• (mank) bo ‘lgani uchun Mankburni nomi bilan atalgan. Keyinchalik bu nom talaffuzda o ‘zgarib “Manguberdi” nomi bilan mashhur bo ‘lib ketgan
  • Sham suddin El tut mish
  • Jaloliddin Manguberdi
  • to‘ldiring.  Janglarning nomi




    Download 1,04 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet68/154
    Sana27.12.2023
    Hajmi1,04 Mb.
    #128649
    1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   154
    Bog'liq
    7-sinf Ozbekiston tarixi (@tarix)

    to‘ldiring. 
    Janglarning nomi
    Natijasi 
    * Jaloliddin Manguberdi (toliq ismi Jaloliddin ibn 
    Alo vuddin Muhammad) (1198-1231) – Xorazmshohlar 
    davlatining songgi hukmdori (1220-1231), mohir sar-
    karda. Anushteginiylardan. Jaloliddin burnida xoli 
    (mank) bolgani uchun Mankburni nomi bilan atalgan. 
    Keyinchalik bu nom talaffuzda ozgarib “Manguberdi” 
    nomi bilan mashhur bolib ketgan
    * Parvon jangi (1221) – Jаlоliddin Mаngubеrdining 
    mo‘ g
    ul bоsqinchilаrigа qаrshi оlib bоrgаn jаnglаridаn 
    biri. Parvon jangi mog
    ullаrning bu urushdаgi eng 
    kаttа mаglubiyati bolgаn. Mogullаr bоsib оlgаn 
    ko
    p ginа shaharlаrdа хаlq qozgоlоn kotаrib mogul 
    nоiblаrini oldirgаnlаr 
    * Sind daryosi bo‘yidagi jang – Jaloliddin Manguberdi 
    va Chingizxon qo‘shinlari o‘rtasidagi jang (1221-yil 
    24–26-noyabr). Jangda Chingizxon qo‘shinlari mu vaf-
    faqiyat qozonadi 


    74
    22-§. JALOLIDDIN MANGUBERDI MOHIR SARKARDA
    Tayanch tushunchalar: Jaloliddin davlati, 
    Basra yaqinidagi 
    jang, Ozarbayjon zabt etilishi, ichki ziddiyatlar.
    Jaloliddin davlatining tashkil topishi.
     
    Jaloliddin Sind 
    darayosidan kechib o‘tganidan so‘ng qolgan jangchilarini 
    to‘plab, Shimoliy Hindiston hududidagi bir qancha davlatlar 
    hukmdorlari bilan aloqa o‘rnatishga harakat qildi. Biroq 
    Shatra viloyatining hukmdori Jaloliddin Manguberdining 
    og‘ir ahvolidan foydalanib, unga qarshi hujum qiladi. Bu 
    jang da g‘alabaga erishgan Jalolid din Man gu berdiga Shatra 
    hukmdorining ming ta otliq va besh mingta yaxshi qu rol langan 
    jangchilari taslim bo‘la 
    di 
    lar 
    va uning tomoniga o‘tadilar. 
    Bu mu vaffaqiyatdan so‘ng, tevarak-atrof da gi yangi kuchlar 
    Jaloliddinga kelib qo‘shi 
    la 
    dilar. Dehli sultoni Sham suddin 
    El tut mish Xorazmshohga bun 
    day maktub yo‘l 
    laydi: “Sening 
    or 
    ting 
    da islomning dush 
    mani turgani sir emas. Sen butun 
    musulmonlarning sultonisan. Men bunday paytda senga qarshi 
    bo‘lishni istamayman. Taqdir qo‘lida senga qarshi qurol 
    bo‘lishni xohlamayman. Men kabi odam seningdek insonga 
    qarshi qilich ko‘tarishi kechirilmas holdir!
    Shu tariqa, Jaloliddin Manguberdi Shimoliy Hindistonda 
    davlat barpo qiladi. Sulton o‘z ahvolini yaxshilab oladi
    unga 
    tobe hind mulklarida 
    uning nomi 
    xutbaga qo

    shib o

    qilgan

    O‘z nomi dan kumush va mis tangalar zarb ettirib, soliqlar joriy 
    qiladi. Lekin Hindistonning katta-kichik hukmdorlari Xorazm-
    shohning kuchayib ketishidan xavfsirashardi. Ular 
    o

    zaro til 
    biriktirib Jaloliddin Manguberdiga qarshi ittifoq tuzmoqchi 
    ekanliklari ayon bo

    lib qoldi. Jaloliddin Manguberdining 
    ikki lashkarboshisi Yazidak pahlavon va Sunqurjiq xiyonat 
    qilib Eltutmish tomoniga o

    tganlar. 

    Download 1,04 Mb.
    1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   154




    Download 1,04 Mb.
    Pdf ko'rish