|
nervlaming afferent tolalari orqali uning uzunchoq miyadagi markaziy
Pdf ko'rish
|
| bet | 116/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotnervlaming afferent tolalari orqali uning uzunchoq miyadagi markaziy
yadrosi qisqartiladi.
180
Markaziy javob reaksiyasi tufayli pilorus sfmkteri
ochiladi va
pilorusning ritm bilan ko‘chli qisqarishi natijasida ozuqa u yerdagi ishqorli
muhitda o ‘z ta’sirini avalroq namayon qila olmaydi. Shu sababli to
ichakdagi ozuqaning kislotali ta’siri namayon bo‘lgunicha, m e’dadan
ichakka ozuqa o ‘taveradi. Ichakka o ‘tgan ozuqa ko‘paya borib, oqibatda
o ‘zining kislotali ta’sirim namoyon qiladi. Oqibatda ichak devoridagi
retseptorlar ta’sirlanib hosil bo‘lgan qo‘zg ‘alish markazga uzatiladi va
refleks y o ‘li bilan pilorus sfinkterining yopilishiga sabab bo‘ladi. Ichakka
o ‘tgan ozuqa ichakdagi ishqoriy muhit ta’sirida neytrallashmaguncha,
sfinkter yopiq qoladi. Ozuqa ichakdagi ishqoriy muhit neytral holga kelishi
bilan m e’daning tubidan pilorusiga o‘tgan ozuqa, pilorusidagi retsep-
torlami qo‘zg ‘atib pilorus sfinkterini yana ochadi va ozuqa yana ichakka
o ‘tadi. Sfmktemig ochilib-yopilishi ana shu tariqa takrorlanaveradi,
natijada m e’dada hazm bo‘layotgan ozuqa ichakka bo‘linib-bo‘linib o ‘tib
turadi.
M e’daning harakati va pilorus sfenkterining tabiyatiga, demak,
ozuqaning m e’dadan ichakka o ‘tkazilishiga bir qancha omillar ta’sir
ko‘rsatadi. Ozuqaning xili, konsistensiyasi (quyuq, suyuqlik darajasi),
muhiti, osmotik bosimi va ichaklarning ozuqa bilan nechoqli to‘lishuvi ana
shunday omillardandir. M e’dadan ichakka suv va suyuq ozuqa tezroq
o ‘tsa, quyuq ozuqa sekinroq o ‘tadi. Uglevodli ozuqa jadalroq, oqsilli
ozuqa esa sekinroq o ‘tadi, yog‘li ozuqa esa yana ham sekin o ‘tadi. Chunki
ichakka o ‘tadigan y o g ‘lar, u erda enterogastron hosil bo‘lishiga olib
|
| |
