469
Boshqa obyektni ko‘rib chiqamiz va uning muhimligini baho-
laymiz. WiMAX radiotarmog‘i sektorli
arxitekturali aloqa tarmoq-
lari hisoblanadi. O‘xshash qo‘shni TSlar ta’sir etish zonalarida
maxsus chastotalardan foydalaniladi.
WiMAX tarmoqlar uchun ko‘pincha 1:3 chastotalardan takro-
riy foydalanish sxemasi qo‘llaniladi, bu TSlarning uchta sektorli
konfiguratsiyasi ishlatilganda barcha qo‘shni
TSlar sektorlarida
o‘sha bir chastotalar takroriy ishlatilishini bildiradi (33.2-rasm).
33.2-rasm. WiMAX tarmog‘ining sektorli arxitekturasi.
Bu esa o‘z navbatida, radioto‘lqinlar sektorining shartli che-
garalaridan tashqarida ham tarqalishi tufayli qo‘shni BSlarga uza-
tishga xalaqitlar hosil qilishini bildiradi.
Bu ayniqsa TS anten-
nalari binolar tomlari sathidan yuqorida joylashganida yoki TS va
AU orasida fazoviy bo‘shliq bo‘lganida kritik hisoblanadi. Bunday
hollarda kanallararo interferensiya o‘z o‘rniga ega bo‘ladi va sig-
nalning tarqalishiga kuchli ta’sir etadi.
Bunga qarshi turish uchun WiMAX
tizimi AMS modulyatsiya
usullarini va kodlash sxemalarini adaptiv o‘zgartirilishini ta’min-
laydi. Masalan, QPSK 1/2 modulyatsiya+xalaqitbardosh kodlash
aloqa sifati bo‘yicha yaxshi (a’lo) natijalarni beradi, lekin bunda
470
ma’lumotlarni uzatish tezligi bo‘yicha yutqazishga to‘g‘ri kela-
di. Ya’ni, hatto, yomon radioaloqa sharoitlarida ham
ishonchli
radioaloqa ta’minlanadi, lekin bunda kanalning o‘tkazish qobili-
yati kamayadi. Adaptiv antenna qo‘llanilmaganda bu sxema AU
BSning bevosita yaqinida bo‘lganida yoki CINR darajaning ideal
sharoitlarida ishlatilishi mumkin. Bunda BSning quvvatini oshi-
rilishi
yordam bermaydi, aksincha xalaqit beradi, chunki bu yerda
qo‘shni sektorlardagi interferensiya darajasi ortadi.
33.3-rasmda keltirilgan sxemadagi AASli tizim MIMO tex-
nologiyasi qo‘llanilgan faqat antennalarni fazoviy surilishini
ta’minlaydigan o‘xshash yechim bilan taqqoslanadi.
Grafik har xil
modulyatsiya va kodlash sxemalarida qamrab olinadigan hududga
bog‘liqlikni ko‘rsatadi. Ko‘rinib turibdiki, AAS texnologiyasining
afzalligi yaqqol ko‘rinib turibdi. Xatto, eng ishonchli QPSK 1/2
sxema AASli tizim qamrab oladigan maydonning 80% da barqa-
ror ish qobiliyatini ta’minlaydi. Qo‘shni BSlar miqdorini o‘rnatish
vaziyatni tubdan o‘nglamaydi, chunki TS qo‘shimcha xalaqitlarni
yuzaga keltiradi.
