“JOURNAL OF SCIENCE-INNOVATIVE RESEARCH IN
UZBEKISTAN” JURNALI
VOLUME 1, ISSUE 7, 2023. OCTOBER
ResearchBib Impact Factor: 8.654/2023 ISSN 2992-8869
327
formation and development of such qualities of thinking as flexibility,
mobility,
consistency, dialectics, and secondly, the desire for curiosity.
Features of the
formation of elementary mathematical concepts in mental education and intellectual
development of preschool children.
Key words. Invention, creativity, preschool education,
preparatory groups,
technology, pedagogy and psychology.
TRIZ (ixtirochilikka yо‘naltirish masallarining nazariy asoslari) texnolgiyasi
bolalarni tarbiyalashdan ko‘ra ko‘proq ilmiy yaratuvchanlik bilan bog‘liq, shuning
uchun bolalarni tarbiyalashda ushbu texnikadan foydalanish juda katta foyda
keltiradi. Darhaqiqat, nazariyaning asosiy mazmuni bolani
yoki kattalarni hozirgi
vaziyatni baholash uchun ma’lum mantiq va algoritmlarga asoslanib, to‘g‘ri qaror
qabul qilish uchun ixtiro qilishga o‘rgatish hisoblanadi. Hozirgi vaqtda TRIZ
texnologiyasiga asoslangan analitik kompyuter dasturlari ham faol qo‘llanilmoqda,
ular inson faoliyatining har qanday sohasi uchun tayyor yechimlarni taqdim etish
qobiliyatiga ega.
Maktabgacha ta’limning muhim vazifalaridan
biri tarbiyalanuvchilarning
elementar
matematik
tasavvurlarini
shakllantirishdir.
Ushbu
davrda
tarbiyalanuvchilarning maxsus bilimga ega bo‘lishi kerakligini anglatmaydi. 3-7
yoshli bolalarning matematik rivojlanishi, yangi bog‘liqliklarni kashf qilish
imkoniyatini berishi kerak. Ushbu turdagi faoliyatda TRIZ texnologiyasi alohida rol
o‘ynaydi.
F.Qodirovaning ta’kidlachicha “O‘yin maktabgacha ta’lim
tashkilotlarida
asosiy faoliyat shakli” [7] hisoblanadi. TRIZ texnologiyasidan foydalangan holda
o‘yinlar bolani bilim olamiga olib boradi, tafakkurni, nostandart yechimlarni topish
qobiliyatini, zukkolikni sezilarli darajada rivojlantiradi.
Elementar matematik tasavvurlarni shakllantirish uchun guruhlarda quyidagi
o‘yinlar keng qo‘llanilishi mumkin:
- “Qaysi raqam yo‘qolgan?”
- “Bu raqamni hayotda qayerda uchratamiz?”
- “Geometrik shakllar qayerda yashiringan?”
- “Pazl o‘yinlari”.
O‘yin materiallaridan foydalangan holda o‘yinlar:
- “Obyektning uzunligini o‘lchash”;
