Mektepke shekemgi tárbiya jasındaǵı balalar menen alıp barılatuǵın social pedagogikalıq xızmetten paydalaníw texnologiyaları

Download 53,77 Kb.
bet	7/9
Sana	14.06.2024
Hajmi	53,77 Kb.
	#263802

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Bog'liq
Фарахатова Айсенура

2.2. Mektepke shekemgi tárbiya jasındaǵı balalar menen alıp barılatuǵın social pedagogikalıq xızmetten paydalaníw texnologiyaları

Balani mektepte oqiwg`a a`dep-ikramliliq-erk ku`shine tayarlilig`i
Mektepte oqiwg`a a`dep-ikramliliq-erikli tayarliliq balanin` mektepke shekemgi balaliq aqirina kelip a`dep-ikarmliliqli is-ha`rekei, erki, a`dep-ikramliliq sezimler ha`m sana rawajlaniwinda og`an jan`a sotsialliq ko`z-qarasin belsende iyelewge ha`mde o`zinin` oqitiwshi ha`m klaslaslari menen o`z-ara mu`na`sibetlerin a`dep-ikramliliq tiykarda jaratiwg`a imkan beretug`in da`rejege erisiwinde da`liyillenedi.
Moralliq shidamliliqqa tayarliliq u`lken mektepke shekemgi ta`rbiya jasindag`i bala shaxsiy minez-quliq rawajlaniwinin` qandayda bir da`rejesinde ju`zege shig`adi. Bul mu`na`sibette balanin` mektepke shekemgi ta`rbiya jasi dawaminda rawajlanatug`in o`z minez-qulqin basqariw qa`bileti: qag`iydani yaki ta`rbiyashi talaplarin sanali orinlaw, ashiwlanip ketiwine erk bermew, qoyilg`an maqsetke erisiwde sheberligin ko`rsetiw, kerekli jumisti o`zine tartatug`in, biraq maqsetten aljastiratug`inina qarsi orinlaw ko`nlikpesi ha`m usi siyaqlilir itibarg`a ilayiq bolip tabiladi. Bolajaq oqiwshi minez-qulqindag`i erkliliktin` rawajlaniw tiykarin mektepke shekemgi ta`rbiya jasi aqirina kelip payda bolatug`in sebepler, o`z-ara boysiniwshilari payda etiledi.
Mektepke moralliq-erkli tayarliliqtin` ha`rip taniwinda, sonday-aq u`lken mektepke shekemgi ta`rbiya jasindag`i bala shaxsiy minez-qulqindag`i o`z betinshe ja`mleskenlik ha`m intizamliliq siyaqli qa`siyetleri a`hmiyetli bolip tabiladi.
Erkinlik penen u`zliksiz baylanisqan minez-quliq qag`iydalarin ornilaw, jan`a sharayatlarda ha`rekettin` duris a`detiy usularinan paydalaniw, ja`rdem beriwge tayarliliq qa`bileti bolip tabiladi. Erkinlik ha`m minez-quliqtag`i ja`mlesken ha`m intizaliliq penen minez-quliqtag`i maqsetke bag`darlang`anliqta, o`z iskerligin MShTMda qabil etilgen qag`iydalarg`a muwapiq sanali sho`lkemlestire biliwde, iskerlik na`tiyjesine erise biliw ha`m oni qadag`alaw, o`z minez-qulqin basqa balaradin` minez-qulqi menen muwapiqlastiriw, o`z is-ha`reketleri ushin shaxsiy juwapkershilikti seze biliwde o`z da`liyillewin tabadi.
Mektepke a`deplilik-erkli tayarliliqtin` basqa a`hmiyetli tiykarg`i bo`limi balanin` u`lken jastag`ilar ha`m o`z ten`lesleri menen o`z-ara mu`na`sibetlerin qag`iydalarg`a muwapiq sho`lkemlestire biliw. Ta`jiriybenin` ko`rsetiwinshe mekteptegi oqiw sharayatlarina sa`ykesleniw alding`i jillarda balalarda «ja`miyetshilik» sipatlari: doslarina baylanisli qayirxomliq, hu`rmet penen mu`na`sibette boliw, sho`lkemlestiriwshilik ko`nlikpeleri, jaqsi qarim-qatnasliq, g`amxorliq bildiriw, o`z-ara ja`rdemge tayarliqtin` qanshaliq da`rejese tabisli qa`liplestirilgenligine tikkeley baylanislilig`in ko`rsetedi. Bala minez-qulqinda ja`ma`a`tshilik sezimlerinde payda boliwi, oni mektepke a`dep-ikramliq ko`rsetkishi bola aladi ha`m jan`a ja`ma`a`tte ten`lesleri menen qatnasiqta ko`terin`kili unamli ortaliqti ju`zege keltiredi.
Mektepke a`deplilik-erkli tayarliq, sonday-aq, a`dep-ikramliq sezim ha`m bala sanasi rawajlaniwinin` qandayda bir da`rejesi menen de da`liyillenedi. Bul orinda en` na`tiyjelisi balalardin` axlokiy minez-qulqinin` sotsialliq a`hmiyetin tu`sinikli olarda o`z is-ha`reketlerin o`z betinshe bahalaw qa`biletin rawajlandiriw, juwapkershilik, rasgo`ylik, insaniyliq ha`m puxaraliq sezimleri elementlarin qa`liplestiredi. !deplilik-erkli tayarliq quramina mektepke shekemgi ta`rbiya jasindag`i balanin` miynetke mu`na`sibetin da`liyillewshi sipatlar jiynag`ida kiredi. Bul miynet etiwge bolg`an qizig`iwshilig`i, a`tiraptag`ilar miynetine hu`rmet, za`ru`r miynet ta`jiriybelerin iyelew bolip tabiladi.

Download 53,77 Kb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Download 53,77 Kb.