O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot universitеti

34 
3- bob. HISOBLASH JARAYONLARINING TURLARI. CHIZIQLI 
HISOBLASH JARAYONLARI 
 
3.1. Hisoblash jarayonlarining turlari.
3.2. Chiziqli hisoblash jarayoni. 
3.3. Chiziqli hisoblash jarayonlariga misollar. 
3.1. Hisoblash jarayonlarining turlari 
Masala yechimining algoritmi ishlab chiqilayotgan davrda asosan uch xil 
turdagi algoritmlardan foydalanib, murakkab ko‗rinishdagi algoritmlar yaratiladi. 
Algoritmning asosiy turlariga chizig‗li, tarmoqlangan va takrorlanadigan 
ko‗rinishlari kiradi.
Murakkab masalalarning yechimini olish algoritmlari yuqoridagi turlarining 
barchasini o‗z ichiga olishi mumkin. 
Chiziqli turdagi algoritmlarda bloklar biri ketidan boshqasi joylashgan bo‗lib, 
berilgan tartibda bajariladi (3.1-rasm). Bunday bajarilish tartibi ―tabiiy tartib‖ deb 
ham yuritiladi. 
. 
3.1-rasm. Chiziqli hisoblash jarayoni
12
 
12
Alimov R.X., Xayitmatov O`.T., Fayzullayev S.X., Majidov R.R., Sattarova M. , Akramov A.A. Algoritm asoslari va 
algoritmik tillar. O‘quv qo‘llanma. ТDIU, 2007. B. 30 
1- ifoda 
2- ifoda 
n- ifoda 

35 
Ko‗p hollarda biron bir oraliq natijaga bog‗liq ravishda hisoblashlar yoki u 
yoki boshqa ifodaga ko‗ra amalga oshirilishi mumkin yani birorta mantiqiy shartni 
bajarilishiga bog‗lik holda hisoblash jarayoni u yoki bu tarmoq bo‗yicha amalga 
oshirilishi mumkin. Bunday tuzilishdagi hisoblash jarayonining algoritmi 
―tarmoqlanuvchi turdagi algoritm‖ deb ataladi (3.2-rasm). 
Ko‗pgina hollarda masalalarning yechimini olishda bitta matematik 
bog‗lanishga ko‗ra unga kiruvchi kattaliklarni turli qiymatlariga mos keladigan 
qiymatlarini ko‗p martalab hisoblash to‗g‗ri keladi. 

Download 1,08 Mb.