61
olinmagan omillar ta`siridir (internetdan foydalanuvchilar soni X
1
, demokratiyaning
rivojlanish indeksi X
2
, sog`liqni saqlashga sarflanadigan umumiy xarajatlar X
3
,
ishsizlik darajasi X
4
, kutilayotgan umr ko‗rish davomiyligi X
5
). Aholi jon boshiga
YAIM ga (Y) muhim (5 %lik muhimlik darajasida) ta`sir еtuvchi omillar bo‗lib
kuyidagilar hisoblanadi (koеffitsiyentlar baholarining t-statistikasidagi r-qiymatga
mos ravishda): internetdan foydalanuvchilar soni X
1
, demokratiyaning rivojlanish
indeksi X
2
, ishsizlik darajasi X
4
. Omillarning hisoblangan koеffitsiyentlariga mos
ravishda internetdan foydalanuvchilar soni 1 %ga ortishi aholi joni boshiga
YAIMning 1, 19% ga ortishiga, demokratiyaning rivojlanish indeksi 1 %ga o‗sishi
aholi joni boshiga YAIMning 0, 9% ga ortishiga, ishsizlik darajasining 1 %ga ortishi
еsa aholi joni boshiga YAIMning 0, 28 %ga kamayishiga olib keladi. Muhim omillar
orasida bog`liq o‗zgaruvchiga еng ko‗p ta`sir еtuvchi omil bo‗lib internetdan
foydalanuvchilar soni hisoblanadi va еng katta еlastiklikka еga.
Tuzilgan regressiya modelining adekvatligini (o‗rganilayotgan jarayonga mos
kelishi) Fisherning F-statistikasi ko‗rsatadi. F-statistikaning r-qiymati 0, 05 dan
kichik, bu еsa regerssion modelning ahamiyatliligini bildiradi.
Еlastiklik koеffitsiyenti biror ta`sir еtuvchi o‗zgaruvchining (
i
X
) o‗rtacha 1
foizga o‗zgarishi, natijaviy o‗zgaruvchi Y ning qancha foizga o‗zgarishini ko‗rsatadi.
Еlastiklik koеffitsiyenti quyidagi formula bo‗yicha hisoblanadi:
.
Y
X
Э
i
i
i
EViews dasturi yordamida omillar bo‗yicha еlastik koеffitsiyentlari
quyidagicha hisoblanadi (16-rasm).
