|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya institutiBog'liq buxgalteriya hisobining axborot tizimlariElektron Savdo
Internet Commerce Internet commerce has enabled thousands of business
enterprises of all sizes, as well as millions of con- sumers, to congregate and interact
in a worldwide virtual shopping mall. Along with enormous opportuni- ties, however,
the electronic marketplace has engendered unique risks.
Elektron savdo dunyo bo’lab bir biri bilan bog’liq va jamlangan tijorat
korxonalariga o’zaro ta’sir ko’rsatadi va istemolchilarga virtual bozorlar orqali xizmat
ko’rsatadi. Ulkan imkoniyatlar bilan birga, elektron bozorlar yagona risk
muammosini keltirib chiqaradi.
16
.
7.3.Hisobot davrining yakunlanishiga tayyorgarlik
Axborot tizimlari orqali hisobotdavrining (oy, yil) yakunlanishini amalga
oshirishdan oldin, axborot bazasida hujjatlarning to’g’riligini tekshirish va kerak
bo’lgan xatoliklarni tuzatish lozim. Shu bilan birgalikda, mehnatga haq to’lash va
xodimlar hisobda aks ettirilganligiga ishonch hosil qilish kerak.
Hisobot davrining yakunlanishidan amalga oshirishdan quyidagi harakatlarni
amalga oshirish lozim:
1. Ma’lumotlarni kiritish;
2. Xatoliklarni tuzatish.
Reglament operatsiyalarni amalga oshirishdan oldinxatoliklarni tuzatish
maqsadida hujjatlarning ketma-ket o’tkazilganligini tekshirish lozim. Bu hujjatlarning
oldingi sana bilan o’zgartirishlar kiritilishi bilan bog’liqdir. Ketma-ketlik avtomatik
ravishda oyning yopilishi yordamchisi bilan amalga oshiriladi
15
Accounting Information SystemsJAMES A. HALL Peter E. Bennett Chair in Business and Economics Lehigh University523-b
16
Accounting Information SystemsJAMES A. HALL Peter E. Bennett Chair in Business and Economics Lehigh University524-b
ko’rsatadigan bo’lsa Hujjatlarni qayda o’tkazish tugmachasini bosish ketma-
ketlikni tiklash mumkin. Bunda xronologiya bo’yicha buzilishga olib kelayotgan
hujjatlargina qayda o’tkaziladi.
Menyu Servis- Hisob yuritishning eskpress-tekshiruv bilan xohlagan vaqtda
yig’mayoki ma’lumotlar bazasi axborotlarining holati haqida detallashtirilgan
ma’lumotlar olish imkoniyati mavjud.
Hisob yuritishning eskpress-tekshiruv – hisobning qismlarini bo’yicha
guruhlashtirilgan ma’lumotlarni tekshiruv to’plami hisoblanadi. Har bir tekshiruv
ma’lumotlar bazasidagi xatoliklarning yo’qligini tekshiradi. Nazorat hisob
ma’lumotlari amaldagi qonunchilik me’yorlariga omsligini yoki dasturdagi ichki
algaritmga mosligini hisoblanadi.
Hisob yuritishning eskpress-tekshiruv natijasida hisobot shakllanadi, unda
o’tkazilgan tekshiruvlarning umumiy soni va tekshiruv natijasida aniqlangan
xatoliklarni soni ko’rsatiladi.
Eskpress-tekshiruv natijasini hisobning har bir bo’limi yoki har bir tekshiruv
natijasini detallashtirilgan holda ko’rsatish uchun (Ko’rsatish tugmachasini bosish
bilan) ko’rish mumkin. Hisobotda har bir tekshiruv natijasida sharhlar keltirilgan
bo’lishi mumkin.
Sharhda quyidagilar keltiriladi:
-
Nazorat predmeti – joriy tekshiruv nimani tekshirmoqda;
-
Tekshiruv natijasi - tekiruv natijasida xatoliklar aniqlandimi;
-
Xatoliklarning mumkin bo’lgan sabablari;
O’tkazilgan hujjatlarning
ketmaketligi
buzilgan bo’lsa , va ular hisobga ta’sirga
|
| |