|
Payvandlash mmetallurgiyasi” o‘quv fani bo‘yicha Labaratoriya ishlarini bajarish uchun uslubiy qo`llanma
|
| bet | 3/13 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 1,48 Mb. | | #232975 |
Bog'liq PM LabaratoriyaXisobot mazmuni
Xisobotda bajarilgan tajribalarnig qisqacha mazmuni, moslama sxemasi, tajriba natijalari yozilgan jadvallar va jadvallar asosida yoyning statik volt amper xarekteristikasi o`z aksini topishi kerak.
Nazorat uchun savollar.
1. Elektr yoyi nima va unda qanday jarayonlar kechadi?
2. Yoyning static volt amper xarekteristikasi deb nimaga aytiladi? Uning o`zgarishlarini tushuntirib bering.
З. Yoy o`tkazgichining boshqa elektr o`tkazgichlaridan farqi nimada?
4. Yoy razryadiga temir buyumlar nima uchun ta’sir ko`rsatadi?
5. Yoyning turg`un yonishiga tok turi va qutublar bog`lanishi nima uchun ta’sir ko`rsatadi?
Labaratoriya ishi № 2
KATODLI SOGILIShNI TADQIQOT QILISH
Ishdan maqsad: yoyni boshqarish usullari bilkan tanishish va tashqi magnit maydoni yordamida metal chokini shakllantirish.
Ishning mazmuni.
Elektr tokini o`tkazgichi bilan magnit maydonini ta’sirlashuvi natijasida ular o`rtasida o`tkazgichga ta’sir etuvchi kuch paydo bo`ladi(bu kuch yo`nalishi chap qo`l qoyidasiga asosan aniqlanadi). Payvandlash sharoitida o`tkazgich bo`lib yoy va payvand vannasi suyuq metalli xizmat qiladi. Shuning uchun tashqi magnit maydoni ular bilan ta’sirlashadi. Tasir etuvchi kuchlar vanna suyuq metallini va yoyni siljitib xarakatlantiradi. Sijishlar yo`nalishi va xarakteri magnit maydon turi va ko`rinishi hamda payvandlash toki turi bilan aniqlandi. Magnit induksiyasini payvand yoyi o`qiga nisbatan yo`nalish chiziqlari ko`rinishiga qarab ikki turdagi magnit maydonlari farqlanadi: ko`ndalang va bo`ylama. Bo`ylama magnit maydonlarining kuch chiziqlari yo`nalishi payvand yoyi o`qiga parallel, bo`ytlama magnit maydonlariniki perpendikulyar.
Umumiy xolatda yoyning va suyuq metalning xarakati murakkab xarakterga ega. O`zgarmas magnit maydoni va o`zgarmas payvandlash tokida ularning xarakati oddiyroq ko`rinishga ega. Ko`rsatib o`tilgan sharoitlarda bo`ylanma magnit maydoni yoy ustunini va vannaning erigan metalini aylantiradi, ko`ndalang magnit maydoni esa yoyni biror tomonga og`diradi va suyuq metalni o`qqa nisbatan bir tomonga siljitadi.
Payvandlash tokini turi va magnit maydonini turi va ko`rinishini o`zgartirish yo`li bilan yoy ustunini tebranishini va aylanishini, aktiv dog`larni payvand vannasi yuzasida borib kelishi va aylanma xarakatini, payvand yoyi shaklini, payvand vannasi erigan qismini tebranma va aylanma xarakatini xosil qilish mumkin.
|
| |
