|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq qoloq-mamlakatlarni-inqirozdan-chiqish-va-rivojlanishning-zaruriy-yo-llariOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 10
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
1172
w
www.oriens.uz
November
2021
Qoloq mamlakatlar eng asosiy Fokus Strategiyasiga e’tiborni qaratishi kerak,
fokus strategiyasi – bu mamlakatda ma’lum bir tarmoqlar ixtisoslashuv guruhiga
diqqatini qaratish hisoblanadi. Fokus strategiyasini turli ko‘rinishda qo‘llash mumkin.
Bu strategiya asosida mamlakat tor doiradagi maqsadlarga erishishi keng qamrovli
maqsadlarga nisbatan osonroq amalga oshadi degan taxmin yotadi fokus
strategiyasini qo‘llagan mamlakatlar oxir oqibat ishlab chiqarish differensiyasi yoki
xarajatlarni kamaytirishga erishadi. Bunda ham mamlakat asosiy e’tibor qaratgan
tarmoqda o‘rtacha foydadan yuqori foyda olish imkoniyatiga ega bo‘ladi, ammo
jahon miqyosida kata ulushga ega bo‘la olmasligi ehtimoli ham mavjud. Rivojlanish
daromad va iste’molni oshirishi va ulanishni oshirishi bilan individual harakatlarning
ta’siri kuchayadi. Ushbu tarqalishlarning aksariyati ijobiydir. Tadqiqot natijalari
shuni ko‘rsatadiki urbanizatsiya va rivojlanish o‘rtasidagi yaqin bog‘liqlikni o‘z
ichiga oladi. Odamlar birlashganda, ular hech qachon mustaqil ravishda erisha
olmaydigan narsalarni qilishlari mumkin. Biroq, daromadlar oshgani sayin, ko‘pincha
kutilmagan salbiy ta’sirlar ham ko‘payadi, masalan, semirish, diabet, iqlim
o‘zgarishi,
antibiotiklarga
chidamlilik
va
biologik
xilma-xillikning
yo‘qolishi. Tengsizlikning kuchayishi va ijtimoiy hamjihatlikning buzilishi ham
xavflarni kuchaytiradi. Ana shunda ijtimoiy xavflarni oldini olishda aholi tafakkurini
kengaytirish va ularning xatti- xarakatlarini o‘zlarining kuchlarini o‘zlariga ishlatish
kerak. Agarda davlat aralashadigan bo‘lsa aholining mamlakatga bo‘lgan ishonchi
yuqoladi va mamlakat taraqqiyoti uchun o‘z hissasini qo‘shmaydi. Ba’zilar bu
strategiyani rad etib, mamlakatlar faqat boshqa odamlarning narsalarini yig‘ish bilan
yakunlanadi, deb ta’kidlaydilar. Ammo, mashhur astronom Karl Sagan aytganidek :
"Agar siz noldan olma pirogi yasamoqchi bo‘lsangiz, avvalo koinotni kashf
qilishingiz kerak"
XULOSA
Yakuniy xulosada shuni aytish joyizki, o‘tgan 75 yil ichida zamonaviy
iqtisodiyotda taraqqiyot haqidagi g‘oyalar mustamlakachilik va bir davlatning
ko‘magi nuqtai nazaridan kambag‘al davlatlar o‘z-o‘zidan rivojlanishga, taraqqiy
etishga qodir emas va boy mustamlakachi davlatlarning yo‘l-yo‘rig‘i va yordamini
kutib yashash talab qiladi degan qarashdan, har bir davlatning birlamchi o‘ziga
xosligi bor degan qarashga o‘tdi. Ya’ni o‘z taraqqiyoti yo‘liga ega rivojlanayotgan
mamlakatlarning rivojlangan mamlakat yoki xalqaro birlashmalardan yordam kitgan
mamlakat albatta qoloqlik tomon qo‘ygan ilk qadamlari hisoblanadi. Sababi,
Iqtisodiy suyanch, qaramlilik davlatning mavjud bo‘lgan barcha optimal resurslardan,
|
| |
