilma, shartnoma yoki boshqa hisob birligi hisoblanib, undan xarajatlar to‘g‘risida ma’lumot olinadi va u
  • xarajatlar markazi tushunchasi hisoblanadi . Xarajatlar markazi - bu tashkiliy birlik yoki faoliyat doirasi bo‘lib
  • Xususan: хarajatlarni taqsimlash




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet13/56
    Sana19.06.2024
    Hajmi1,93 Mb.
    #264358
    1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   56
    Bog'liq
    Maruzalar.O

    Xususan:
    хarajatlarni taqsimlash 
    - bu ishlab chiqarish xarajatlarini aniq xarajatlar obyektiga olib borish 
    jarayonidir. 
    Masalan
    , bitta ishlab chiqarish joyida bitta mahsulot emas, balki bir 
    necha turdosh mahsulotlar (ishlab chiqarilayapti), stollar, stullar, kreslolar ishlab 
    chiqarilayapti. Xarajatlarni aynan ana shu obyektlar bo‘yicha to‘g‘ri hisoblash 
    va taqsimlash bu yerda juda ham muhim. 
    Xarajatlar obyekti

    bu tashkiliy tuzilma, shartnoma yoki boshqa 
    hisob birligi hisoblanib, undan xarajatlar to‘g‘risida ma’lumot olinadi va u 
    orqali jarayonlar, mahsulotlar, ishlar va kapital qo‘yilmalar loyihalarining 
    tannarxi (qiymatlari) o‘lchanadi. 
    Xarajatlarni taqsimlashning jarayoni uchun zarur bo‘lgan yana bir 
    tushuncha -
     xarajatlar markazi tushunchasi hisoblanadi

    Xarajatlar markazi - bu tashkiliy birlik yoki faoliyat doirasi bo‘lib, 
    aynan shu yerda mahsulotni ishlab chiqarish bilan bog‘liq barcha 
    xarajatlar to‘g‘risidagi ma’lumotlarni to‘plash maqsadga muvofiqdir.


    Ko‘p hollarda bu nisbatan mustaqil bo‘lmagan kichik darajadagi tarkibiy 
    tuzilma bo‘lib, u ishlab chiqarish uchastkasi, brigada, tsex bo‘lishi mumkin. 
    Rivojlangan bozor iqtisodiga ega bo‘lgan mamlakatlar amaliyotida, 
    xo‘jalik yurituvchi subyektlarda ishlab chiqarilayotgan mahsulot birligi 
    tannarxini hisoblashning 
    uchta usulidan foydalanishadi:
    1.mahsulot birligi tannarxini barcha xarajatlarni hisobga olib hisoblash 
    usuli; 
    2.faqat o‘zgaruvchan xarajatlarni hisobga olib hisoblash usuli, 
    3.shuningdek normativ xarajatlarni kiritgan holda tannarxni hisoblash 
    usuli qo‘llaniladi. 
    Xarajatlarni guruhlashning barcha ko‘rinishlari turli xildagi boshqaruv 
    qarorlarini qabul qilish uchun qo‘llaniladi. 
    Xarajatlarni hisobga olishning 

    Download 1,93 Mb.
    1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   56




    Download 1,93 Mb.
    Pdf ko'rish