3.2-rasm. Tarmoqlangan hisoblash jarayoni 13 Hisoblash jarayonining bunday ko‗p martalab takrorlanadigan qismi
―takrorlanishlar‖ deb ataladi. Takrorlanishlarni o‗z ichiga olgan algoritmlar
―takrorlanuvchi turdagi algoritmlar‖ deb ataladi (3.3-rasm).
3.3-rasm. Takrorlanuvchi hisoblash jarayoni 14 13
Alimov R.X., Xayitmatov O`.T., Fayzullayv S.X., Majidov R.R., Sattarova M. , Akramov A.A. Algoritm asoslari va
algoritmik tillar.O‘quv qo‘llanma. ТDIU, 2007. B. 31
14
Alimov R.X., Xayitmatov O`.T., Fayzullayev S.X., Majidov R.R., Sattarova M. , Akramov A.A. Algoritm asoslari va
algoritmik tillar.O‘quv qo‘llanma. ТDIU, 2007. B. 31
S2
S1
Hа Yo’q P S
Hа Yo’q P
36
Kiritish
Х, С
D = X
2
+ C
E = X + C
A = D/E
Chiqarish
D, E, A
Takrorlanuvchi turdagi algoritmni yozish va chizish o‗lchamlarini sezilarli
darajada qisqartirish takrorlanadigan qismlarni ixcham ifodalash imkonini beradi. 3.2. Chiziqli hisoblash jarayoni Hisoblash jarayonlarining shunday turiga chiziqli deb aytiladiki, unda
hisoblashning barcha bosqichlari chiziqli ketma-ketlik ko‗rinishida bajariladi. Bunda
hisoblashlarning yo‗nalishi birlamchi ma‘lumot yoki oraliq natijalarga bog‗liq
bo‗lmaydi.
Misol. Quyidagi ifodani hisoblashning blok-chizmasini tuzing (3.4-rasm).
X
2
+ C
A = -------------- X + C
3.4-rasm. Yuqorida keltirilgan misolni yechish algoritmi Birinchi blokda o‗zgaruvchilar X, S kiritish ko‗rsatilgan, chunki ular birlamchi
Boshlash
Tamom
1
2
3
4
5
37
ma‘lumotlar bo‗lib xizmat qiladi. 2,3,4 bloklarda hisoblashlar bajarilgandan so‗ng
D,E,A qiymatlari olinib, 5 blokning bajarilish jarayonida chiqariladi.
