Neyron nerv hujayrasining tanasi va hujayra o ‘simtalaridan iborat. Nerv




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet233/318
Sana23.05.2024
Hajmi14,15 Mb.
#251148
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   318
Bog'liq
G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limot

Neyron nerv hujayrasining tanasi va hujayra o ‘simtalaridan iborat. Nerv
hujayrasining o ‘siklari ikki xil bo‘ladi: a) kalta, sershox o ‘siklar -
dendritlar va b) juda uzun o ‘sik - akson. Akson markaziy asab tizimidan to
ishlovchi organgacha boradi. Nihoyat, nervlaming uchlarida oxirgi
apparatlar deb ataluvchi maxsus tuzilmalar yoki retseptorlar ham bor.
Oxirgi apparatlar nerv tolasini muskul, bez yoki boshqa organlar bilan
bog‘laydi. Retseptorlar markazga intiluvchi nervlaming ta’sirotini
sezuvchi uchlaridir.
Kalta o ‘siklar - dendritlar ayrim nerv hujayralarini bir-biriga
b ogiaydi va markaziy asab tizimidan tashqariga chiqmaydi.
Juda uzun o ‘sik, ya’ni akson esa, bosh miyadan yoki orqa miyadan,
ishlovchi 
organgacha boradi. 
Organizmda 
ko‘radigan nervlarimiz
qo‘zg ‘alishi markaziy asab tizimiga o ‘tkazadigan yoki markaziy asab
tizimidan gavdaning turli qismlariga o ‘tkazadigan aksonlardan iborat.
Nerv hujayrasining hamma o‘siklarida moddalar mutadil suratda
almashinib turishi uchun bu hujayra butun b o iish i kerak. Nerv tolasi
qirqilib, uning hujayra tanasi bilan bogianishi uzib qo‘yilsa,hujayra
tanasidan ajralib qolgan tolaning faoliyati buziladi va uning qaysi qismi
338


hujayradan ajralib qolgan bo‘lsa, o ‘sha qismi nobud bo‘iadi. Tolaning
hujayra tanasi bilan bog‘langan qismida butunlay boshqacha manzara
ko‘riladi. Tolaning bu qismi yashab, mutadil ishlab turadi., undagi modda
almashinuvi buzilmaydi. Buning ustiga tolaning hujayra tanasi bilan
bog'langan qismi o ‘sib, bir necha vaqtdan keyin muskulga yetib borishi
mumkin, natijada nerv yana butun bo‘lib tiklanadi. Nervning zararlanishi

Download 14,15 Mb.
1   ...   229   230   231   232   233   234   235   236   ...   318




Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Neyron nerv hujayrasining tanasi va hujayra o ‘simtalaridan iborat. Nerv

Download 14,15 Mb.
Pdf ko'rish