Bozorning tuzilishi va talab

Bozorning tuzilishi va talab

• Biznes bozorlari iste’molchi bozorlaridan ko’ra ancha kamroq lekin ancha kattaroq sotib oluvchilardan tashkil topgan bo’ladi. Goodyear shinalari misolida.
• Biznes bozorlarida talab asosan noelastik bo’ladi. “Olingan talab” tushunchasi mavjud. Gorilla Glass misolida.
• Sotib oluvchi tomonning tabiati:

Biznes bozorlarda sotib oluvchi tomonning ishtirokchilari ko’proq va malakaliroq bo’lishadi. Hatto sotib oluvchi agentlarni ham yollashadi.

Qaror turlari va qaror qabul qilish jarayonlari.

• Biznes bozorlarida ko’p hollarda murakkab qarorlar qabul qilinadi hamda qaror qabul qilish jarayoni uzoqroq va rasmiyroq bo’ladi.
• Biznes bozorlarda sotuvchi va sotib oluvchi tashkilotlar o’zaro bog’liq bo’ladilar. Ishlab chiqarishning xar bir jarayonida kompaniyalar o’zlarining ta’minotchilari (suppliers)bilan birga xarakatlanadilar.
• Supplier development- ta’minlovchi rivojlanishi:

Hozirgi kunda Walmart kompaniyasida “Purchasing department” yo’q, uning o’rniga “Supplier Development department” mavjud.

Sotib olish vaziyatining ko’p uchraydigan turlari

• Straight rebuy- to’g’ri qayta sotib olish- sotib oluvchi mahsulotni yoki xizmat turini o’zgarmagan holatida qayta sotib olishi.
• Modified rebuy- o’zgargan qayta sotib olish- sotib oluvchi mahsulotni yoki xizmat turini o’zgargan holatida qayta sotib olishi.
• New task- yangi topshiriq- sotib oluvchi mahsulotni yoki xizmat turini birinchi bor sotib olishi.