311
Masalan, avtomobilsozlik tarmogʻida ishlaydigan ishchilarning oʻrtacha
ish haqi, qurilish sohasida ishlaydigan ishchilarning oʻrtacha ish
haqlaridan farq qiladi, xuddi shunday kimyo tarmogʻidagi oʻrtacha ish
haqi ham engil va oziq-ovqat sanoatidagi oʻrtacha ish haqidan farq
qiladi. Poliklinikada ishlovchi har xil kategoriyadagi vrachlarning ish
haqi ham bir xil emas. Yuqori kategoriyali vrach past kategoriyali
vrachga qaraganda koʻproq maosh oladi.
Ushbu farqning tagida, insonlar qobiliyatining xilma-xilligi,
ma’lumoti, bilimi, tajribasi, malakasi yotadi. Bulardan tashqari, ular
bajaradigan ishlarning turi ham, ular oladigan daromadlarga har-xil
ta’sir qiladi. Ishning murakkabligi, ishlab chiqarishning inson hayoti
uchun zararli boʻlishi, ushbu sohada ishlovchilarning ish haqida ushbu
zararni qoplaydigan qoʻshimcha ish haqida oʻz ifodasini topadi.
Quyidagi 16-rasmda ishning ogʻirligi va zararligi uchun
toʻlanadigan qoʻshimcha ish haqi koʻrsatilgan.
16-rasm.
Har xil ish sharoitidagi ish haqi
Bu erda ogʻir ishni bajaruvchi, qoʻshimcha
1
2
W
W
W
ish haqi
oladi,
W
W
W
1
2
.
