|
Reja: Kompyuterlarning apparat ta’minotiBog'liq 2-маъруза nursaid, DINTANIW, Badiiy matn va lisoniy tahlil (J.Lapasov), Korxona (firma) xarajatlari va foydasi., kók botakóz durisi, X.B.D. kombinatorika. N.P.Akmalovna, Kompyuter tarmoqlari va adminstratorlash fanidan test savollari , 1-Mustaqil ish mavzulari, amaliyot titul, Aliyev-Tizimli dasturiy taminot, Kvota Kunduzgi Bakalavriat-2023 Lot., 90555 AT 2kurs-1semester HO\'AT, Keng rizq va baraka omillari [@kitob nuri], ddffIkkinchi avlod (1955—1965 yillar o‘rtalari) EHM tranzistorlarining ixtiro
qilinishi tufayli paydo bo‘ldi. Tranzistorlar o‘lchamlarining radiolampalarga
nisbatan ancha kichikligi EHM bloklarini bosma platalar deb ataluvchi
ko‘rinishda tayyorlash imkonini berdi. Bunday platalarning bir tomoniga tranzistorlar
va boshqa elementlar joylashtirilib, qalaylangan ikkinchi tomoni sirtida sxema
elementlarini bog‘lovchi yupqa ko‘rinishdagi metall o‘tkazgichlar joylashgan
plastmassa plastinka bor edi. Tranzistorlar va bosma platalardan foydalanish ra-
diolampalarga nisbatan kamroq joy egallab, kamroq energiya sarflar va
ishonchliroq ishlar edi. Bu hol EHMni ixchamroq, arzonroq va tejamliroq
qilishga imkon beradi. Ularning tezligi sekundiga 10 mingdan 100 ming
arifmetik amalgacha bo‘lib, bunday EHMlarga hozir ishlab chiqarilmayotgan, lekin
foydalanib kelinayotgan SA-501 modeli (AQSH, 1959), Stretch (Angliya),
"Minsk-2", BESM-6 va h. k. kiradi.
Uchinchi avlod (1965-yillarning o‘rtasi va 1970-yillar)- EHMlarining
asosini integral sxemalar tashkil qiladi (bunday sxemalar birinchi marta
AQSHdagi Kaliforniya shtatidagi Santa-Klara shahrida yaratilgan).
Fizika va kimyo sohasidagi tadqiqotlar sxemalarni kremniyning sof
kristallidan yasalgan plastinkaning kichik qismida, bu qismga turli moddalarning
kerakli aralashmasining yupqa qatlamini surtib qo‘ygan holda tuzish mumkinligini
ko‘rsatdi. Elementlarni birdaniga plastinkaning ko‘pgina qismlarida ham tashkil
qilish mumkin. Kremniy kristallari ustiga surtilgan ko‘p qatlamli moddalar
ko‘rinishidagi bunday sxema integral sxema nomini olgan. Bitta kristalli
dastlabki integral sxemalarda yuzga yaqin elementlar joylashgan edi.
Integral sxemalarning ixtiro qilinishi EHMning elementlar bazasining keyingi
rivoji uchun keng istiqbollar ochib berdi, bu imkoniyatlardan hozircha to‘la
foydalanib bo‘lingani yo‘q.
Elektron sxemalarning ishonchlilik darajasi, ular baholarining arzonlanishi,
o‘lchamlarning ixchamligi ishlab chiqarishni avtomatlashtirishga keng imkoniyat
yaratdi. Bu avlod EHMlaridagi bir kristallda mingdan ortiq elementlarni saqlovchi
integral sxemalar qo‘llanilgan. Ularning tezligi 100 mingdan to 1 mln. arifmetik
amalgacha bo‘lib, bunday EHMlarga "IBM-360" (AQSH, 1965) va ES oilasiga
mansub bo‘lgan ES-1022, ES-1035, ES-1060 va boshqalar
kiradi.
|
| |
