|
Pedagogika va psixologiya
|
| bet | 7/20 | | Sana | 21.02.2024 | | Hajmi | 89,81 Kb. | | #160175 |
Bog'liq Pedagogika va psixologiya-fayllar.org Nafosat tarbiyasi. Odob va nafosat tarbiyasi Did-farosatlilik â -fayllar.orgUDUMLAR
Islom dini ta’limotiga kura farzand kurgan ota-ona zimmasiga kuyidagi vazifalari
yuklatladi: tugilgan bola kulogga azon ayttirish, unga munosib ism kuyish, jonlik suyib akika
kilish, ugl bulsa kulini xalollash, axlok-odob, ilm-xunarga urgatish, buyga yetganda
munosibiga uylash, uzatish-boshini ikkita kilib kuyish kabilardir. Odatga kura ota-
bobolarimiz tavallud topgan bolaning kulogiga birinchi navbatda bir mulla chakirib azon
ayttirganlar.
Bobokalonimiz Abu Ali ibn Sino gudak chillasi tugrisida ming yil burun aytib ketgan
fikrlar bugungi kunda xam uz axamiyatini yukotmagan.
Tavallud topgan chakalok tungich farzand bulsa, bozordan beshik sotib olinadi.
Odatda beshikni kelinning ota-onasi olib kelishadi. Ikkinchi yoki navbatdagi farzand tugilgan
bulsa, opa-ukasining beshigiga belanadi.
Mustaxkam, kulay, xosiyatli bitta beshik bir oiladagi un farzandnigina emas, uch-turt
avlodni tarbiyalab, voyaga yetkazishi mumkin. Uzbekiston, tojiklarda bobosi, otasi yotgan
beshikda parvarish topgan bolalar bor. Yosh onalar ixlos kuyib, mana shunday xosiyatli,
kuxna beshiklarda uz chakaloklarni bokishni afzal kuradilar. Uzbek shuning uchun beshikni
mukaddas bilib, uni xech kachon chakalogi bulmasa xam tashlab yubormaydi. Xamisha uzi,
oilasi bilan birga olib yuradi.
Beshik bor joyda bola buladi. Bola bor joyda alla aytilishi tabiiy. Onalar kadimda uz
bolalari beshigi tepasida kechasi bulsin, kunduzi bulsin, alla aytib kelishgan. Allarda xalk
turmushning juda kup kirralar uz in’ikosini topgan. Alla uz oxang bilan bolaga ona nafasini
yetkazib turadi. Gudakni xotirjam kiladi, elitadi, orom olib uxlashiga imkon beradi.
Allalarga onalar uz xis-tuygularii, orzu-armonlari, istak-niyatlarni, dard-xasratlarini
xam kushib aytganlar. Alla tarbiyaviy, didaktik, an’anaviy ijod namunalaridan iborat bulgan.
Alla tinglagan bola onaga mexrini sut bilan uziga singdiradi. Alla inson ong katlamlarida bir
umr mungli, xazin nurli kushik bulib saklanib koladi. Alla eshitmagan boolada bu
xususiyatlar bulmaydi. Alla nafakat onaning bolaga mexri, balki bolaning onaga mexr-
okibatining xam manbaidir.
|
| |
