• 14.3. Raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratning rivojlanish yo’nalishlari
  • Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma




    Download 5,77 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet363/414
    Sana30.05.2024
    Hajmi5,77 Mb.
    #257728
    1   ...   359   360   361   362   363   364   365   366   ...   414
    Bog'liq
    Ракамли иктисодиётда инновацион технологиялар

    planeta.ru
    va 
    Bloomstarter
    larni keltirishimiz mumkin. Eng taniqli xorijiy kraudfonding 
    platformalariga misol qilib, 
    Kickstarter
    ni keltirishimiz mumkin, Bu platforma 126 
    ming muvaffaqiyatli loyixani malaga oshirish uchun $3 milliard dollar jalb qila 
    oldi. Blokcheyn texnologiyasi ham nafaqat virtual pullar bilan operatsiyalarni 
    amalga oshirish, balki, biznesning yangi arxiterturasi sifatida ham qo’llanilishi 
    kutilayapti. Bu texnologiya hozirda bir qancha sohalarda, shu jumladan, 
    iqtisodiyotda, 
    boshqaruvda, 
    smart-kontraktlar 
    tuzishda, 
    meditsinada, 
    farmatsevtikada, yer kadastri sohasida, yo’l harakatini boshqarishda ham faol 
    ishlatilmoqda. Shuning uchun ham u kelajakda juda ommabop texnologiyalardan 
    biri bo’lib qolishi mumkin.
    Bulutli texnologiyalar ham borgan sari rivojlana boradi va bulutli ma’lumot 
    saqlash hizmatlari bozori ham sekin-asta ko’paya berdai. Ma’lumotlarni bunday 
    usulda saqlashning qulayligiga sabab, ma’lumotlar havfsizligini ta’minlab 
    berilishidir. Bunday hizmatlarni taflif qiluvchi ompaniyalar ma’lumotlarning 
    saqlanishi bo’yicha javobgarlikni o’z zimmalariga oladilar. Masalan, 
    Amazon
    bulutida 10 mingta serverni soatiga taxminan $90 dollardan ijaraga olish mumkin. 
    Bu turdagi hizmatlar narxining keynichalik ancha tushushi va narxlarning o’rta 
    hamda kichik biznes uchun ham qoniqarli darajada bo’lishi bashorat qilinmoqda.
    14.3. Raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratning rivojlanish yo’nalishlari 
    Raqamli 
    elektron 
    iqtisodiyotning 
    yaqin 
    kelajakdagi 
    rivojlanish 
    yo’nalishlaridan eng diqqatga sazovorlari 
    Industriya 4.0 – Buymlar interneti
    Virtual
    va 
    To’ldirilgan voqe’lik
    (
    VR va AR
    ) hamda 
    3D-printerlar
    desak, aslo 


    500 
    yanglishmagan bo’lar edik. Hozirgi kunda internetga turli xildagi qurilmalardan 
    kirishlar soni unga insonlarning kirishlari sonidan ko’ra ko’proq bo’lib ketgan 
    (
    Lavina dannix//Ogonyok, №24, 24 oktyabr 2016, str.4-5
    ). „
    Aqlli uy
    “, 

    Xaydovchisiz avtomobil
    “, „
    Ishchilarsiz zavod
    “ va „
    Inson ishtirokisiz savdo
    “ deb 
    nomlangan loyihalar barchaga ma’lum va mashxur. Gamburg dengiz portida 
    IoT
    tizimi portga kelayotgan yuk mashnalari haqidagi ma’lumotlarni yig’a va tahlil qila 
    oladi. Buning natijasida portning o’tkazuvchanlik qobiliyati 178% ga ko’paygan. 
    2019-2020 yillarga kelib, 
    IoT
    ning jahon bo’yicha yillik o’sish sur’ati 23% bolishi 
    kutilgan holda, 2021 yilga kelibinternetga ulangan 28 milliard qurilmalardan 16 
    milliardi 
    IoT
    bilan bog’liq qurilmalar bo’lishi bashorat qilingan. 2025 yilga kelib 
    esa internetga uangan barcha datchiklar soni 10 trillion bo’lishi kutilmoqda. IoT 
    bozori eng katta bozorlardan biri bo‘lib, u yil sayin faqat qo’paya boradi. 2020 
    yilga kelib bu bozorning hajmi €1,9 milliard evro bo’lishi 
    BCG
    konsulting 
    kompaniyasi tomonidan ta’kidlanmiqda (
    Evans Philip

    BCG, 2015, p.74
    ).
    Virtual voqe’lik (
    virtual realityv VR
    ) va to’ldirilgan reallik (
    augmented 
    reality – AR
    ) texnologiyalari ham kelajak trendlari bo’lib, ular borgan sari ko’proq 
    ishlab chiqarishga tadbiq qilinmoqda. Virtual reallik texnologiyasi real dunyoni 
    komp’yuter grafikasi vositasida yaratilgan virtual punyiga ko’chiradi. To’ldirilgan 
    reallik texnologiyasi esa atrof-muxitdagi real dunyoni qo’shimcha elementlar, 
    ma’lumotlar va ob’ektlar bilan to’ldiradi. Bunday texnologiyalar har bir 
    hizmatchiga mashina va nexanizmlarning ichki tuzilishi ko’rishga va ishlashini 
    kuzatishga imkon beradi. Natijada ishchi va hizmatchilar ob’ektni yaxshiroq 
    tushunish, boshqarish va undagi potentsiyal havflar va buzilishlarning oldini 
    olishlari mumkin bo’ladi. Masalan, 

    Download 5,77 Mb.
    1   ...   359   360   361   362   363   364   365   366   ...   414




    Download 5,77 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

    Download 5,77 Mb.
    Pdf ko'rish