103
bunda markazning boshqarish strategiyasini tanlashi hududlar tanloviga
bog‗liq. Aytaylik, vazifani bajarganlik uchun mukofot, shartni buzganlik
uchun jarima solish, ishlab chiqarish dasturiga qarab resurslarni ajratish va
hokazo.
Bunday manipulativ texnologiyadan markaz hududlariga ta‘sir ko‗r-
satish vositalariga ega bo‗lgandagina foydalaniladi.
Kafolatlangan natija prinsipi boshqarishning iyerarxik strukturasida qa-
ror qabul qilishdagi eng umumiy yondashuvdir.
Ogohlantirish ssenariysi. Optimallikning ushbu prinsipi o‗zaro tah-
did solish orqali vaziyat barqarorligini ta‘minlashga imkon beradi. Ayrim
ishtirokchiga tahdid solish shuni bildiradiki, agar u barcha ishtirokchilar
tomonidan barqarorlashtiriladigan vaziyatga olib keluvchi strategiyadan
chetga chiqmoqchi bo‗lsa, unga shu vaziyatda olishi mumkin bo‗lgan mab-
lagni olishga yo‗l bermaydilar. Barcha subyektlar tahdid solishdan foyda-
lansalar, unda ogohlantirish ssenariysi vujudga keladi, ya‘ni barcha ishti-
rokchilar bir-birini barqarorlashtirilayotgan vaziyatdan chetga chiqishdan
ogohlantirib turadilar.
Aytib o‗tish kerakki, tahdid solish har doim ham samarali bo‗laver-
maydi, bunda ―chetga chiquvchi‖ni jazolash uchun ishtirokchilar o‗zlari-
ning shaxsiy manfaatlaridan voz kechishga majbur bo‗ladilar. Shuning
uchun ham, ogohlantirish, ya‘ni «chetga chiquvchi»ning maqsadli funksi-
yanilarini minimallashtirish emas, balki boshqa ishtirokchilarning maq-
sadli funksiyalarini maksimallashtirish ham katta ahamiyat kasb etadi.
