| Barabanlar. Mexanizmlarda (chig`irda) arqon o`rash uchun mo`ljallangan tsilindr shaklidagi detalg’ baraban deyiladi. Barabanlar mexanizm yuritmasidan olayotgan aylanma harakatni ilgarilanma harakatga (ko`tarish, tushirish yoki yukni tortish) o`zgartirib beradi.
Barabanning yuzi silliq (4.10-rasm) yoki novsimon vintli ariqchali bo`ladi. Yuzi silliq barabanlar asosan ko`p qatlamli arqonni o`rash uchun (agar baraban o`lchamlarini kamaytirish kerak bo`lsa) novsimon esa bir qatlam o`rash uchun ishlatiladi.
4.10-rasm.Silliq yuzali baraban
Barabanning eng kichik ruxsat etilgan diametri quyidagi formuladan aniqlanadi.
Db ≥ dar ∙ ye, mm (4.17)
bu yerda Db-ariqchaning tubi bo`yicha barabanning diametri, mm;
dar-arqon diametri, mm;
ye- yuk ko`taruvchi kran turiga uning tuzilishiga va
rejimiga bog`liq koeffitsient
Yulduzchalar. Yuk ko`taruvchi mashinalarda zanjirlarni yo`naltirish va siljitish uchun ishlatiladigan tishli tsilindirik shakldagi detallar yulduzchalar deyiladi.
Kalibrli payvand zanjirlar uchun quyma ariqchali va zvenolar uchun uyachali (4.11-rasm, a) yulduzchalar ishlatiladi.
4.11-rasm. Kalibrlangan payvand va plastinkali zanjirlar uchun yulduzchalar
Yulduzchalarning diametri quyidagi formuladan aniqlanadi:
(4.18)
bu yerda t-zanjir qadami; d-po`lat sim diametri; z-tishlar soni
Plastinkali zanjirlar uchun yulduzchalar po`latdan quyib tayyorlanadi yoki tishlari valdan tashqari ishlangan (4.11-rasm, b) yoki kichik diametrli yulduzchalar esa birgalikda (4.11-rasm, v) St. 4, St. 5 po`lat, 20 markali po`latdan prokatlab tayyorlanadi.
| 