Har qanday faoliyatning yakunida kutilgan natijalarni olish uni aniq strategiya
asosida olib borishni taqozo etadi. Strategiya tushunchasi yunon tilidan στρατηγία –
sarkardaning san’ati iborasidan olingan bo‘lib, dastlab harbiy ibora sifatida keng
qo‘llanilgan. Keyinchalik esa, mazkur ibora turli maqsadlarni o‘zida jamlagan va
o‘sha maqsadlarga erishish yo‘lidagi umumiy hatti-harakatlar majmui o‘laroq qayd
etilgan. Jahonning taraqqiy etgan mamlakatlari faoliyatiga e’tibor qaratadigan
bo‘lsak, strategiyaning turli nom va iboralar bilan atalganini ko‘rish mumkin.
Masalan, taraqqiyot modeli, rivojlanish yo‘llari, dasturlari, milliy dasturlar va h.k.
Dunyo tarixida, rivojlanishning “Yapon modeli”, “AQSH modeli”, “Shved modeli”,
“Turk modeli” va boshqa o‘zining natijadorligi bilan alohida ajralib turuvchi
modellarni ko‘rsatish mumkin.
Mustaqillikning dastlabki yillari sobiq ittifoqdan qolgan siyosiy boshqaruvdan
butunlay voz kechish va yangi demokratik mezonlarni, zamonaviy bozor
munosabatlariga asoslangan taraqqiyot yo‘lini (strategiyasini) tanlash asosiy vazifa
sifatida belgilab olindi. Mazkur vazifadan kelib chiqib, “Taraqqiyotning o‘zbek
modeli” ishlab chiqildi. Modelni yaratishda rivojlangan mamlakatlar tajribasi,
taraqqiyot yo‘li, turli dasturlar keng o‘rganilib, xalqaro tajriba va milliy
xususiyatlardan kelib chiqqan holda rivojlanishning eng muhim besh tamoyili
belgilandi. Mazkur besh tamoyilning asosiy mazmuni quyidagilardan iborat etib
belgilandi: