• S = -a + (1 -b) Yd
  • 23.2. Iste’mol va jamgʻarishga oʻrtacha hamda chegaralangan moyillik
  • Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet238/342
    Sana13.12.2023
    Hajmi7,53 Mb.
    #118127
    1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   342
    Bog'liq
    MIKROIQTISODIYOT. MAKROIQTISODIYOT (2) (7)

    C = a + b Yd , bu yerda: a – avtonom xarajatlar; Yd – tasarrufidagi 
    daromad (Yd =Y-T), bu yerda: T – soliqlar; 
    b – iste’mol hajmining tasarrufidagi daromadga bogʻliqligini 
    ifodalovchi koeffitsiyent, boshqacha aytganda iste’molga chegaralangan 
    moyillik. 
    ΔS 
    b = --------- 100 
    Δ Yd 
    Demak, iste’mol hajmi avtonom iste’molga, tasarrufidagi daromad 
    hajmiga va iste’mol hajmining tasarrufidagi daromad oʻzgarishiga 
    ta’sirchanligiga bogʻliq.
    Jamgʻarish grafigini ham iste’mol grafigiga oʻxshab algebraik 
    ifodalash mumkin, ya’ni jamgʻarish funksiyasi quyidagi koʻrinishga ega: 
    S = -a + (1 -b) Yd 
    Iste’mol 
    va 
    jamgʻarish 
    hajmiga 
    tasarrufidagi 
    daromad 
    dinamikasidan tashqari quyidagi omillar, toʻgʻrirogʻi bu omillardagi 
    oʻzgarishlar ham ta’sir koʻrsatadi: 


    462 

    Uy xoʻjaliklari daromadlari; 

    Uy xoʻjaliklarida toʻplangan mulk hajmi; 

    Baholar darajasi; 

    Iqtisodiy kutish; 

    Iste’molchilar qarzlari hajmi; 

    Soliqqa tortish hajmi. 
    Dastlabki besh omil ta’sirida iste’mol va jamgʻarish grafiklari 
    oʻzaro teskari tomonga siljiydi. Bu besh omil ta’sirida joriy tasarrufidagi 
    daromad tarkibida iste’mol va jamgʻarish ulushi nisbatlari oʻzgaradi. 
    Soliqqa tortish darajasining oʻzgarishi ixtiyordagi daromad hajmini 
    oʻzgartirgani tufayli uning ta’sirida iste’mol va jamgʻarish grafiklari bir 
    tomonga qarab siljiydi. Iste’mol funksiyasini aniqlash borasidagi 
    tadqiqotlar, uning hajmi, shuningdek, aholining daromadlari hajmi va 
    toʻplagan mulki koʻlamiga koʻra tabaqalanishi darajasi hamda 
    aholining soni va yoshiga koʻra tarkibiga ham bogʻliqligini koʻrsatdi. 
    23.2. Iste’mol va jamgʻarishga oʻrtacha hamda chegaralangan
    moyillik 
    Makroiqtisodiy tahlil jarayonida iste’mol va jamgʻarish 
    funksiyalarini yanada toʻlaroq bilish uchun iste’mol va jamgʻarishga 
    oʻrtacha moyillik va chegaralangan moyillik tushunchalarini mohiyatini 
    anglab olishimiz lozim. 
    Iste’molga oʻrtacha moyillik deganda tasarrufidagi daromaddagi 
    iste’mol xarajatlarining ulushi tushuniladi, ya’ni: 


    Download 7,53 Mb.
    1   ...   234   235   236   237   238   239   240   241   ...   342




    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

    Download 7,53 Mb.
    Pdf ko'rish