K IR IS H
Bugungi kunda oliy t a ’lim m uassasalarida
sifatli va raqobatbardosh, yuqori
m alakali
m utaxassislarini
tayyorlashga
alo h id a
e ’tib o r
berilm oqda.
F izika
y o ’nalishdagi bunday m utaxassislarni ta y y o rlash d a “ A tom fizik asi” fani F izika
kursin in g boshqa b o ’lim lari qatori asosiy fan sifatid a alo h id a aham iyatga ega. C hunki
ushbu fan orqali tab iatd a m avjud b o 'ig a n
elem entlarning tuzilishi, ulam in g fizikaviy
ham d a xim iyaviy xossalari, atom tuzilishidagi qonun va qoidalar,
a to m n in g kvant
nazariyasi va boshqalar o ‘z aksini topgan.
A tom ning xossalarini o ‘rganish ularni klassik fizika qonunlari aso sid a
tush u n tirib b o ‘lm asligini k o ‘rsatdi. A tom fizikasi rivojlanishining en g yuqori
bosqichi
1897 - y ild a T o m so n n in g elektronni k a s h f qilishidan boshlanib,
A .E ynshteyn tom onidan “N isb iy lik n azariy asi”ni
k a s h f qilinishi, M aks Plank
tad q iq o tlarid a m ikro d u n y o n in g birinchi asosiy postulati - fizik kattalik larn in g
kvantlanish prinsipi, key in ch alik N . Bor tom onidan energiyaning k v antlanishini
ato m n in g yadroviy
m odeliga tadbiq etilishi, rentgen spektrlarining k a s h f etilishi,
shuningdek, alfa zarralar m isolida R ezerford tajribalari, ato m n in g p lanetar
m odelining ta k lif etilishi va key in ch alik D e- B royl g ipotezasining
rivojlantirilishi va
bu aso sid a to ’lqin m exanikasining va to ’lqin tenglam alarining k a s h f etilishi, to ’lqin
m exanikasi
m ikrodunyo
hodisalarini
k lassik
nuqtai
nazardan
tu sh u n tirib
b o ’lm asligini k o ’rsatgan edi. K eyinchalik 1928 tild a P .D irak to ’lqin ten g lam asin in g
relyativistik um um lashtirilishi, p o zitronning k a s h f etilishi,
R ezerford to m onidan atom
t o ’g ’risidagi tasavvurlam i rivojlantirilib, atonini tashkil qilgan zarralar: elektron,
neytron, proton kabi z arralarn in g xossalarini o ’rganilishi atom fizik asin in g ja d a l
s u r’atlar bilan riv o jlan ish ig a olib keldi. A tom tuzilishi
va uning xossalarini
o ’rganishda hozirgi zam on fizikasi katta m uv affaq iy atlarg a erishdi. Bu y u tu q lar atom
energetikasi so h asid a zarralar tezlatg ich larin in g , lazerlarning yaratilishiga v a b i r q ato r
olam shum ul kashfiyotlarning y aratilish ig a olib keldi.
