|
To‘rtinchi avlod (1970—1980 yillar)Bog'liq 2-маъруза nursaid, DINTANIW, Badiiy matn va lisoniy tahlil (J.Lapasov), Korxona (firma) xarajatlari va foydasi., kók botakóz durisi, X.B.D. kombinatorika. N.P.Akmalovna, Kompyuter tarmoqlari va adminstratorlash fanidan test savollari , 1-Mustaqil ish mavzulari, amaliyot titul, Aliyev-Tizimli dasturiy taminot, Kvota Kunduzgi Bakalavriat-2023 Lot., 90555 AT 2kurs-1semester HO\'AT, Keng rizq va baraka omillari [@kitob nuri], ddffTo‘rtinchi avlod (1970—1980 yillar) EHMlarida bir kremniy kristallida o‘n
minglab o‘tkazgich elementlar bo‘lgan katta integral sxemalar (BIS — Bol-
shaya integralnaya sxema) qo‘llaniladi. Bir kremniy kristallida butunlay
joylashadigan EHM protsessorining yaratilishi XX asrning ajoyib yutug‘i bo‘ldi.
Bunday bir kristalli protsessorlar mikroprotsessorlar degan nomni oldi. Natijada
bitta platada EHM barcha qurilmalari elektron sxemalarini joylashtirish mumkin
bo‘lib, o‘ttiz yil ilgari katta zalni egallagan EHMning o‘zi esa hajmi va narxi
bo‘yicha foydalanuvchining ish joyida yakka tartibda qo‘llashga imkon yaratib
berdi. Natijada shaxsiy EHMlar, cho‘ntak va stol mikro kalkulyatorlari paydo
bo‘ldi.
Hozirgi paytda ishlash tezligi, xotira sig‘imi va boshqa xususiyatlari bo‘yicha eng
yuqori bo‘lgan "Super EHM" mashinalari tayyorlash imkoniyati paydo bo‘ldi.
Bunday EHMlar eng zamonaviy elementlar bazasida tayyorlanib, juda qimmat
narxli, lekin bu mashinalar fan va texnikaning turli sohalarida tengi yo‘qdir.
Ularning tezligi sekundiga
0 mingdan to bir necha million arifmetik amalga ega, ular jumlasiga hozirgi
paytda ishlab chiqarishda keng qo‘llanilayotgan Macintosh, Pentium va
boshqalar kiradi.
Beshinchi avlod kompyuterlari optik elementlar asosida yaratilgan bo‘lib,
ular kelajak mahsuli hisoblanadi. Bunda elektr toki lazer nurlari bilan
almashtiriladi. Natijada kompyuterning tuzilishi ham tubdan o‘zgaradi. Uning
asosiy xususiyatlaridan biri faqat sonli hisoblash emas (buni hozirgi EHMlar
bajaradi), balki u axborotni kiritishda tahlil qilish usuli bilan fikrlanadigan
axborotlarni ham bajarish imkoniyatiga ega, ya’ni kompyuter bilan muloqot
tabiiy tilda amalga oshiriladi. Bundan tashqari, kompyuterlar maxsus bilimga
ham ega bo‘lmog‘i kerak. Xulosa qilib aytganda, beshinchi avlod
kompyuterlarining ishlash prinsipi inson tafakkurining faoliyatiga iloji boricha
yaqinlashuvi lozim. Demak, ushbu avlod kompyuterlarining operativ xotirasi
sun’iy intellektda tasvirlanishi kerak.
Bundan ko‘rinadiki, beshinchi avlod EHMlarini faqatgina bizga ma’lum
bo‘lgan hisoblash jarayonlari uchun emas, balki inson faoliyatining turli
sohalarida ham keng ko‘lamda qo‘llash mumkin bo‘ladi.
Ularning tezligi yorug‘lik tezligiga yaqin bo‘lib, bunday kompyuterlar loyihasi
ichida yapon loyihalari birinchi o‘rinni egallaydi.
|
| |
