25
qo’llanmalari, badiy asarlarning paydo bo’lishida yo’qsak bezash texnikasidan foydalanishni
takozo qilmoqda. Diqqatni o’ziga jalb qiluvchi videoroliklar, Internet
saxifalarini yaratishni
kompyuter grafikasisiz tasavvur qilish qiyin bo’lib qoldi…
Kompyuter grafikasi uch turga bulinadi: rastrli grafika, vektorli grafika va frontal
grafika. Ular bir-biridan monitor ekranida tasvirlanishi va kogozda bosib chiqarilishi Bilan
farqlanadi.
RASTRLI GRAFIKA. Rastrli grafika no’qtalar yordamida (kogozda), piksellar
(no’qtalar ekranda shunday deb ataladi) hosil qilinadi. Tabiiyki, no’qtalar soni soni muham
rol uynaydi va u ekranning hal qilish imkoniyati deyiladi.
Odatda bunday ko’rsatgich 64x480, 800x600, 1024x768 yoki bulardan yo’qori
piksellarda beriladi. Tasvir o’lchovi hal qilish kobiliyati bilan bog’liqdir. Bu parametr dpi
(dots per inch-no’qtalar soni zichligi) Bilan ulchanadi. 15 dyuymli (1 dyuymq2.54 sm)
monitorda ekranda tasvir o’lchovi 28x21 sm ni tashkil qiladi. Buni hisobga olsak,
kompyuter
xotirasida rangli tasvir Ko’p joy olishini tushunish qiyin emas. Misol uchun 10x15 sm li
rasm taxminan 1000x1500 piksellardan iborat bo’ladi.
Agar har bir rangli no’qtani tasvirlash uchun 3 bayt ketsa, bita rasmning o’zi
xotirada taxminan 4 mln. bayt joyni egallaydi. Bunday ma'lumot xususan Internet
saxifalarini yaratishda e'tiborga olinishi zarur. Shuning uchun ham hozirda yaxshi
multimedia
dasturla rini, videoroliklarni yaratish uchun 128 Mbaytdan kam bo’lmagan va
mos ravishda tezligi katta bo’lgan kompyuterlardan foydalanish zarur. Shuning uchun ham
hozirda yaxshi multimedia dasturlarini, videorolikni yaratish uchun 128 Mbaytdan kam
bo’lmagan va mos ravishda tezligi katta bo’lgan kompyuterlardan foydalanish lozim.
Demak, rastrli grafika Bilan ishlash uchun yo’qori unumli kompyuter talab qilinadi.
Rastrli grafikaning kamchiligi sifatida shuni aytish mumkinki, tasvirni
masshtablashtirish
(kattalashtirish, kichiqlashtirish ) jarayoni natijasida no’qtalar o’lchovi kattalashishi bilan tasvir
aniqligi yomonlashishi mumkin va hatto tasvir tanib bo’lmaydigan darajaga borishi mumkin.
Rastrli grafika elektron (multimedia) va poligrafik nashrlarda keng qo’llaniladi.
Nashrlardan turli illyustratsiyalarni yaratishda odatda skaner orqali olingan raqamli foto
yoki videoqamera (hozirda bunday fotoapparat va videoqameralar keng tarqalmoqda, ammo
ularning baholari hozircha ancha kimmat)
yoki rassom, loyixachi tomonidan tayyorlangan
tasvirlardan foydalaniladi. Shuning uchun ham rastrli grafikada tahrirlovchi dastur vositalridan
keng foydalaniladi. Bu dasturlaro odatda tasvirlarni aniqroq ko’rinishda bo’lishini
ta'minlaydi.
Ma'lumki, Internet da rastrli grafika keng tarqalgan bo’lib, u bilan ishlash esa
Ko’pincha Adobe PhotoShop dasturidan foydalaniladi.
