etiladi, sababi bularda plastmassa asosiy himoya vositasi
hisoblanadi. Tok o‘tkazuvchi qismlarda kuchlanishni bor-
yo‘qligini aniqlash uchun kuchlanish ko‘rsatkichlaridan foydalaniladi.
Uni ishlash as
osida aktiv
tok o‘tishi bilan neonli yoritqich yoritiladi. Kuchlanishni ko‘rsatkichlarini tuzilishi bo
‘ladi; ikki va bir qutbli. Ikki qutbli ko‘rsatkichlar kuchlanishi 220-
gacha ishlab chiqariladi va ularda ikkita shup bo‘ladi. Ularni ishlatishida shuplari
bir vaqtida ikkita fazaga tegib turish kerak bo‘ladi. Bir qutbli ko‘rsatkichlar avtoruc
hka shaklida ishlab chiqariladi. Uni ishlatish uchun shup bilan
elektr uskunani tok o‘tkazuvchi qismga tegib tursa boshqa barmoq bilan yuqori qismida
joylashgan metalli kontakt bosiladi. SHu bilan birga tok
odam tanasi orqali erga o‘tib ketadi. Ishlab chiqarish
sharoitlarda bir qutbli ko
‘rsatkichlarni qo‘llash man etiladi.
Izolyasiyalovchi qisqichlarni trubkali saqlagich vositalarni ustida operasiyalarn
i o‘tkazish uchun hamda bir qutbli ajratuvchilarni
pichoqlariga qo‘lqoplarni kiydirish va echish uchun qo‘llaniladi.
Qisqichlar izolyasiyasi plastmassadan tayyorlanadi. Izolyasiyalovchi E.H.V.
qo‘shimcha bo‘lib, dielektrik kalishlari (etiklar), rezinali gilamchalar, poyandozlar
va podstavkalar qo‘llaniladi. Dielektrik
etiklari va kalishlari inson oyog‘ini tagidan izolyasiyalash
uchun qo‘llaniladi.
elektr uskunani istalgan kuchlanishga
ega bo‘lgan
etiklarni qo‘llanishi mumkin, kalishlar esa faqat kuchlanishi 1000 V gacha bo‘lgan
elektr
uskunalarida qo‘llaniladi. Dielektrik gilamchalari va poyandozlar insonni tyagidan i
zolyasiya qiladigan vositalar.
Ularni yopiq
elektr uskunadagi istalgan kuchlanishlarida qo‘llanilsa bo‘ladi. Izolyasiyalangan posta
vkalar ham insonni erdan yoki poldan izolyasiyalaydi.
elektr uskunani kuchlanishi 1000 V gacha bo‘lsa, podstavkala farforli izolyatorsiz,
kuchlanishi 1000 V dan oshiq bo‘lsa, faqat farforli izolyatori
bilan
tayyorlanadi. Izolyasiyalovchi
E.X.V. sinovlari. Barcha izolyasiyalovchi
E.X.V. tayyorlangandan va ta’mirlangandan so‘ng, davriy ishlatish jarayonida dielekt
rik xossalarini o‘rnatish maqsadida
elektr sinovlardan o‘tkazish lozim. Sinov oldidan vositani tashqi ko‘rinishini ko‘rib c
hiqiladi va mehanik lat olgan mahsulotlari ajratib qo‘yiladi. Odatda sinovlarni o‘zgaru
vchi toki bilan, ishlab chiqarish chastotasida o‘tkaziladi, sinovdan o‘tgan
vositalarga
tekshiruvchi laboratoriya tomonidan ishga yarog‘ligini
tasdiqlovchi muhr
bosiladi. Sinovlarni muddati va me’yoriyari (sinov kuchlanishi, vaqti va siljish toki)
“Elektr uskunalarda qo‘llaniladigan himoya vositalarini sinovlari va ishlatishi qoidal
ari” asosida o‘tkaziladi. Ko‘pincha sinovlarni o‘tkazish vaqti 1 minutdan oshmaydi. Sin
ov kuchlanishi odatta
elektr uskunani chiziqli kuchlanishidan uch barobar
katta
