|
N.E.Vvedenskiy o ‘z tajribasida muskul-nerv preparatining nerviga ta’sir
Pdf ko'rish
|
| bet | 230/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotN.E.Vvedenskiy o ‘z tajribasida muskul-nerv preparatining nerviga ta’sir
etdi, lekin muskulga impuls boradigan y o in i to‘sib qo‘ydi, natijada
qo‘zg‘alish to‘lqini muskulga o ‘tmadi. Nervga 12 soat uzluksiz ta’sir
etilgandan keyin u nervning o ‘tkazuvchanligini tikladi, natijada muskul
qisqardi. Nerv charchamagandagina muskul qisqara olar edi, albatta.
Ammo, nerv umuman charchamaydi deb o ‘ylash noto‘g ‘ri boiadi.
Nerv ishlab turganda uning fiziologik xossalari bir qancha o ‘zgarishlarga
uchraydi: refrakter faza uzayadi, qo‘zg ‘alishning o ‘tish tezligi kamayadi
va hakazo.
SINAPS. TA'SIROTLARNING SINAPSLARDA
O TK AZILISHM EXAM ZM I
Bir nerv hujayrasidan ikkinchi nerv hujayrasiga yoki nerv
hujayrasidan u bilan innervatsiyalanuvchi to‘qimaga qo‘zg ‘alish o ‘tishini
ta’minlydigan murakkab strukturali tuzilma sinaps deb ataladi. Barcha
sinapslar markaziy va periferik sinapslarga boiinadi. Markaziy sinapslar
bir neyron tanasi yoki dendritining ikkinchi neyron aksoni bilan tutashgan
joyi b o isa , periferik sinapslar akson bilan ishchi organ (muskul, bez)ning
tutashgan joyidir. Hozirgi vaqtda sinapslardan ta’sirot o ‘tkazilishida elektr
toki (biopotensiallar) bilan birga kimyoviy moddalar - mediatorlar
(atsetilxolin, noradrenalin, adrenalin) ishtirok etishi isbotlangan. Sinapslar
uchta asosiy elementdan: presinaptik (sinapsdan oldingi), postsinaptik
(sinapsdan keyingi) membranalardan va sinaps tirqishidan iborat. Har bir
nerv tolasining oxirini qoplovchi membrana - presinaptik membrana
deyiladi. Nerv oxirida o ‘ziga xos neyrosekretor apparat b o iib , ana
shundan mediator ishlanib chiqadi. Tinchlik holatida mediator sinaptik
pufakchalarda turadi. Nerv tolasi qo‘zg‘alganda uning presinaptik
|
| |
