Тўланмаган  ҳужжатларни  банк  кўчирмасига  киритиш

hisobvaraqning tartib raqami va BPK saqlovchisining familiyasi, ismi, 
otasining 
ismi (tashkilotning nomi) ; 
BPKning amal qilish muddati. 
BPKga operatsiyalarni amalga oshirish va ular hisobini olib borish uchun boshqa 
qo’shimcha ma’lumotlar ham kiritilishi mumkin. 
BPKlardan foydalangan holda amalga oshirilgan hisob-kitoblar qog’ozda (slip, 
elektron terminal kvitantsiyasi) yoki elektron shaklda (bankomat yoki terminalning 
elektron hujjati) yoki boshqa ma’lumotnomalar bilan tasdiqlanadi. Bunda mazkur 
ma’lumotnomalar hisob-kitoblarni amalga oshirishda ishtirok etuvchi tomonlarga 
etarli nusxalarda shakllantiriladi. Ma’lumotnomalar BPK orqali amalga oshirilgan 
operatsiyalar to’g’risidagi barcha ma’lumotlarni o’z ichiga olishi kerak. 
Ma’lumotnomalarda BPK va BPK saqlovchilarning bankdagi hisobvaraqlari 
rekvizitlari, shuningdek tashkilotlar, naqd pul berish punktlari va bankomatlarning 
hisobvaraqlari rekvizitlari bo’lishi shart. 
Elektron ma’lumotnomalar bank-ekvayerga, bank-emitentga yoki shartnomada 
nazarda tutilgan protsessing markaziga yuboriladi. 
BPKlar bo’yicha banklar o’rtasidagi hisob-kitoblar: 
elektron to’lovlar tizimi orqali umumiy asosda amalga 
oshiriladi; 
amaliyot kuni davomida o’zaro majburiyatlarni yakuniy hisob-kitobi va yakuniy 
hisobkitoblar summasini banklarning vakillik hisobvaraqlari orqali hisobga o’tkazish 
asosida hisob-kitob ishtirokchilari tomonidan tashkil qilingan protsessing markazi 
orqali hisobkitoblarni amalga oshirish. 
Amalga oshirilgan operatsiyalar bo’yicha umumiy hisob-kitoblar elektron 
to’lovlar tizimi orqali quyidagicha amalga oshiriladi: 
a) bank-emitent tomonidan avtorizatsiya qilinmagan holda amalga oshirilgan 
hisob- 
kitoblarda: 
bank tomonidan xizmat ko’rsatilayotgan tashkilotdan olingan elektron hujjatlar 
asosida bank-ekvayer uning hisobvarag’iga tegishli mablag’larni o’tkazadi, bunda 
avtomatik ravishda debet elektron memorial order shakllanadi va elektron to’lovlar 
tizimi orqali bank-emitentga yuboriladi; mijozning BPK hisobvarag’idagi mablag’lar 
bank-emitent tomonidan debet elektron memorial order asosida dasturiy ravishda 
hisobdan chiqariladi. Debet elektron memorial order ro’yxat ko’rinishida chop etilib, 
bankning kunlik hujjatlar yig’majildiga tikib qo’yiladi; 
b) bank-emitent tomonidan avtorizatsiya qilingan holda amalga oshirilgan hisob- 
kitoblarda: 
bank tomonidan xizmat ko’rsatilayotgan tashkilotdan olingan elektron hujjatlar 
asosida bank-ekvayerda avtomatik ravishda elektron xabarnoma shakllanadi hamda 
o’tkazmalarni avtorizatsiya qilish va amalga oshirish uchun elektron to’lovlar tizimi 
orqali bank-emitentga yuboriladi; bank-emitent elektron xabarnoma asosida 
tranzaktsiyani avtorizatsiya qilib, mablag’larni elektron to’lovlar tizimi orqali tegishli 
tashkilotlar hisobvarag’iga o’tkazish uchun bank-ekvayerga yuboradi hamda 
mablag’larni BPK hisobvarag’idan hisobdan chiqarish uchun elektron memorial 
orderni dasturiy ravishda shakllantiradi; mablag’lar bank-ekvayer tomonidan bank-

57 
emitentdan olingan elektron memorial order asosida tegishli tashkilotlarning 
hisobvarag’iga o’tkaziladi va memorial order ro’yxat ko’rinishida chop etilib, 
bankning kunlik hujjatlar yig’majildiga tikiladi. Protsessing markazi orqali hisob-
kitoblar quyidagicha amalga oshiriladi: amaliyot kuni davomida BPKlar bo’yicha 
protsessing markazi orqali amalga oshirilgan barcha operatsiyalar hisob-kitob 
ishtirokchilari uchun ochilgan alohida shaxsiy hisobvaraqlarda yuritiladi; yakuniy 
summalar O’zbekiston Respublikasi Markaziy bankining hisob-kitob markazida 
ochilgan banklarning vakillik hisobvaraqlari orqali shartnomada nazarda tutilgan 
muddatda o’tkaziladi; banklar tomonidan protsessing markazidan olingan 
ma’lumotlar asosida mijozning BPK hisobvarag’iga mablag’lar o’tkaziladi yoki 
hisobdan chiqariladi. 

Download 4,18 Mb.