• 322-modda. Ishonchli boshqaruvda soliq solishning oʻziga xos xususiyatlari
  • -modda. Zaxiralarni baholash usullarini




    Download 2,93 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet236/352
    Sana21.05.2024
    Hajmi2,93 Mb.
    #248757
    1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   352
    Bog'liq
    soliq kodeksi 2023

    321-modda. Zaxiralarni baholash usullarini 
    oʻzgartirish natijasiga soliq solishning 
    oʻziga xos xususiyatlari 
    (1-q.)
    Zaxiralarni baholashning soliq toʻlovchi tomonidan oldingi soliq davrida qoʻllanilgan 
    usulidan boshqa usuliga oʻtilgan taqdirda, soliq toʻlovchining jami daromadi (xarajati) 
    baholashning yangi usulini qoʻllash natijasida yuzaga kelgan ijobiy farq summasiga koʻpaytirilishi 
    va salbiy farq summasiga kamaytirilishi lozim. 
    (2-q.)
    Zaxiralarni hisoblashning boshqa usuliga oʻtish soliq toʻlovchi tomonidan soliq davri 
    boshidan eʼtiboran amalga oshiriladi.


    322-modda. Ishonchli boshqaruvda soliq 
    solishning oʻziga xos xususiyatlari 
    (1-q.)
    Ishonchli boshqaruv shartnomasi boʻyicha berilgan mol-mulk, ushbu boʻlim 
    maqsadlarida, ishonchli boshqaruvchining daromadi deb eʼtirof etilmaydi. 
    (2-q.)
    Ishonchli boshqaruv shartnomasiga muvofiq ishonchli boshqaruvchi tomonidan 
    olinadigan pul mukofoti uning daromadi deb eʼtirof etiladi va unga ushbu Kodeksda belgilangan 
    tartibda soliq solinadi.
    (3-q.)
    Agar ishonchli boshqaruv shartnomasida ishonchli boshqaruvni amalga oshirish bilan 
    bogʻliq boʻlgan xarajatlarning oʻrnini ishonchli boshqaruv muassisi yoki boshqa shaxs tomonidan 
    qoplash nazarda tutilmagan boʻlsa, mazkur xarajatlar ishonchli boshqaruvchining xarajatlari deb 
    eʼtirof etiladi. 
    (4-q.)
    Ishonchli boshqaruvchi mol-mulkni ishonchli boshqarishga doir daromadlarni va 
    xarajatlarni har oyda oʻsib boruvchi yakun bilan aniqlashi hamda muassisga va (yoki) ishonchli 
    boshqaruvning boshqa naf oluvchisiga olingan daromadlar hamda xarajatlar toʻgʻrisidagi 
    maʼlumotlarni ushbu boʻlimga muvofiq soliq bazasini aniqlash chogʻida bu daromadlar va 
    xarajatlarni mazkur shaxslar tomonidan hisobga olish uchun taqdim etishi shart. 
    (5-q.)
    Qimmatli qogʻozlarni va muddatli bitimlarning moliyaviy vositalarini ishonchli 
    boshqarish chogʻida ishonchli boshqaruvchi daromadlar hamda xarajatlarni ushbu Kodeksning 
    327-329-moddalarida nazarda tutilgan tartibda aniqlaydi. 
    (6-q.)
    Agar ishonchli boshqaruv shartnomasi shartlariga koʻra, ishonchli boshqaruv muassisi 
    yagona naf oluvchi boʻlsa, bunday muassisning soliq bazasini aniqlash quyidagi xususiyatlar 
    inobatga olingan holda amalga oshiriladi: 
    1) ishonchli boshqaruv shartnomasini amalga oshirish bilan bogʻliq daromadlar va xarajatlar 
    (shu jumladan mol-mulk amortizatsiyasi va ishonchli boshqaruvchiga pul mukofoti toʻlash) 
    olingan daromadlarning hamda amalga oshirilgan xarajatlarning turiga qarab, ushbu boʻlimda 
    belgilangan tartibda ishonchli boshqaruv muassisining daromadlari va xarajatlari tarkibiga 
    kiritiladi; 
    2) qimmatli qogʻozlarga doir operatsiyalar va muddatli bitimlarning moliyaviy vositalariga 
    oid operatsiyalar (ishonchli boshqaruvchiga pul mukofoti toʻlash bundan mustasno) boʻyicha 
    daromadlar (xarajatlar) ishonchli boshqaruv muassisining qimmatli qogʻozlarga va muddatli 
    bitimlarning moliyaviy vositalariga doir operatsiyalar boʻyicha daromadlari (xarajatlari) tarkibiga 
    hamda bunday operatsiyalar uchun ushbu boʻlimda belgilangan tartibda tegishli toifaga kiritiladi. 
    (7-q.)
    Agar ishonchli boshqaruv shartnomasi shartlariga koʻra ishonchli boshqaruv muassisi 
    naf oluvchi boʻlmasa yoxud bittadan ortiq naf oluvchi aniqlansa, bunday shartnoma 
    ishtirokchilarining soliq bazasini belgilash quyidagi xususiyatlar inobatga olingan holda amalga 
    oshiriladi: 
    1) ishonchli boshqaruv shartnomasi boʻyicha naf oluvchining daromadlari uning 
    daromadlari tarkibiga olingan daromad turiga bogʻliq ravishda kiritiladi va belgilangan tartibda 
    soliqqa tortilishi lozim;
    2) ishonchli boshqaruv shartnomasini amalga oshirish bilan bogʻliq boʻlgan xarajatlar 
    (ishonchli boshqaruvchining pul mukofotidan tashqari, agar bu holat mazkur shartnomada pul 
    mukofotini toʻlash ushbu shartnomani bajarish doirasida olingan daromadlarni kamaytirish 
    hisobidan boʻlmasligi nazarda tutilgan boʻlsa) soliq solish maqsadlarida naf oluvchining xarajatlari 
    tarkibida hisobga olinadi. Bunda ishonchli boshqaruvchiga haqiqatan pul mukofoti toʻlash 
    xarajatlari (ishonchli boshqaruvchining pul mukofotidan tashqari, agar bu holat mazkur 


    shartnomada pul mukofotini toʻlash ushbu shartnomani bajarish doirasida olingan daromadlarni 
    kamaytirish hisobidan amalga oshirish nazarda tutilgan boʻlsa) alohida hisobga olinadi va 
    ishonchli boshqaruvchi muassisining xarajatlari tarkibidagi xarajatlar sifatida eʼtirof etiladi; 
    3) ishonchli boshqaruv shartnomasi boʻyicha bir nechta naf oluvchi mavjud boʻlgan 
    taqdirda, ushbu qismga muvofiq daromadlar va xarajatlar ularda oʻzlariga tegishli boʻlgan ulushga 
    mutanosib ravishda hisobga olinadi. 
    (8-q.)
    Ishonchli boshqaruv shartnomasi amalda boʻlgan davrda koʻrilgan zararlar ishonchli 
    boshqaruv muassisining yoki naf oluvchining soliq boʻyicha soliq bazasini aniqlashda hisobga 
    olinmaydi. Bunday zararlar ushbu ishonchli boshqaruvdan olinadigan kelgusi daromadlarga ushbu 
    boʻlimda belgilangan tartibda oʻtkaziladi. 
    (9-q.)
    Ishonchli boshqaruv shartnomasini tugatish chogʻida ishonchli boshqaruvdan 
    koʻrilgan zararlar ishonchli boshqaruv muassisining yoki naf oluvchining soliq bazasini aniqlashda 
    hisobga olinmaydi va kelgusi davrga oʻtkazilmaydi. 
    (10-q.)
    Ishonchli boshqaruv shartnomasi tugatilgan taqdirda, ishonchli boshqaruvga berilgan 
    mol-mulk, mazkur shartnoma shartlariga koʻra, ishonchli boshqaruv muassisiga qaytarilishi yoxud 
    boshqa shaxsga oʻtkazilishi mumkin. 
    (11-q.)
    Mol-mulk qaytarilgan taqdirda ishonchli boshqaruv muassisida, ishonchli 
    boshqaruvga berilgan mol-mulkning ishonchli boshqaruv shartnomasi kuchga kirgan paytdagi 
    qiymati va ushbu shartnomani tugatish paytidagi qiymati oʻrtasidagi ijobiy (salbiy ) farq yuzaga 
    kelishidan yoki kelmasligidan qatʼi nazar, daromad (zarar) yuzaga kelmaydi. 
    (12-q.)
    Mol-mulkni boshqa shaxsga oʻtkazishda ushbu shaxsda u olgan mol-mulkning 
    qiymati miqdoridagi daromad yuzaga keladi. 
    (13-q.)
    Ishonchli boshqaruvchi ishonchli boshqaruv shartnomasini bajarish bilan bogʻliq 
    daromadlar va xarajatlar boʻyicha hamda ishonchli boshqarishdan pul mukofoti tarzida olgan 
    daromadlari boʻyicha, har bir ishonchli boshqaruv shartnomasi kesimida alohida-alohida hisob 
    yuritishi shart. 
    (14-q.)
    Muassisning yoki naf oluvchining, shuningdek ishonchli boshqaruv shartnomasi 
    boʻyicha ishonchli boshqaruvchining daromadlari har bir hisobot (soliq) davrida, bunday 
    shartnomada ishonchli boshqaruv shartnomasining amal qilish muddatida hisob-kitoblarni amalga 
    oshirish nazarda tutilganligidan yoki tutilmaganligidan qatʼi nazar, shakllantiriladi. 
    (15-q.)
    Agar ishonchli boshqaruvning muassisi yoki naf oluvchisi yuridik shaxs boʻlsa, 
    ishonchli boshqaruvchi ishonchli boshqaruv shartnomasini amalga oshirish (shu jumladan 
    amortizatsiya chegirmalarini hisoblab chiqarish) bilan bogʻliq daromadlarni va xarajatlarni 
    ishonchli boshqaruvning muassisi yoki naf oluvchisi boʻlgan yuridik shaxsning soliq solish 
    maqsadida hisob siyosatidan kelib chiqqan holda aniqlashi shart. Bunda ishonchli boshqaruvchi 
    ishonchli boshqaruvning ushbu muassisiga soliq bazasini aniqlash uchun zarur boʻlgan barcha 
    birlamchi hujjatlarni taqdim etishi shart. 
    (16-q.)
    Ushbu moddaning (bundan ushbu moddaning ikkinchi va uchinchi qismlari 
    mustasno), shuningdek ushbu Kodeks 336-moddasi ikkinchi qismining qoidalari alohida mol-
    mulk majmui - pay investitsiya fondini tashkil etuvchi mol-mulkni boshqaruvchi kompaniyaga va 
    ishonchli boshqaruv shartnomasi ishtirokchilariga (muassislariga) nisbatan tatbiq etilmaydi.



    Download 2,93 Mb.
    1   ...   232   233   234   235   236   237   238   239   ...   352




    Download 2,93 Mb.
    Pdf ko'rish