Reja: Islom shakllanishidagi tarixiy sharoit, Islom dinining vujudga kelishi




Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/18
Sana22.01.2024
Hajmi0,63 Mb.
#142787
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
\'ÈÑËÎÌ ÄÈÍÈ ìàúð 2021-22 ËÎÒÈÍ

 
KA’BA-(arab. –kub, tо‘rt burchak)- islom dinining eng muqaddas 
ibodatxonasi, baytulloh (Allohning uyi) deb ham yuritiladi. Uni ziyorat qilish –haj 
va umraning asosiy amallaridan biri. 
Ka’ba Makkadagi eng katta Masjidi Haramning markazida joylashgan 
bо‘lib, 10x12x15 (bal 15 m va poydevori 12x10 m) о‘lchamdagi bino. Odatda, 
Ka’baning usti qora mato (kisva) bilan qoplangan bо‘ladi, unga Qur’onning Makka 
va hajga oid oyatlari zarhal bilan yozib qо‘yilgan. Ka’ba devorining tashqi g‘arbiy 
burchagida “Qora tosh” (Hajar-al-asvad”) joylashgan.
Shimoliy sharqiy devoridagi eshik ham choyshab bilan qoplangan va erdan 
chamasi 2m baland о‘rnatilgan. Ka’baning ichi tavof qilinganda devorga narvon 
qо‘yiladi. Ichkarida uchta ustun bо‘lib, shiftiga sirlangan kо‘pdan kо‘p chiroq 
osilgan.
Devorning eshik bilan qora tosh oralig‘idagi qismi al-muntazam deyiladi, uning 
yonida Allohga ayniqsa yoqadigan duolar о‘qiladi. Shimoliy g‘arbiy devorning 
tomidan tilla suvi yugurtirilgan tarnov kо‘rinib turadi, u almizob yoki mizob al-
rahma deb ataladi. Shu tarnov bilan g‘arbiy burchak oralig‘i qibla hisoblanadi. 
Shim.-sharqiy devor yonidagi yarim doira shaklidagi devor (al-xatim) al-hijr (yoki 
2
Қуръони Карим, Ҳаж сураси, 26-оят. 
1
Имом Абу Ҳомид Ибн Муҳаммад Ал-Ғаззолий. Иҳёу улумид-дин. -Тошкент: Мовароуннаҳр, Тўртинчи 
китоб, 2004, 18-бет. 


24 
hijr Ismoil)ni tо‘sib turadi, hojilar tavof vaqtida bu joyga kiritilmaydi; Ibrohim (as) 
zamonida bu joy Ka’baning bir qismi bо‘lgan; bu erga Ismoil (as) va uning onasi 
Hojar dafn etilgan, deb rivoyat qiladilar. Devor qarshisida maqom Ibrohim deb 
atalgan inshoot bо‘lib, undagi toshda odam izlari kо‘rinadi. Aytishlaricha, Ibrohim 
(as) Ka’bani qayta tiklayotganida shu tosh ustida turgan. “Qora tosh” yaqinida 
esa Zamzam bulog‘i bor. Muhammad (as) 25-30 yoshlarida Ka’bani ta’mirlash 
ishlarida qatnashganlar. 
Odamatoning uchinchi о‘g‘li Shis (as) tomonidan qurilgan, Ibrohis (as) 
tomonidan ta’mirlangan va Muhammad (sav) tomonidan kofirlardan tozalangan. 
Ka’ba Yasrib (Madina)da qibla deb e’lon qilingach uning ahamiyati juda oshib 
ketdi. О‘shangacha Quddusga qarab ibodat qilinar edi. Ka’ba islomning alohida 
din bо‘lib shakllanishida g‘oyat katta vazifani bajaradi. 
2
 
Makkaga hajga borgan musulmonlar Qora toshni о‘pib yoki qо‘l bilan 
tekkizib ziyorat qiladi. Qora tosh islomda mо‘tabar hisoblangan narsalardan biri. 
Shariatga kо‘ra, umra va hajga borgan odam Qora toshni о‘pishi yoki qо‘lining 
ichki tarafi bilan unga ishorat qilib, sо‘ng qо‘lini о‘pishi (istilom) sunnat 
amallardan hisoblanadi.

Download 0,63 Mb.
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Reja: Islom shakllanishidagi tarixiy sharoit, Islom dinining vujudga kelishi

Download 0,63 Mb.
Pdf ko'rish