211
tanlangan hududning vaqt oralig‘idagi aholi salomatligini ASI (“aholi salomatligi indeksi”)
umumlashgan ko‘rsatkich bo‘yicha baholash qaraladi. Ushbu modelda ASI sifatida quyidagi
ifoda bilan hisoblanadigan kattalik qabul qilinadi:
В
А
В
С
С
В
А
В
А
С
С
ASI
2
2
,
bu
yerda
.
K
N
Q
K
N
Q
K
N
В
,
K
N
A
иў
иў
ўкк
ўкк
ўкк
бк
бк
бк
тг
тг
Ифодада келтирилган параметрлар қуйидаги мазмунга эга:
тг
N
- тирик туғилган гўдаклар сони;
тг
K
- тирик туғилган гўдак муҳимлигини аниқловчи вазн коэффициенти;
бк
N
- ёш болаларнинг умумий касалланиши (қайд қилинган);
бк
K
- yosh bolalar umumiy kasalligining muhimlik darajasini aniqlovchi vazn
koeffitsiyenti;
бк
Q
- yosh bolalar kasalliklarini qayd qilish
qamrovinining nisbiy kattaligi;
ўкк
N
- o‘smirlar va kattalar umumiy kasallanishi (qayd qilingan);
ўкк
K
- o‘smirlar va kattalar umumiy kasallanishi muhimligini aniqlovchi vazn
koeffitsiyent;
ўкк
Q
- o‘smirlar va kattalar kasalliklarini qayd qilish qamrovinining nisbiy kattaligi;
иў
N
- vafot
etgan individuumlar soni;
иў
K
- vafot etgan individuum muhimligini aniqlovchi vazn koeffitsiyenti;
С
-
АСИ
ўртача қиймати (одатда 0.5 тенг);
Agar
С
АСИ
bo‘lsa, bu holat aholi salomatligining o‘rtacha holati deb nomlanadi.
АСИ
o‘rtacha qiymati aholining tug‘ilish hisobiga o‘sishi, hamda kasallanish va o‘limlar
hisobiga kamayishining tengligini anglatadi.
Tanlangan aholi hududining
1
,
1
n
T
T
n
yillar oralig‘i
uchun
АСИ
qiymatlarini
hisoblash orqali mazkur hududdagi aholi salomatligining dinamikasini kuzatish mumkin
bo‘ladi.
Ilmiy tadqiqot natijalari ko‘rsatkichining umumlashgan bahosini hisoblash.
Tashkilotning ilmiy – texnik potensiali uning olimlari va mutaxassislar mehnatini natijasi
va, birinchi navbatda, ilmiy-texnik ishlanmalarning natijaviyligi bilan aniqlanadi.
Ilmiy
nashrlarga murojaatlarning tahlil natijalari “samarali mehnat” tushunchasini aniqlab
beruvchi parametrlardan biri sifatida xizmat qilishi mumkin. Chunki ilmiy ishga murojaat,
ishning keyingi tadqiqotlarga ta’sirini belgilovchi meyordir. Bu meyorni alohida bir
olimning yoki jamoaning tahli qilinayotgan ilmiy yo‘nalishning rivojlanishiga ta’sir
qilish
darajasini ko‘rsatuvchi omil deb qarash kerak bo‘ladi.
Ish samaradorligini aniqlab beruvchi parametrlardan yana biri ilmiy tadqiqot
natijalaridan ilmiy hisobotlar va dissertatsiyalarda qo‘llanishi (foydalanganlik) haqidagi
ma’lumotlar xizmat qilishi mumkin.
Ilmiy tadqiqot natijalariga murojaatlar va unga bo‘lgan talablarni
tahlili ilmiy tadqiqot
natijalarini baholashning I umumlashgan ko‘rsatkichini keltirib chiqarish imkonini berdi:
t
t
P
R
I
,
Bu yerda P – t vaqt oralig‘ida olingan ilmiy ishlar natijalari miqdori (hisobotlar va
dissertatsiyalarda aks ettirilgan), R - ilmiy jamoalarning T vaqt oralig‘idagi nashr qilingan
ishlarga aks ta’siri.
212
Xuddi shunday ilmiy ishlarga murojaatning boshqa shakllari uchun ham umumlashgan
bahoni keltirib chiqarish mumkin.
Dastur kodi: import numpy as np
import math
import random
from tkinter import *
from tkinter
import filedialog
from functools import partial
w1 = Tk()
w1.title('My app')
w1.geometry('1000x700')
def ochish():
w1.filename = filedialog.askopenfilename(title="fileni tanlash", filetypes=(("csv
files","*.csv"),("all files","*.*")))
w1.destroy()
Button(w1,width=10, text='fileni tanlash', bg="red", command=ochish).grid(row=0,
column=0)
w1.mainloop()
fayl = w1.filename
xy=np.loadtxt(fayl, delimiter=';', dtype=str)
n,m=np.shape(xy)
nat=xy[0:m,:7]
x1=xy[0:2,:]
xy=xy[2:,:]
x=xy[:,2:]
b=True
t=float(x1[0][1])
if ((t==0) or(t==1)):
x=xy[:,1:]
b=False
if b:
nat=np.delete(nat,1,0)
nat=np.delete(nat,1,0)
nat=np.delete(nat,1,0)
nat[:,1]=x1[1:,0:-1]
else:
nat=np.delete(nat,1,0)
nat=np.delete(nat,1,0)
nat[:,1]=x1[1:,1:-1]
n,m=np.shape(x)
m=m-1
x=x.astype(float)
#print(x)
