Haroratni o‘lchashning asosiy yo‘l qo‘yiladigan

Download 5,37 Mb. Pdf ko'rish
bet	115/286
Sana	16.05.2024
Hajmi	5,37 Mb.
	#236914

1 ... 111 112 113 114 115 116 117 118 ... 286

Bog'liq
katta kitob

E s l a t m a

Haroratni o‘lchashning asosiy yo‘l qo‘yiladigan
xatoliklarini chegaralarini aniqlash
1. Nazorat qilinayotgan vositalarning haroratlarini o‘lchashni asosiy yo‘l qo‘yiladigan
xatoliklarining chegaralari ishonchlanayotgan asbobni harorat shkalasini 0, 20, 40, 60, 80, 100°S
belgilarida, uni ko‘rsatkichlarini etalon termometr ko‘rsatkichlari bilan taqqoslashda aniqlanadi.
E s l a t m a
– SHkaladagi belgilarni miqdori qiyoslanayotgan asbobni haroratini o‘lchashni real
diapozonidan kelib chiqib ko‘paytirilishi yoki kamytirilishi mumkin, biroq bunda qiyoslanayotgan
asbobni o‘lchash diapozonini boshlang‘ich va oxirgi qiymatlari qo‘shib qo‘yilishi kerak.
2. Nazorat qilinayotgan vositalarning haroratlarini o‘lchashni asosiy yo‘l qo‘yiladigan
xatoliklarini chegaralari quyidagi uslubda aniqlanadi:
2.1. Foydalanish bo‘yicha qo‘llanma ko‘rsatmasiga muvofiq haroratni o‘lchash rejimida
asbobni sozlash (darajalashtirish) amalga oshiriladi.
2.2. Termokompensator va termometrni 25 mm dan kam bo‘lmagan chuqurlikka (yoki EX
talablariga muvofiq), suv bilan aralashtirilib turuvchi termostatlashtirilgan stakanga botiriladi, suv
shkalani qiyoslash belgisidagi haroratda bo‘lishi kerak.
2.3. Uch minut muddat davomida o‘lchash asbobi turg‘un muvozanat xolatiga kelgandan
keyin termometr va asbob ko‘rsatkichlari qayd etiladi.
3. Nazorat qilinayotgan vositalarning haroratlarini o‘lchashni asosiy yo‘l qo‘yiladigan
xatoliklarini chegaralari
t
E
quyidagi formula orqali hisoblanadi:
t
E
= t
o‘zg
- t
et
, (2)
bunda t
o‘zg
– asbob bilan o‘lchanadigan suvning harorati, °S;
t
et
- etalon termometrom bilan o‘lchanadigan suvning harorati, °S.

168
4. Agar qiyoslanayotgan asbobning harorat shkalasini har bir tanlangan belgisida hisoblab
chiqilgan
t
E
qiymat EX da ko‘rsatilgan o‘lchashni yo‘l qo‘yiladigan xatoliklari chegarasidan
oshmasa, asbobni qiyoslash ishlari davom ettiriladi. Agar o‘lchash bo‘yicha yo‘l qo‘yiladigan
xatoliklar chegarasidan oshib ketsa, o‘lchash asbobi ishlatish uchun yaroqsiz deb topiladi va
keyingi qiyoslash o‘tkazilmaydi.

Download 5,37 Mb.

1 ... 111 112 113 114 115 116 117 118 ... 286

Download 5,37 Mb.

Pdf ko'rish