557
jamiyatda tadbirkorlik malakalarining rivojlanishi darajasi.
Ikkinchi guruhga omillari jamiyatdagi iqtisodiy oʻsish
potensialini
yuzaga chiqarish imkonini beruvchi omillar – talab va taqsimot omillari
bilvosita omillar) kiritiladi:
bozorning monopollashuvi darajasini pasayishi;
iqtisodiyotdagi soliq muhiti;
kredit-bank tizimi samaradorligi;
iste’mol, investitsiya va davlat xarajatlarining oʻsishi;
eksport hajmining oʻsishi;
iqtisodiyotda ishlab chiqarish resurslarini qayta taqsimlash
imkoniyatlari;
daromadlarni taqsimlashning shakllangan tizimi.
Agar oʻsish qoʻshimcha resurslarni jalb etish hisobiga ta’minlansa
va jamiyatdagi resurslardan foydalanishning shakllangan oʻrtacha
samaradorligi darajasini oshirmasa ekstensiv iqtisodiy deb ataladi.
YaIMning oʻsishi iqtisodiyotda band boʻlganlar
sonidan yuqori
sur’atga ega boʻlsa intensiv iqtisodiy oʻsish roʻy beradi. “
Iqtisodiy
oʻsishning intensiv tipi ishlab chiqarish samaradorligining oshishiga
bogʻliq. U foydalanilayotgan resurs birligiga toʻgʻri keladigan mahsulot
ishlab
chiqarishni
koʻpaytirishni,
ishlab
chiqarishning
texnik
xususiyatlarini yaxshilashni koʻzda tutadi.
Iqtisodiy oʻsishning bu ikki tipi sof holda roʻy bermaydi. Iqtisodiy
oʻsish uni ta’minlashdagi intensiv yoki intensiv omillarning ulushi
darajasiga qarab koʻproq
ekstensiv, yoki koʻproq intensiv boʻlishi
mumkin.
