(1-q.)
Soliq soliq bazasidan va belgilangan soliq stavkalaridan kelib chiqqan holda har oyda
hisoblab chiqariladi.
(2-q.)
Soliq ish beruvchining va ayrim toifadagi jismoniy shaxslarning mablagʻlari hisobidan
toʻlanadi.
(3-q.)
Oʻzbekiston Respublikasining diplomatik vakolatxonalari va konsullik muassasalari
xodimlari boʻyicha, shuningdek Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligi tomonidan
xalqaro hukumatlararo tashkilotlarga kvota qilingan lavozimlarga xizmat safariga yuborilgan
shaxslar boʻyicha soliqni toʻlash majburiyati Oʻzbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vazirligining
zimmasiga yuklatiladi.
(4-q.)
Soliq hisoboti soliq toʻlovchi tomonidan soliq boʻyicha hisobga olish joyidagi soliq
organlariga har oyda hisobot davridan keyingi oyning oʻn beshinchi kunidan kechiktirmay, yil
yakunlari boʻyicha esa -keyingi yilning 15-fevralidan kechiktirmay taqdim etiladi.
(OʻzR
30.12.2022-y. OʻRQ-812-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
(5-q.)
Soliqni toʻlash har oyda, soliq hisobotini taqdim etish muddatlaridan kechiktirmay
amalga oshiriladi.
408-modda. Ayrim toifadagi jismoniy shaxslar
tomonidan soliqni hisoblab chiqarish va
toʻlashning oʻziga xos xususiyatlari
(1-q.)
Soliq, agar ushbu moddaning ikkinchi qismida boshqacha qoida nazarda tutilmagan
boʻlsa, soliq toʻlovchining kalendar oyda ishlagan kunlari sonidan qatʼi nazar:
1) yakka tartibdagi tadbirkorlar tomonidan - oyiga bazaviy hisoblash miqdorining bir
baravaridan kam boʻlmagan miqdorda;
2) yakka tartibdagi tadbirkor bilan mehnat munosabatlarida boʻlgan jismoniy shaxslar
tomonidan (bundan buyon matnda yakka tartibdagi tadbirkorning xodimlari deb yuritiladi) - oyiga
bazaviy hisoblash miqdorining 50 foizi miqdorida;
3) faoliyatni yuridik
shaxs tashkil etmagan holda, oilaviy tadbirkorlik shaklida amalga
oshiruvchi oila aʼzolari tomonidan:
yakka tartibdagi tadbirkor sifatida roʻyxatdan oʻtgan oila aʼzosi tomonidan - oyiga bazaviy
hisoblash miqdorining bir baravaridan kam boʻlmagan miqdorda;
oilaning boshqa aʼzolari tomonidan (bundan oʻn sakkiz yoshga toʻlmaganlar mustasno) -
oyiga bazaviy hisoblash miqdorining 50 foizi miqdorida;
OʻzR 29.12.2021-y. OʻRQ-741-son
Qonuniga
muvofiq 4) band chiqarib tashlangan
4) qishloq tumanlarida roʻyxatdan oʻtgan va faoliyatini amalga oshirayotgan "Hunarmand"
uyushmasi aʼzosi boʻlgan hunarmandchilik faoliyati subyektlari tomonidan oʻz faoliyatining
dastlabki ikki yilida - oyiga bazaviy hisoblash miqdorining 50 foizi miqdorida majburiy tartibda
toʻlanadi.
(OʻzR 30.12.2020-y. OʻRQ-659-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
(2-q.)
Mehnat staji hisoblanishi uchun oʻzini oʻzi
band qilgan shaxslar, mehnat shartnomasi
asosida chet elda ishlayotgan Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari, Oʻzbekiston Respublikasi
davlat organlari va boshqa tashkilotlar tomonidan chet davlatlarda tashkil etilgan (ochilgan) savdo
uylarida, vakolatxonalarda (shu jumladan yuridik shaxs tashkil etmasdan), tashkilotlarda
ishlayotgan Oʻzbekiston Respublikasi fuqarolari, shuningdek ishlamaydigan eri (xotini)
uchun
soliq toʻlovini amalga oshiruvchi ishlayotgan fuqarolar tomonidan yiliga bazaviy hisoblash
miqdorining kamida bir baravari miqdorida ixtiyoriy tartibda, quyidagi soliq toʻlovchilar
tomonidan esa majburiy tartibda toʻlanadi:
(OʻzR 14.09.2021-y. OʻRQ-714-son Qonuni
tahriridagi xatboshi) (Oldingi tahririga qarang)
"Hunarmand" uyushmasining aʼzosi boʻlgan hunarmandchilik faoliyati subyektlari;
(OʻzR
29.12.2021-y. OʻRQ-741-son Qonuniga muvofiq kiritilgan xatboshi)
OʻzR 29.12.2021-y. OʻRQ-741-son Qonuniga muvofiq ikkinchi va uchinchi xatboshilari
uchinchi va toʻrtinchi xatboshilar deb hisoblansin
"Usta-shogird" maktablari oʻquvchilari - ular yigirma besh yoshga toʻlguniga qadar ishlagan
davrda;
dehqon xoʻjaliklari, shuningdek maydoni toʻrt sotixdan kam boʻlmagan dehqon xoʻjaligida,
tomorqa yer uchastkasida band boʻlgan yoki ushbu maydonda qoramol yoxud ellik boshdan kam
boʻlmagan xonaki parranda parvarishlayotgan jismoniy shaxslar. Bunda dehqon xoʻjaligi rahbari
soliqni majburiy tartibda toʻlaydi, boshqa aʼzolari va koʻrsatilgan jismoniy shaxslar esa ixtiyoriy
asosda toʻlaydi.
(OʻzR 30.12.2020-y. OʻRQ-659-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
(3-q.)
Yoshga doir pensiya va nafaqa oluvchi hunarmandchilik faoliyati subyektlari boʻlgan
"Hunarmand" uyushmasining aʼzolari soliq toʻlashdan ozod etiladi, ushbu moddaning birinchi va
ikkinchi qismlarida koʻrsatilgan, yoshga doir pensiya olish huquqiga ega boʻlgan qolgan shaxslar,
shuningdek I va II guruh nogironligi boʻlgan shaxslar uchun esa soliq miqdori uning belgilangan
eng kam miqdorining kamida 50 foizini tashkil etishi kerak.
Mazkur imtiyozlar pensiya
guvohnomasi yoki tibbiy-mehnat ekspert komissiyasining maʼlumotnomasi asosida beriladi.
Imtiyozlarga boʻlgan huquq kalendar yil davomida vujudga kelgan yoki tugatilgan taqdirda,
soliqni qayta hisob-kitob qilish ushbu huquq yuzaga kelgan yoki tugatilgan oydan eʼtiboran
amalga oshiriladi.
(4-q.)
Soliqni toʻlash quyidagicha amalga oshiriladi:
ushbu moddaning birinchi qismida koʻrsatilgan shaxslar tomonidan - har oyda tadbirkorlik
faoliyati amalga oshirilgan oyning oʻn beshinchi kunidan kechiktirmay;
ushbu moddaning ikkinchi qismida koʻrsatilgan shaxslar tomonidan - hisobot yilining 1-
dekabrigacha amalga oshiriladi. Bunda soliqning miqdori toʻlov kunida belgilangan bazaviy
hisoblash miqdoridan kelib chiqqan holda hisoblab chiqariladi.
(OʻzR 30.12.2020-y. OʻRQ-659-son Qonuni tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
(5-q.)
Yangi roʻyxatdan oʻtgan yakka tartibdagi tadbirkorlar va yuridik shaxs tashkil
etmagan holda oilaviy tadbirkorlik shaklidagi faoliyatni amalga oshiruvchi oila aʼzolari tomonidan
soliqni toʻlash ular yakka tartibdagi tadbirkor sifatida davlat roʻyxatidan oʻtkazilgan oydan keyingi
oydan eʼtiboran amalga oshiriladi.
(6-q.)
Soliqni toʻlash majburiyati:
yuridik shaxs tashkil etmagan holda oilaviy tadbirkorlik shaklidagi faoliyatni amalga
oshirayotgan oila aʼzolari uchun - oilaviy tadbirkorlik subyekti nomidan ish yuritadigan, yakka
tartibdagi tadbirkor sifatida roʻyxatdan oʻtgan oila aʼzosining;
yakka tartibdagi tadbirkorning xodimlari uchun -
ushbu xodimlar bilan mehnat
shartnomasini tuzgan yakka tartibdagi tadbirkorning zimmasiga yuklatiladi.
(7-q.)
Toʻlov topshiriqnomasida (kirim orderida) soliq toʻlovchining familiyasi, ismi,
otasining ismi, identifikatsiya raqami va toʻlov kiritilayotgan davr koʻrsatilishi shart. Bunda oila
aʼzolari - oilaviy tadbirkorlik ishtirokchilari va xodim yollagan yakka tartibdagi tadbirkorlar
boʻyicha toʻlov topshiriqnomasi (kirim orderi) har bir oila aʼzosi uchun va yakka tartibdagi
tadbirkorning har bir yollangan xodimi uchun alohida-alohida yoziladi. Agar toʻlov
topshiriqnomasida (kirim orderida) davr koʻrsatilmagan boʻlsa, toʻlov u amalga oshirilayotgan oy
(dehqon xoʻjaliklari aʼzolari uchun - yil) uchun toʻlangan deb hisoblanadi.
(8-q.)
Yakka tartibdagi tadbirkorning faoliyati vaqtinchalik toʻxtatib turilganligi toʻgʻrisida
soliq organlari tomonidan olingan axborot yakka tartibdagi tadbirkor oʻz faoliyatini amalga
oshirmaydigan davr uchun soliqni hisoblashni toʻxtatib turish uchun asos boʻladi.
(9-q.)
Soliq
organlari tomonidan olingan, har bir yollangan xodim uchun belgilangan
tartibda berilgan hisobga olish kartochkalari yakka tartibdagi tadbirkor oʻz faoliyatini amalga
oshirmaydigan davr uchun yakka tartibdagi tadbirkorning har bir xodimiga soliqni hisoblashni
toʻxtatib turish uchun asos boʻladi.
(10-q.)
Agar faoliyatini toʻxtatib turgan yakka tartibdagi tadbirkor yakka tartibdagi
tadbirkorning har bir xodimi uchun hisobga olish kartochkasini soliq organiga belgilangan
muddatlarda topshirmasa, yakka tartibdagi tadbirkorning majburiyatlari boʻyicha soliqni hisoblash
toʻxtatilmaydi.
(11-q.)
Ushbu moddaning birinchi qismida koʻrsatilgan soliq toʻlovchilar
soliqni ushbu
Kodeksning 405-moddasida koʻrsatilgan soliq stavkalari boʻyicha jami yillik daromad toʻgʻrisida
deklaratsiyada koʻrsatilgan mehnatga haq toʻlash tarzida olingan daromadlar summasidan kelib
chiqib, biroq ushbu moddada belgilangan uning eng kam miqdoridan kam boʻlmagan holda,
soliqni ixtiyoriy ravishda toʻlash haqida jami yillik daromad toʻgʻrisidagi deklaratsiyani taqdim
etish bilan bir vaqtda beriladigan ariza asosida toʻlashga haqli. Bunda toʻlanishi lozim boʻlgan
soliqning uzil-kesil summasi ushbu moddaning birinchi - beshinchi qismlariga muvofiq toʻlangan
summalarni hisobga olgan holda aniqlanadi.
(OʻzR 30.12.2020-y. OʻRQ-659-son Qonuni
tahriridagi qism) (Oldingi tahririga qarang)
