2.10-jadval. Mashina va ishchilar talabligi
|
Ishlar turi
|
Mashinalar
|
Ishchilar
|
|
|
nomi
|
soni
|
razryad
|
soni
|
1
|
Tayyorgarlik ishlari
Trassani tiklashda
Boshqa ishlar
|
Ekskavator draglayn EO656
Buldozer DZ 39
|
1
1
|
6
6
|
1
1
|
2
|
Asosiy ishlar
|
Ekskavator EO-5111A
Ekskavator EO-7111
Buldozer DZ – 17
Pnevmokatok DZ- 20
Avtosamasval
Elektra stansiya
|
1
1
2
2
6
2
|
6
6
6
6
3
-
|
2
2
4
4
12
2
|
3
|
Pardozlash ishlari
|
3.1
|
Yer polotnosini asosiy maydonchasini tekislash.
|
Avtogreyder
|
2
|
6
|
4
|
3.2
|
O‘yma va kotarma qiyaliklarini tekislash
|
Buldozer DZ 19
|
2
|
6
|
4
|
3.3
|
Kyuvetlarni qazish
|
Ekskavator EO6111
|
3
|
6
|
6
|
=Hk** (2.30)
va - mos ravishda, o‘yma va kotarma qiyaligining uzunligi, m;
va - mos ravishda, o‘yma va kotarmaning qiyaligi maydoni;
m - o‘yma va kotarma qiyaligining joylashishi, ishchi belgisi 6 m gacha bolganida 1.5 va ishchi belgisi 6 m dan 12 m gachabolganida 1.75 deb qabul qilinadi. Qumli sharoitda m=2 debqabul qilinadi.
- mos ravishda, o‘yma va ko‘tarma uchastkasining uzunligi.
1.3.2 Yer polotnosini asosiy maydonchasini tekislashgada.
sarflanadigan vaqtni aniqlash
Avtogreyder yordamida:
E=100
=1.45
P== 550 /smena
tas=S/Q1*n*N 2.(31)
tas=S/Q1*n*N= 10000/550*2*2= 5kun
2.3.3 O‘yma va kotarma qiyaliklarini tekislash ishlari
sarflanadigan vaqtni aniqlash
Buldozer DZ 19 yordanida
2.7- jadval O‘yma va ko‘tarmani yuzalari xisoblash
Uchastka
Chegarasi
km+
|
Ho‘r, m
|
L, m
|
l, m
|
S,
|
Ko‘tarma
|
O‘yma
|
|
10+000
12+316
|
|
1.07
|
|
2316
|
2.4
|
5558
|
12+316
13+672
|
|
|
4.12
|
1356
|
9.2
|
12475
|
13+672
18+762
|
|
2.31
|
|
5090
|
5.2
|
26468
|
18+762
20+000
|
|
|
2.9
|
1238
|
6.5
|
8047
|
Buldozer DZ 19 yordanida
E=100
=0.55
P== /smena
tq=S/Q2*n*N=40073/1454.5*2*2= 7 kun
2.3.4 Kyuvetlarni qazishda sarflangan vaqtni aniqlash
Ekskavator EO6111
Qk =310 /smena
=(2.32)
= (2.33)
=2594*1.56 = 4047
- kyuvey hajmi
- kyuvetlarni uzunligi, o‘yma uzunligi
.= 2594 m
- kyuvetning kondalang kesimi
=1.56
==
0.2*(2.34)
0.2*78
2.3.5. Yer polotnosini ko‘tarish uchun mashinalar va ishchi kuchiga bo‘lgan ehtiyojning yig’ma qaydnomasini tuzish
Taqvimiy grafik berilgan uchastkadagi tayyorlov, asosiy va pardozlashishlari uchun har bir ishchi uchastkada yer polotnosini ko‘tarish belgilangan muddatlarini hisobga olgan holda ishlab chiqiladi. Ishlarni tekislashda mashinalar komplektidan bajariladigan ishlari sharoitlari bir xil bo‘lgan ikki-uch ishchi uchastkalarida ketma-ketqo‘llash imkoniyatini hisobga olish kerak bo‘ladi. Grafikda tayyorlov va pardozlashishlaridagi kompleks brigadalari tarkibi sonini ko‘rsatish zarur.
Grafik 10 km li uchastkada yer ishlarining direktiv muddatiga rioya qilgan holda tuzilishi lozim; ishlarni bajarish muddatining qisqarishiga asoslanadi.
Tayyorlov, pardozlashva asosiy ishlarni bajarish uchun mashinalar va ishchi kuchiga bo‘lgan ehtiyojning yig’ma qaydnomasi 1.8 -jadvaldagi shaklga binoan tuziladi.
2.8-jadval. Mashina va ishchi kuchiga bo‘lgan ehtiyojning yig’ma qaydnomasi
Mashinalar nomlanishi
|
O‘lchov birligi
|
Soni
|
Razryad
|
Miqdori
|
Avtogreyder
|
550 /smena
|
2
|
6
|
4
|
Buldozer DZ19
|
1554.5/smena
|
2
|
6
|
4
|
Ekskavator
|
310 /smena
|
3
|
6
|
6
|
2.4. Ishlarni bajarishning taqvimiy grafigi.
Taqvimiy grafik berilgan uchastkadagi tayyorlov, asosiy va pardozlash ishlari uchun har bir ishchi uchastkada yer polotnosini ko‘tarish belgilangan muddatlarini hisobga olgan holda ishlab chiqiladi. Ishlarni tekislashda mashinalar komplektidan bajariladigan ishlari sharoitlari bir xil bo‘lgan ikki-uch ishchi uchastkalarida ketma-ket qo‘llash imkoniyatini hisobga olish kerak bo‘ladi. Grafikda tayyorlov va pardozlash ishlaridagi kompleks brigadalari tarkibi sonini ko‘rsatish zarur.
Grafik 3 km li uchastkada yer ishlarining direktiv muddatiga rioya qilgan holda tuzilishi lozim; ishlarni bajarish muddatining qisqarishiga asoslanadi.
Tayyorlov, pardozlash va asosiy ishlarni bajarish uchun mashinalar va ishchi kuchiga bo‘lgan ehtiyojning yig’ma qaydnomasi 1.8-jadvaldagi shaklga binoan tuziladi.
Kalendar reja tuzilganda quyidagi muddatlardan foydalanilgan:
- Tayyorgarlik ishlari davomiyligi, = 9 kun;
- uchastkalarda yer ishlarini davomiyligi:
=16 kun;
= 14 kun
= 36 kun;
= 18 kun;
Pardozlash ishlar davomiyligi.
Yer polotnosini tekislashda sarflangan vaqt , =5 kun;
O‘yma va ko‘tarma qiyaliklarini tekislash ishlari sarflangan vaqt, = 7 kun
Kyuvetlarni qazishda sarflangan vaqt, = 3 kun
2.5. Xavfsizlik texnikasichora-tadbirlari
Qurulish jarayonida xafsizlik texnikasi QMQ, SHMQ va SiNIP larga asoslangan holda ta’minlanadi.
Ishlab chiqarishda texnika xavfsizligi talablari xavfsizligi talablari xavfsiz mexnat sharoitlariga erishish texnik tashkiliy tadbirlarini o‘z ichiga qamrab olib, falokatli, baxtsiz tasodiflarni bartaraf qiladigan ishlardan iborat bo‘ladi.
Yer poloynosini barpo etishda qoshimcha qiyinchiliklarga olib keladigan ish jarayoni chiziqli davom etishini va qurilish yonalishi boyicha bir joydan ikkinchi joyga tez tez kochirilishi, ishlarni yuqori darajada mexanizatsiyalanishi, chegaralangan, tor joyda ishlarni bajarilishi, unchalik katta bolmagan maydonlarda ish kuchi va texnikani toplanishi, chang sharoitda, tepasi qoplanmagan tabiat xodisalari tasirida ochiq sharoitlarda ishlarni bajarilishi etiborga olinishi kerak.
2.5.1 Asosiy talablar
1. Qo‘llaniladigan yer qazish va grunt tashish
2. Erpolotnosinibarpoetishdaxarbir qo‘llaniladiganmashinaundanfoydalanadiganzvenoga qurilishkorxonabo‘yichabuyruq bilanbiriktiriladi. Buyruqsizmashinistvamashinistyordamchisinialmashtirishmumkinemas.
3. Mashinalarsaqlanadiganjoylargakirishvachiqishyo‘lar 6 mdankambo‘lmasligikerak. Ko‘pvaqtsaqlanibturadiganmashinalaroraligi 0,5 mdankambo‘lmasligitalab qilinadi.
4. Mashinaniyuvish, tozalashvahimoyalovchi qoplamlarnisurtishishlariindividualximoyavositalarini qo‘llabbajarilishitalab qilinadi.
5. Ekstremalsharoitlaridamashinalarniko‘chirilishinitexnologikxaritalargamuvofiqlivaxavfsizmexnatsharoitlarinita’minlabbajariladi.
6. Sutkani qorong‘ivaqtidaishjoylariyoritilganbo‘lishishart.
7. Burg‘ulashportlatishishlaridamashinalarxavfsizjoylargako‘chiriladi.
8. Mashinaishlabturganjoydabegonakishilarbo‘lishimumkinemas.
9. Dvigateliishlabturganmashinalarni qarovsiz qoldirishmumkinemac
2.5.2 Buldozer ishlarida texnika xavfsizligi
1. Buldezerbilanerishlaribo‘ylamaxarakatlanibbajargandayangito‘kilgangrunt qiyaliklarigabuldozer 1 mdankammasofagayaqinlashishimumkinemas.
2. Gruntko‘tarma qiyaligidanpastkasuribtushirilgandabuldozerkuraginipichog‘i qiyalik qabirg‘asichizig‘idantashqarigachiqarilishimanetiladi.
3.Qishqisharoitlaridakabinaoynalarinimuzlab qolishdansaqlashuchunularniglitserinbilanartibturishtavsiyaetiladi.
4. Ishjaryonidabuldozerchiuzluksizbuldozerkuragi (otvali) ninazorat qilibturishikerak; kuraginipichog‘i qattiq jismgaurilganpaytidatraktordarholto‘xtatiladi.
5. Pichog‘igruntgabotirilganxolatdabuldozerbilankeskinburilishlarbajarishmumukinemas
6. Traktornitezligibajariladiganoperatsiyagamoskelishikerak.
7. Buldozerbilangruntlarnirelefnishabligi 150dankattabo‘lgandatepalikka qarab, relefnishabligi 300dankattabo‘lgandapastliklarga qarabko‘chirishtaqiqlanadi.
8. Buldozerishlayapganekskavatorgaekskavator qulochinixarakatlanishradiusidankammasofagayaqinlashimumkinemas. Faqatekskavatorcho‘michiergatushirilganxolatdabuldozerekskavatoryonidaishbajarishimumkin.
2.5.3 Ekskavator ishlarida texnika xavfsizligi
1. Mashinaishgayaroqliligianiqlanadi.
2. Ekskavatorishlaydiganjoyto‘siq bilano‘raladi; keraklijihozlaro‘zjoyidabo‘lishivakeraksiznarsalarbartarafetilishikerak.
3. Ish jarayonida ekskavator tekis gorizontal joyda turadi.
4. Pnevmog‘ildirakli ekskavatorlar ishlaganda chiqariladigan tirgaklari (autrigerlari), yoki, bor bo‘lsa, buldozer otvali erga tushirilgan bo‘lishi talab qilinadi.
5. Balandligi katta zaboylarda zaboy tepasida joylashgan katta toshlar bartaraf etiladi.
6. Avtosamosvallar xarakatlanishi faqat ekskavator mashinisti signalidan so‘ng boshlanadi.
7. Ishni tugatgan ekskavtor cho‘michi erga tushirib tozalanadi.
8. SHikastlanganligi paydo bo‘lishi bilan, ekskavator zudlik bilan to‘xtatiladi.
2.6 Sifat boyicha talablar
2.9- jadval. Sifat bo‘yicha talablar
№
|
Chetlanishlar
|
Yer polotnosi qabul qilinishda ruxsat etilgan chetlanishlar o‘lchamlari
|
Nazorat tartibi
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
Yer palatnosi o‘qi va cheti belgilarni belgilanishi
|
+5
|
Bo‘ylama nivilerlash
|
2
|
Yer palatnosi torayishi o‘q yo‘lida chetigach masofaning kamayishi
|
Bu cheklanish ruxsat etilmagan
|
Har 50M da o‘lchalanadi
|
3
|
Oquvchan pirizma kengligini cheklanishlari
|
+10
|
Xuddi shunday
|
4
|
Yer polatno nishabligining ortishi
|
Ruxsat etilmidi
|
Xuddi shunday
|
5
|
Ariqlarni kundalik o‘lchamning kamayishi
|
Ruxsat etilmidi
|
Xuddi shunday
|
6
|
Zovorlar tubi ariqlar va drenajlarning loyxadagi bo‘ylama og’shdan chetlanishlari
|
0.0005
|
Har 50M da bo‘ylama nivelerlash
|
7
|
Zovurlar ariqlar va drenajlar tubining nishshabligini kamayishi
|
Ruxsat etilmidi
|
Xuddi shunday
|
Foydalanilgan adabiyotlar
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7-fevraldagi O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g’risida gi PF-4974-sonli Farmon. O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to‘plami, 2017 y., 6-son, 70-modda.
Организация строительства железных дорог: учебное пособие. Под ред. И.В. Прокудина. –М ФГБОУ «Учебное-методический центр по образованию на железнодорожном транспорте» 2013, -568 с.
Технология железнодорожного строительства. Учебник для вузов Под ред. А.М. Призмазонова, Э.С. Спиридонова-М.: Желдориздат,
2002.-631с.
Организация и планирование железнодорожного строительства: Учебник для вузов. Под ред. Г.Н. Жинкина и И.В. Прокудина.- М.: Желдориздат, 1999.-700 с.
Лесов К.С., Музаффарова М.К. “Янги темир йўл участкаси қурилишини ташкиллаштириш” курс лойиҳа бажариш учун услубий кўрсатмалар. Тошкент -2010.
ШНҚ 3.01.01.-03. Қурилиш ишлаб чиқаришни ташкил қилиш. Расмий нашр. Тошкент 2007й.
ШНҚ 4.02.01-04. Ер ишлари. Расмий нашр. Тошкент 2004й.
ҚМҚ 3-06-01-96 Темир йўллар. Ишларни ташкил қилиш, бажариш ва қабул қилиш. Расмий нашр. Тошкент 1999й.
ВСН 199-84. Проектирования и строительство временных поселков транспортных строителей. Издание официальное. Москва 1985г.
ВСН 450-Н Ведомственные технические указания по проектированию и строительству. Железные дороги колеи 1520мм. Ташкент, 2010. ГАЖК
ВСН 354-Н Ведомственные технические указания по проектированию земляного полотна железных дорог колеи 1520мм. Ташкент, 2011. ГАЖК
| 