|
Oriental Renaissance: InnovativeBog'liq qoloq-mamlakatlarni-inqirozdan-chiqish-va-rivojlanishning-zaruriy-yo-llariOriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 10
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
1170
w
www.oriens.uz
November
2021
faoliyatiga resurslar ajratish bu faoliyat natijalarini amalga oshirishga o‘z munosabati
haqida tasavvurga ega bo‘lgan, ya’ni mamlakat, mintaqa, tashkilot va alohida
shaxsning belgilangan sotsial-iqtisodiy maqsadlariga samarali erishish imkonini
beradigan o‘z innovatsion siyosatini ishlab chiqaraolishi va amalga oshiraoladigan
davlatgina rivojlanadi. Ya’ni iqtisodiy o‘sishning ta’minlash faqatgina texnologik
taraqqiyotgina amalga oshiriladi. Buning asosiy sabablari shundan iboratki,
texnologik taraqqiyot ishlab chiqarish omillaridan oqilona foydalanish, mehnat
unumdorligini oshirish, yangi mahsulotlarning paydo bo‘lishi va mavjudlarining
sifatini oshirish, tovarlarni bozorda samarali sotishga olib keladi
9
. Iqtisodiy
qarorlarimizning aksariyati qandaydir noaniqlik shaklda qabul qilinadi. Iqtisod kabi
qarorlar bo‘yicha fanlar odatda xavfni har birining ehtimoli ma’lum bo‘lganida bir
nechta mumkin bo‘lgan natijalarga nisbatan noaniqlik deb ta’riflaydi va shu orqali
yangicha qarash neyroiqtisodiyot shakllanadi. Bu fanlararo insonni tushuntirishga
intiladigan soha, qaror qabul qilish bir nechta alternativalarni qayta ishlash va harakat
yo‘nalishini bajarish qobiliyati. Bu bizning iqtisodiy tushunchamizni qanday
shakllantirishi mumkinligini o‘rganadi miya va nevrologik ilmiy kashfiyotlar
iqtisodiy modellarni qanday qilib cheklashi va boshqarishi mumkinligi.
Neyroiqtisodiyot qarorlarni bitta yo‘naltirilgan yondashuvda yuzaga keladigan
kamchiliklarni oldini olish uchun ushbu sohalar vositalarining kombinatsiyasidan
foydalangan holda o‘rganadi, iqtisodiy qarorlarni tushunishda ijtimoiy bilim va hissiy
omillarni birlashtirish orqali ushbu anomaliyalarni hisobga olish uchun paydo bo‘ldi.
Neyroiqtisodiyot iqtisodiy xatti-harakatlar va asab mexanizmlari o‘rtasidagi o‘zaro
bog‘liqlikni tushunishda neyro-ilmiy usullarni qo‘llash orqali yana bir qatlam
qo‘shadi. Neyroiqtisodiyot turli sohalardagi vositalardan foydalangan holda iqtisodiy
qarorlarni qabul qilishning yaxlit hisobi bo‘yicha ishlaydi. Rivojlanish daromad va
iste’molni oshirishi va ulanishni oshirishi bilan individual harakatlarning ta’siri
kuchayadi. Ushbu tarqalishlarning aksariyati ijobiydir. Dalillar urbanizatsiya va
rivojlanish o‘rtasidagi yaqin bog‘liqlikni o‘z ichiga oladi. Odamlar birlashganda, ular
hech
qachon
mustaqil
ravishda
erisha
olmaydigan
narsalarni
qilishlari
mumkin. Tengsizlikning kuchayishi va ijtimoiy hamjihatlikning buzilishi ham
xavflarni kuchaytirmoqda
10
. Qoloq mamlakatning boshqa mamlakatga ta’siri
bog‘liqligini oddiy bir falsafiy jihatdan uning farqlanishi va o‘xshashligini ko‘rib
chiqsak: Bir davrda umumlashgan divergentsiyani va boshqa davrdagi selektiv
9
A.V.Vaxobov “Jahon iqtisodiyoti va xalqaro iqtisodiy munosabatlar” darslik Toshkent-2015. 580bet
10
Michael Lewis “Travels in the New Third World” Paperback, Published September 4th 2012 by W. W. Norton
Company
|
| |
