208
tili (8 %), xitoy tili (6 %), nemis tili (5 %) va rus tili (1%) o‘rin oldi.
Kompaniyaning xorijdagi filialining rahbari mustaqil ishlay olish
qobiliyatiga ega bo‘lishi kerak, chunki xorijdagi ko‘pgina
vazifalar
xarajatlarni qisqartirish maqsadida bekor qilingan. Firmaning shtab-
kvartirasida menejer mutaxassislardan zarur maslahatni olish uchun
bemalol boshqa xonaga o‘tishi yoki telefonda qo‘ng‘iroq qilishi mumkin,
lekin filialning rahbari esa ko‘proq faqat o‘z fikri va shijoatiga suyanishi
lozim.
Bosh firma xodimlari xorijiy xizmat safarlarida
filial rahbarlari kabi
o‘z oilalaridan vaqtincha uzoqda bo‘lishlari bilan bir qatorda har xil
muammolarga duch kelishlari mumkin. Garchan bosh firmaning ko‘pgina
lavozimlari vazifalarida xizmat safarlariga,
shu jumladan, xorij xizmat
safarlariga chiqish ko‘zda tutilgan bo‘lsada, mahalliy xizmat safarlari,
shanba va yakshanba kunlari o‘z oilasiga kelib ketish imkoniyati
mavjud
bo‘lganligi tufayli, unchalik uzoq tuyulmaydi. Xalqaro biznes bilan
shug‘ullanadigan bir tadbirkor ushbu vaziyatni hazil bilan shunday
tasvirlab bergan: “Qachon xizmat safariga borishni
va qachon qaytishni
oldindan rejalashtira olmaysan. Tug‘ilgan kunlarda ishtirok etish,
tomoshalar, yubiley marosimlari yoki oilaviy bayramlar va boshqa
tadbirlarga borish sening hayotingda qoida emas, balki kamdan-kam sodir
bo‘ladigan voqeaga aylanib qoladi. Sen safarda bo‘lgan chog‘ingda,
qarzlarni qaytarish
muddati yaqinlashib qolishi, kredit kartochkasi
bo‘yicha hisoblarni olib kelishlari, uydagi
uskunalar ishdan chiqishi,
farzanding kasal bo‘lib qolishi, soliq nazoratchisi tekshirish uchun kelishi,
turmush o‘rtog‘ing esa sen bilan ajrashish to‘g‘risida ariza berishi
mumkin”.
