• Reykali domkratlar
  • Reja: Kirish. Yuk koʻtarish va tashish mashinalarining rivojlanish tarixi va xalq xoʻjaligidagi axamiyati




    Download 0,83 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet4/9
    Sana15.05.2024
    Hajmi0,83 Mb.
    #235414
    1   2   3   4   5   6   7   8   9
    Bog'liq
    YKT ma`ruza matni 1

    3.YKT turlari va vazifalari.
     
    3.1. Oddiy yuk koʻtarish qurilmalari. 
    Domkratlar
    . Yukni uncha katta boʻlmagan balandlikka (1-metrgacha) koʻtarish 
    va pastga tushirish uchun moʻljallangan mexanizmlar domkratlar deyiladi. Ular odatda 
    ta`mirlash va montaj ishlarida ishlatiladi. Domkratlarning yuritmasi dastaki yoki 
    mashinali boʻlishi mumkin. Xarakatni uzatish boʻyicha mexanik (vintli, rijag-reykali
    tishli reykaki), gidravlik va pnevmatik turlarga boʻlinadi. Konstruktiv tuzilishiga koʻra 
    domkratlar vintli, reykali va gidravlik boʻladi. Vintli domkrat umumiy koʻrinishi 1.1-
    rasmda keltirilgan.

    1.1-rasm. Vintli domkrat. 


    1 – gorizontal vint; 2 – vint dastagi; 3 – vertikal vint; 4 – gayka;



    5 – kallak; 6 – dastak; 7 – korpus; 8 – treshyotka; 9 – kulachok;10 – treshyotka. 
    Vintli domkratlarning yuk koʻtaruvchanligi 20,0 tonnagacha va koʻtarish 
    balandligi 0,5 m gacha boʻladi. Vintli domkratlarda rezbaning oʻz-oʻzidan tormozlanish 
    xususiyati щisobiga koʻtarilgan yuk kerakli balandlikda ushlab turiladi. Oʻz-oʻzidan 
    toʻxtash vint chizig`ining koʻtarilish burchagi 

    ishqalanish burchagi 

    dan kichik 
    boʻlganda yuzaga keladi. Vintli domkratlarning foydali ish koeffitsienti 0,3…0,4 dan 
    oshmaydi. 
    Vintli domkratlar korpus, toʻgri burchak rezbali vint, qoʻzg`lmas gayka 
    koʻtaruvchi golovka va dastakdan iborat. Dastakni oʻng yoki chapga aylantirib yukni 
    koʻtarish yoki tushirish mumkin. 
    Trashetka vintli domkratlarda xrapoboy gildirakvintga shponka orqali 
    biriktirilgan. Ikki tishli cobachka dastakka maxkamlangan boʻlib uning tishlari 
    xrapovikni paziga u yoki bu tomondan tushiriladi. 
    Reykali domkratlar
    . Ish organi tishli reyka boʻlib richag yoki dastak yordamida 
    tishli uzatmalar sistemasi orqali yukni yuqoriga yoki pastga siljituvchi mexanizm reykali 
    domkrat deyiladi.
    1.2-rasm. Reykali domkrat. 



    Reykali domkratlar 0,5…10,0 t gacha yukni 0,6 m gacha koʻtara oladi. Reykali 
    domkrat korpus 8, tishli reyka 7, tishli uzatma 6, buriluvchan tayanchli kallak 5, 
    sobachka 4, xrapovik 3, dastak 2 va barmoq 1 lardan iborat. YUkni koʻtarish korpusda 
    joylashgan tishli uzatma bilan щarakatga keltiradigan tishli reyka orqali bajariladi.
    Dastakka ishchi tomonidan qoʻyilgan kuch quyidagi formula boʻyicha aniqlanadi. 






    U
    l
    r
    g
    Q
    Р
    (1.1) 
    Bu yerda Q – yuk massasi; 

    -reyka bilan ilashuvchi shesternyaning boʻluvchi 
    aylanasining radiusi; 
    l
    - dastak yelkasi; U- uzatishlar soni; η- uzatmaning foydali ish 
    koeffitsiyenti.

    Download 0,83 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9




    Download 0,83 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Reja: Kirish. Yuk koʻtarish va tashish mashinalarining rivojlanish tarixi va xalq xoʻjaligidagi axamiyati

    Download 0,83 Mb.
    Pdf ko'rish