S. Gaziyeva ta’limda innavatsion texnologiyalar




Download 5.29 Mb.
bet2/18
Sana29.12.2019
Hajmi5.29 Mb.
#6259
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18

I.ISHCHI DASTUR


Kirish

Analitik kimyo kimyoviy tahlilning nazariy asoslari va usullarini ishlab chiqadigan fandir. Analitik kimyo fani biologiya, meditsina, geologiya, minerologiya, atrof muxitning muxofazasi kabi turdosh tabiiy fanlarini o‘rganishda katta axamiyat kasb etadi. Sanoatda ishlab chiqariladigan barcha maxsulotlar, qishloq xo‘jalik maxsulotlari, qazilma boyliklar va xususan dori xom ashyosi, xamda dori preparatlar sifatlarini nazorat etishni analitik kimyo fanisiz tasavvur etib bo‘lmaydi.

Analitik kimyo kimyoviy tahlilning nazariy asoslari va uslublarini o‘rgatadi. Mazkur fanning maqsadi va vazifasi talabalarga hozirgi zamon analitik kimyosining nazariy asoslari, uning turli aralashmadagi ionlarni ochish murakkab aralashmaning tarkibiy qismlarini bir-biridan ajratish usullarini o‘ziga xos tomonlari, imkoniyatlarini ko‘rsatishdan iborat.

Fanning maqsad va vazifalari

Mazkur fanni o‘qitishdan maqsad-talabalarda, tahlilning turli usullari, bajarish vositalari, eritma tayyorlash, tayyorlangan eritma konsentratsiyasini aniqlash, dori vositalarini sifat va miqdoriy tarkibini aniqlashda qo‘llanadigan uslublarni farmatsiya yo‘nalishiga muvofiq bilim, ko‘nikma va malakalarni shakllantirishdir.

Fanning vazifasi mavjud tahlil usularini takomillashtirish va tahlilning yangi usularini ishlab chiqishdan hamda, talabalarda analitik kimyoning nazariy asoslarini o‘zlashtirib ortirgan bilim, malaka va ko‘nikmalarini konkret vaziyatli masalalarni xal etishda qo‘llay bilish va olingan natijalarni to‘g‘ri baholash ma’suliyatini o‘rgatishdan iborat.

Fan bo‘yicha talabaning malakasiga qo‘yiladigan talablar

“Analitik kimyo” o‘quv fanini o‘zlashtirish jarayonida amalga oshiriladigan masalalar doirasida bakalavrlar:

Bilimiga:


  • Kimyoviy tahlilni vazifasi bajarish yo‘llari.

  • Dorishunosning, amaliy faoliyatida analitik kimyo fanining o‘rni va axamiyati.

  • Analitik reagentlar.

  • Anorganik va organik moddalarni sifat tahlili.

  • Moddalarni ajratish va konsentrlashning asosiy usullari.

  • Tahlilni xromatografik va ekstraksiyalash usullari.

  • Tortma, titrimetrik uskunaviy /fizik va fizik kimyoviy/ tahlil usullarining asoslari.

  • Miqdoriy tahlil natijalarini to‘g‘ri baxolashda statistika asoslarini qo‘llash.

  • Analitik kimyodan asosiy adabiyotlar.

Malakasiga:

  • Analitik kimyo adabiyotlaridan va bildirgichlaridan mustaqil foydalanish.

  • O‘rtacha namuna olish, tahlil chizmasini tuzish va dasturda keltirilgan asosiy uslublarga muvofiq moddani sifat va miqdoriy taxlil etish.

  • Texnik, apteka va analitik tarozi, xamda xajmiy o‘lchov asboblaridan foydalanish.

Ko‘nikmasiga:

  • Moddalarni sifat va miqdoriy tahlil qilishdagi xamma jarayonlarni bajarish.

  • Analitik reagentlar eritmalarini tayyorlash va standartlash.

  • Tahlilda ishlatiladigan asosiy asbob turlaridan /mikroskop, fotoelektrokolorimetr, flyuorimetr, spektrofotometr, potensiometr, va x.k./ foydalana bilish. Tahlil bayonnomasini tuza bilish.

O‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan bog‘liqligi

Analitik kimyo fani mutaxassislik fanlarini o‘qitishga tayyorlovchi zamindor fan bo‘lib, 3 va 4 semestrlarda o‘qitiladi.

Dasturni amalga oshirish o‘quv rejasida rejalashtirilgan umumiy va noorganik kimyo (barcha bo‘limlari), organik kimyo (xromofor nazariyasi, ekstraksiya) , fizik va kolloid kimyo (kolloid eritmalar), fizika ( elektr va optika) va matematika (statistik xisoblash) fanlaridan etarli bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishni talab etadi.

Fanni o‘qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar

Mazkur uslubiy ta’minotdan maqsad:

Talabalarga analitik kimyo fanini o‘qitishda, kompyuter, axborot va boshqa zamonaviy texnologiyalarni qo‘llab, bilim soviyasini oshirish va shu orqali “Kadrlar tayerlash milliy dastur”ning talabalariga javob beradigan ilmiy saloxiyatli, etuk mutaxassis kadrlar tayerlash jardyonini amalga oshirishdan iborat.

Ma’ruzalarni slaydlar orqali kadoskopda o‘qish, Internet ma’lumotlaridan samarali foydalanish, shuningdek talabalarni ma’ruzalar elektron versiyasidan foydalanishlari uchun sharoitlarni muhaye etish.

O‘qitish jarayonida o‘quv dasturlarini kompyuter orqali o‘qitishni joriy etish, talabalarning kompyuter savodxonligini oshirish, zamonaviy pedagogik texnologiya usullarini qo‘llash.

O‘qitish jarayoniga, ayniqsa talaba bilimni nazorat qilishga kompyuterni keng tadbiq qilish, talabalarning kompyuter savodxoligini oshiribgina qolmay, turli tahliliy jarayonlarni oqilona boshqarish, vujudga kelgan voziyatni tez va tug‘ri tahlil qilish imkonini beradi.



Ta’lim jarayoniga axborot – kommunikatsion va pedagogik texnologiyalarni joriy qilinishi.

«Analitik kimyo» fanidan mashg‘ulotlarning mavzular va soatlar bo‘yicha taqsimlanishi:

t/r

Mavzular nomi

Jami soat

Ma’ruza

Laboratoriya mashg‘uloti

Amaliy

mashgulot

Mustaqil

ta’lim



Analitik kimyo va kimyoviy tahlil. Zamonaviy analitik kimyoning asosiy bo`limlari. Analitik reaksiya sezgirligining tavsifi. Sifat tahlili. Kation, anionlarning tasnifi.Kationlar tasnifi. Kislota-asos tasnifi boyicha I-VI guruh kationlarning analitik reaktsiyalari. I-VI guruh kationlar aralashmasining tahlili.

66 / 66

2

32

8

24/ 24



Analitik kimyoda elektrolit eritmalariga eritmalar nazariyasi va massalar ta`siri qonunining tadbig`i. Eritmadagi ionlar holati. Ion kuchi, faollik koeffitsienti. Erituvchilar tasnifi.

6 / 6

2







4 / 4



Massalar ta`siri qonunining qo`llanilishi. Muvozanatning asosiy turlari va tadbig`i.

2 / 2

2












Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati (1- ma’ruza)

2 / 2

2











Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. (2-ma’ruza)

6 / 6

2







4 / 4



Oksidlanish-qaytarilish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati

2 / 2

2












Kompleks xosil bo‘lish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. I –III guruh anionlarining analitik reaktsiyalari va aralashmasining tahlili. Kompleks birikmalarga doir masalalar echish.

22 / 21

2

12

4

4 / 3



Organik reagentlarni analitik kimyoda qo‘llanishi. Moddalarni ajratish va konsentrlash usullari.

6 / 5

2







4 / 3



Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanishi. Ekstraksion muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar. Kationlarni ajratish va ochishni ekstraktsion usullari.

17 / 13

2

2




13 / 9



Taxlilning xromatografik usullari. Tasnif. Adsorbsion xromatografiya. Yupqa qavat xromatografiyasi va uning mohiyati. Taqsimlanish va cho‘ktirish xromatografiyasi. Elak va gel xromatografiyasi. Cho`ktirish va cho`qqi xromatografiyasi

4 / 4

2

2









Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlil.


8 / 7

-

4




4 / 3




Miqdoriy taxlil. Tasnifi. Gravimetrik taxlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari. CuSO4 ∙ 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash.

27 / 22

2

8




17/12



Cho‘kma xosil bo‘lish nazariyasi xaqida tushuncha. Cho‘kmaning ifloslanishi. Birgalashib cho‘kish turlari. Kolliod eritmalarni taxlilda qo‘llanishi. Koagulyasiya va peptizatsiya

2 / 2

2












Miqdoriy tahlil natijalarini riyoziyot usullarida ishlab chiqish. Tahlil natijalarini ishonch chegarasini aniqlash. Quruq tuz tarkibidagi ammoniy xlorid massa ulushini aniqlash. Natijani ishonch chegarasini xisoblash.

6 / 6

2

4









Titrimetrik tahlil. Asosiy tushunchalari. Titrimetriyada qo‘llanadigan reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Titrimetrik taxlil tasnifi. O`lchov idishlarni sig`imini tekshirish. Standart H2C2O4 x 2H2O eritmasini tayyorlash

6 / 6

2

4









Kislota-asos usulida titrlashning indikatorlari. Indikatorlarning ion, xromofor va ion-xromofor nazariyalari. Kislota-asos usulida titrlash egrilarini chizish va taxlil etish. NaOH va H2SO4 ishchi eritmalarni tayyorlash va standartlash

10 / 10

2

4




4 / 4



Kislota-asos usulida titrlash xatoliklari, xajm va massani o‘lchashdagi xatoliklar ularni hisoblash va bartaraf etish. Kislota-asos usulida titrlashning qo‘llanishi. Alkalimetriya, atsidimetriya. Ko‘p protonlik kislotalarni titrlash. Nazorat eritma tarkibidagi H2SO4 va H3BO3 , natriy karbonat va natriy bikarbonat massalarini aniqlash

24 / 24

4

8




12 /12



Suvsiz muhitda kislota-asos titrlash. Usul tavsifi. Erituvchilar tasnifi. Usul titranti, TON aniqlash. Usulning qo`llanilishi.

6 / 5

2







4 / 3



Oksidlanish-qaytarilish titrlash usulining mohiyati, tasnifi. Nernest tenglamasi. Turli omillarning redoks jufti potensialiga va reaksiya tezligiga ta`siri. Titrlash turlari. Indikatorlari. Kaliy permanganat eritmasini tayyorlash va standartlash.

14 / 14

2

4




8 / 8



Permanganatometriya. Usul mohiyati, titranti. Titrlash sharoiti. Tahlilda qo`llanilishi. Nazorat eritmalardagi H2O2 massa ulushi va Fe(II) massasini aniqlash.

6 / 6

2

4









Yodimetriya. Yodometriya. Usul titrantlari. Titrlash oxirgi nuqtasini aniqlash. Xloryodometrik titrlash. Akvametriya. Oksidlovchi va qaytaruvchilarning miqdoriy tahlili.

8 / 6

2







6 / 4



Bromatometrik titrlash. Dixromatometrik titrlash. KBrO3 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi natriy salitsilat massasini aniqlash

12 / 10

2

4




6 / 4



Nitroto va seriymetrik titrlash NaNO2 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi streptotsidni massasini aniqlash.

6 / 6

2

4









Titrlashni cho`ktirish usullari, tasnifi, indikatorlari. Titrlash egrisi. Standart NaCl va titrant AgNO3, NH4NCS eritmalarni tayyorlash va standartlash.

9 / 9

2




4

3 / 3



Argentometrik, tiotsianometrik va merkurometrik titrlash Fol'gard usulida nazorat eritmasidagi kaliy bromid massasini aniqlash.

9 / 9

2




4

3 / 3



Kompleksonometrik titrlash, Merkuriymetriya. Standart MgSO4 x 7H2O va ishchi eritma trilon B eritmalarni tayyorlash, standartlash.

9 / 9

2

4




3 / 3



Kompleksonometrik titrlash egrisi. Metalloxrom indikatorlar. Trilon B ni qo`llanishi. Suv qattiqligini va nazorat eritmasidagi Pb(II) massasini aniqlash.

9 / 9

2

4




3 / 3



Tahlilni uskunaviy usullari. Tasnifi. Molekulyar spektral tahlil.

11 / 5

2







9 / 3



Tahlilni optik usullari. Fotoelektrokolorimetriya. Differentsial fotometriya. Fotometrik titrlash. Nazorat eritmasidagi Cu(II) massasini aniqlash.

9 / 9

2

4




3 / 3

30

Spektrofotometriya. Sifat va miqdoriy tahlilda qo`llanishi. Preparatdagi rezortsinni massa ulushni aniqlash.

10 / 9

2

4




4 / 3

31

Ekstraktsion-fotometrik taxlil.Tahlilni lyumenistsent turlari. Flurorimetriya. Nazorat eritmasidagi N2SO4 massasini flyuoriststent indikatori ishtirokida alkalimetrik titrlash.

9 / 9

2

4




3 / 3

32

Tahlilni elektirkimyoviy turlari. Asosiy qonunlari. Potentsiometriya. Potentsiometrik titrlash Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini pH -metrik usulda titrlab aniqlash.

6 / 6

2

4







33

Konduktometriya. Tasnifi.

2 / 2

2










34

Tahlilni voltamperametrik turlari. Polyarografiya, amperometriya. Kulonometriya

2 / 2

2










35

Miqdoriy tahlilni xromatografik usullari. Yuzaviy va ion almashinish xromatografiyasi. Gel xromatografiyasi. Nazorat eritmasidagi Na2SO4 massasini ion almashinish xromotografiyasi usulida aniqlash.

9 / 9

2

4




3 / 3


36

Gaz xromatografiyasi. Yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi.

2

2













Jami: farmatsiya yunalishi

364

72

124

20

148





Kasb ta’lim yunalishi

340

72

124

20

124


Asosiy qism: Fanning uslubiy jihatdan uzviy ketma-ketligi

Asosiy qismda (ma’ruza) fanni mavzulari mantiqiy ketma-ketlikda keltiriladi. Har bir mavzuning mohiyati asosiy tushunchalar va tezislar orqali ochib beriladi. Bunda mavzu bo‘yicha talabalarga DTS asosida etkazilishi zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalar to‘la qamrab olinishi kerak.

Asosiy qism sifatiga qo‘yiladigan talab mavzularning dolzarbligi, ularning ish beruvchilar talablari va ishlab chiqarish ehtiyojlariga mosligi, mamlakatimizda bo‘layotgan ijtimoiy-siyosiy va demokratik o‘zgarishlar, iqtisodiyotni erkinlashtirish, iqtisodiy-huquqiy va boshqa sohalardagi islohatlarning ustuvor masalalarini qamrab olishi hamda fan va texnologiyalarning so‘nggi yutuqlari e’tiborga olinishi tavsiya etiladi.

Ma’ruza mashg‘ulotlari

Analitik kimyo va kimyoviy tahlil. Zamonaviy analitik kimyoning asosiy bo`limlari. Analitik reaksiya sezgirligining tavsifi. Sifat tahlili. Kation, anionlarning tasnifi.

Analitik kimyo, kimyoviy tahlil, uning boshqa fanlar bilan bog‘liqligi. Analitik kimyo tarixi va rivojlanish bosqichlari. Sifat tahlili va uning turlari. Analitik reaksiyalar, reaksiya yo‘nalishiga shart-sharoitning ta’siri. Analitik reaksiyalar sezgirligi. Sifat tahlilida ishlatiladigan reaktivlar. Kationlarning kislota-asos tasnifi

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Analitik kimyoda elektrolit eritmalariga eritmalar nazariyasi va massalar ta`siri qonunining tadbig`i. Eritmadagi ionlar holati. Ion kuchi, faollik koeffitsienti. Erituvchilar tasnifi.

Eritmalar, analitik reaksiyalar bajariladigan muhit sifatida. Kuchli elektrolitlar nazaryasi. Faol konsentratsiya, ion kuchi, faollik koeffitsienti. Massalar ta’siri qonuni va uning analitik kimyoda qulanilishi. Suvning ion ko‘paytmasi va pH shkalasi

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Massalar ta`siri qonunining qo`llanilishi. Muvozanatning asosiy turlari va tadbig`i.

Moddalarni suvda erishi. Ion ko‘paytmasi va eruvchanlik ko‘paytmasi. Cho‘kma tushishiga va erishiga ta’sir etuvchi omillar. EK ni taxlil uchun axamiyati. Qiyin eruvchi cho‘kmalarni eruvchan holatga o‘tkazish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kislota-asos muvozanati va uning analіtik kimyodagi ahamiyati. (1- ma’ruza)

Protolitik nazariya, kislota–asos reaksiyalarida muvozanat. Protonlanish darajasi. Kuchli va kuchsiz kislota, asoslarni pH va pOH qiymatlarini xisoblash. Gidrolitik muvozanat.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi ahamiyati. (2-ma’ruza) Bufer tizimidagi protolitik muvozanat. Bufer eritma turlari va ularning pH ini, bufer sig‘imini hisoblash. Bufer ertmalarni tahlilda qo‘llanilishi. Amfoterlik va uni tahlilda qullanilish. Amfolit modda pH ini hisoblash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Oksidlanish-qaytarilish muvozanati va uning analitik kimyodagi ahamiyati.

Oksidlanish qaytarish reaksiyalari, tizimi. Redoks jufti potensiali (standart, muvozanat). Reaksiya muvozanat doimiysi. Reaksiya yo‘nalishiga ta’sir etuvchi omillar. Kimyoviy taxlilda qo‘llanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kompleks xosil bo‘lish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. Analitik kimyoda ishlatiladigan kompleks birikmalar. Kompleks birikmalarda qarorsizlik va barkarorlik doimiylari. Kompleks xosil bolishiga ta’sir etuvchi omillar. Kompleks birikmalarning kimeviy taxlilda qo‘llanishi. Funksional va analitik fa’ol guruhlar, xelatlar, ichki kompleks birikmalar.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Organik reagentlarni analitik kimyoda qo‘llanishi. Moddalarni ajratish va konsentrlash usullari.

Taxlilda organik reagentlarni ishlatilishi, afzalligi va qo‘llanilish sohasi. Organik reagentlarga qo‘yiladigan talablar, organik reagentlarni ota selektivligi va spesifikligi. Moddalarni ajratish va konsentrlash ussullari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanishi. Ekstraksion muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar.

Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanilishi. Suyuqlik ekstraksiyasini asosiy tushunchalari. Nernst-Shilovni taqsimlanish qonuni. Taqsimlanish koeffitsienti, ajralish darajasi va ekstraksiyaga ta’sir etuvchi omillar.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Taxlilning xromatografik usullari, tasnif. Adsorbsion xromatografiya. Yupqa qavat xromatografiyasi va uning moxiyati. Taqsimlanish cho‘ktirish xromatografiyalari. Elak va gel xromatografiyasi.

Xromatografik taxlil mohiyati, tasnifi, sifat tahlilda qo‘llanishi. Adsorbsion, taqsimlanish hamda, yupqa qavat xromatografiyasi. Elak va gel xromatografiyalari haqida tushuncha.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Miqdoriy taxlil. Tasnifi. Gravimetrik taxlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari.

Miqdoriy tahlilni maqsadi va vazifalari. Miqdoriy tahlilni asosiy tamoyillari, tasnif. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari. Gravimetriyani farmatsiyada qo‘llanilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Cho‘kma hosil bo‘lish nazariyasi xaqida tushuncha. Cho‘kmaning ifloslanishi. Birgalashib cho‘kish turlari. Kolloid eritmalarni taxlilda qo‘llanishi. Koagulyasiya va peptizatsiya.

Cho‘kma hossalarini uni fazoviy qurilishiga va cho‘ktirish sharoitiga bog‘liqligi. Birgalashib hamda ketma-ket cho‘kish va uni turlari. Cho‘kmani ifloslanishi. Kolloid eritmalarni tahlildagi ahamiyati. Koagulyasiya va peptizatsiya

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Miqdoriy tahlil natijalarini riyoziyot usullarida ishlab chiqish. Tahlil natijalarini ishonch chegarasini aniqlash.

Miqdoriy tahlil hatoliklari natijalarni to‘g‘riligi va qaytarligi. Miqdoriy tahlil hatoliklari va ulardan qutilish. Natijani o‘rtacha qiymatdan chetlanishi. O‘rtacha qiymatni ishonch chegarasini aniqlash

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Titrimetrik tahlil. Asosiy tushunchalari. Titrimetriyada qo‘llanadigan reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Titrimetrik taxlil tasnifi. Titrimetrik tahlilni mohiyati, tasnifi, reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Ishchi eritmalarni tayyorlash va standartlash. Usul tasnifi. Titrlash turlari. Kislota-asos usulida titrlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Kislota-asos usulida titrlashning indikatorlari. Indikatorlarning ion, xromofor va ion-xromofor nazariyalari. Kislota-asos usulida titrlash egrilarini chizish va taxlil etish.

Indikatorlar va ularni ion, xromofor va ion-xromofor nazariyasi. Indikatorlarni rang o‘zgartirish oralig‘i. Kuchli va kuchsiz kislotalarni ishqorlar bilan titrlash egriligini chizish va tahlil qilish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kislota-asos usulida titrlash xatoliklari, hajm va massani o‘lchashdagi xatoliklar ularni hisoblash va bartaraf etish.

Titrlash xatoliklari va ularning turlari. Hajm va massani o‘lchashdagi hatoliklar. Indikatorni vodorod, gidroksil, kislota, asos xatoliklari va ularni bartaraf etish. Titrlash sakramasiga ta’sir etuvchi omillar.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kislota-asos usulida titrlashning qo‘llanishi. Alkalimetriya, atsidometriya. Ko‘p protonlik kislotalarni titrlash.

Titrlash turlari. Alkalimetriya, atsidometriya usullariga misollar. Ko‘p protonlik kislotalarni titrlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Suvsiz muhitda kislota-asos titrlash. Usul tavsifi. Erituvchilar tasnifi. Usul titranti, TON aniqlash. Usulning qo`llanilishi.

Suvsiz muhitda titrlashni mohiyati, erituvchilikni protolitik xossasi bo‘yicha tasnifi va protolitlarga nivelirlovchi va differensirlovchi ta’siri. Protolit erituvchilarni tanlashga asos bo‘ladigan omillar. Suvsiz muhitda kislota-asos reaksiyalarini to‘liq borishi hamda kislota-asos titrlashi bo‘yicha titrant eritmasini tayyorlash va amidopirinni massa ulushini aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Oksidlanish-qaytarilish titrlash usulining mohiyati, tasnifi. Nernest tenglamasi. Turli omillarning redoks jufti potensialiga va reaksiya tezligiga ta`siri. Titrlash turlari. Indikatorlari.

Usul mohiyati. Hajmiy tahlilda ishlatiladigna oksidlanish-qaytarilish reaksiyalariga qo‘yiladigan talablar. Oksidlanish-qaytarilish reaksiyasiga asoslangan usullarning tasnifi. Oksidlanish–qaytarilish usulida titrlash egrisini chizish, va tahlil qilish. Ekvivalent nuqtadagi muvozanat potensialini hisoblash. Redoksimetrik titrlash indikatorlari tasnifi, rang o‘zgartirish potensiali oralig‘i. Titrlash egrisini taxlil etish va chizish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Permanganatometriya. Usul mohiyati, titranti. Titrlash sharoiti. Tahlilda qo`llanilishi.

Redoksimetrik titrlash turlari. Permanganatometrik titrlash. Boshlang‘ich modda va ishchi eritmalar, ularni tayyorlash va aniq normalligini topish. Permanganatometrik titrlashni qo‘llanilishi

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Yodimetriya. Yodometriya. Usul titrantlari. Titrlash oxirgi nuqtasini aniqlash. Xloryodometrik titrlash. Akvametriya. Oksidlovchi va qaytaruvchilarning miqdoriy tahlili.

Yodometrik titrlash asoslari, titrant eritmalarni tayyorlash va aniq normalligini topish. Yodometriyani qo‘llanilishi.Xloryodimetriyani moxiyati va afzalligi. Yodxlor eritmasini tayyorlash. Xloryodometrik titrlashni qo‘llanilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Bromatometrik titrlash. Dixromatometrik titrlash.

Bromatometrik titrlash moxiyati. Qaytaruvchilarni aniqlash, ekvivalent nuqtani aniqlash. Bromometrik titrlashni moxiyati (bromat–bromіd usuli). Dixromatometrik titrlash moxiyati, qo‘llanilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Nitrito va seriymetrik titrlash.

Nitritometrik titrlash moxiyati. Dori moddalar tarkibidagi aromatik aminlarni aniqlash. Nitritometrik titrlash indikatorlari. Natriy nitrit eritmasini tayyorlash. Seriymetrik titrlash moxiyati, qo‘llanadigan ishchi eritmalar va indikatorlar. Seriymetrik titrlashni qo‘llanishi Bu usullarni afzalligi va kamchiliklari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Titrlashni cho‘ktirish usullari, tasnifi, indikatorlari. Titrlash egriligi.

CHo‘ktirish reaksiyalariga asoslangan titrlash moxiyati, tasnifi, reaksiyalariga kuyiladigan talablar, indikatorlari. Titrlash egriligi, uni chizish va tahlil qilish. Titrlash egriligini eritma konsentratsiyasi va cho‘kmaning EK ga bog‘liqligi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Argentometrik titrlash. Tiotsianometrik va merkurometrik titrlash.

Argentometrik tahlilni moxiyati, qo‘llanishi. Indikatorlar (Gey-Lyussak, Mor, Fayans, Folgard). Tiotsionometrik va merkurometrik tahlilni moxiyati, indikatorlar qo‘llanilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kompleksonometrik titrlash.Merkuriymetrik titrlash.

Kompleksimetriya mohiyati, tasnifi.Kompleksonlar va ularning tahlilda qo‘llanilishi. Kompleksonometriya. Metallarning Trilon “B” bilan xosil qilgan kompleks birikmalarini barqarorligi va unga ta’sir qiluvchi omillar. Merkurimetrik titrlash moxiyati.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Kompleksonometrik titrlash egrisi. Metalloxrom indikatorlar. Trilon «B» ni qo‘llanishi.

Kompleksonometrik titrlash egrisi, metalloxrom indikatorlar va ularning ta’sir mexanizmi. Komplekson III ni tahlilda qo‘llanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Tahlilni uskunaviy usullari, tasnif. Molekulyar spektral tahlil.

Modda miqdorini uning fizik xossasi hamda titrlash jarayonida ekvivalent nuqtani eritmaning fizik xossasining o‘zgarishini o‘lchash orqali aniqlash. Uskunaviy tahlilni aniqligi va takroriyligi. Analitik asbob uskunalarni umumiy chizmasi. Uskunaviy tahlilni tasnifi, sezgirligi, tanlab ta’sir etishi va konsentratsiyalarini aniqlash usullari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Tahlilni optik usullari. Fotoelektrokolorimetriya. Diferensial fotometriya. Fotometrik titrlash.

Molekulyar absorbsion usullar va ularni tasnifi. Dyuboska kolorimetri.

Buger-Lambert-Ber qonuni va qonundan chetlanish sabablari. Fotoelektrokolorimetrik tahlil mohiyati.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Spektrofotometriya. Sifat va miqdoriy taxlilda qo‘llanishi.

Spektrofotometrlarni tuzilishi ishlatilishi va kolorimetrlarning o‘xshashligi va farqi. Sifat va miqdoriy taxlilda qo‘llanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Ekstraksion fotometrik tahlil. Tahlilni lyumenissent turlari. Fluorimetriya.

Modda miqdorini to‘g‘ridan-to‘g‘ri va ekstraksiyali fotometrik usulda aniqlash. Lyumenissent tahlil usullari, mohiyati, tasnifi. Lyumenissensiya hodisasi, tasnifi. Lyumenissensiya intensivligiga ta’sir etuvchi omillar. Fluorimetriya, fluorimetr tuzilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Tahlilni elektrokimyoviy turlari. Asosiy qonunlari. Tasnif. Potensiometriya. Potensiometrik titrlash.

Elektrokimyoviy tahlilni asosiy qonunlari, tasnifi. Potetsiometrik tahlil mohiyati, solishtirma va indikator elektrodlar. Potensiometriya va potensiometrik titrlash. Potensiometrik titrlash chizmasi. rH metrning tuzilishi va ishlashi. Ekvivalent nuqtadagi titrant hajmini grafik usulda topish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Konduktometriya. Konduktometriya titrlash.

Konduktometriya. Uning turlari. Konduktometr tuzilishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Tahlilni voltamperometrik turlari. Polyarografiya, amperometriya. Kulonometriya.

Voltampermetrik tahlil tasnifi. Polyarimetrik tahlilning mohiyati, sharoiti, afzalligi va kamchiligi. Amperometrik titrlash. Kulonometriyaning mohiyati.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Miqdoriy tahlilni xromatografik usullari. Yuzaviy va ion almashinish xromatografiyasi. Gel xromatografiyasi.

Yupqa qavat xromatografiyasi va uni miqdoriy tahlilda qo‘llanishi. Modda miqdorini planimetrik, densitometrik va ekstraksiyali fotometrik usullarda aniqlash. Ion almashinish xromatografiyasi va uni miqdoriy tahlilda qo‘llanishi. Ionitlar va uni sig‘imi, ion almashinish tamoyili, tuzilishi. Gel xromatograiyasining mohiyati. Qo`llaniladigan sorbentlarning turlari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Gaz xromatografiyasi. Yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi.

Gaz xromatografiyasi mohiyati. Detektorlar va ularni turlari. Xromatogramma bo‘yicha sifat va miqdoriy tahlil qilish. Agregat holatiga ko`ra sorbentlarning tasnifi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: aqliy hujum, talabalar bilimini test asosida tekshirish.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



«Analitik kimyo» fani bo‘yicha ma’ruza mashg‘ulotining kalendar

tematik rejasi

t/r

Ma’ruza mavzulari

soat

1

Analitik kimyo va kimyoviy tahlil. Zamonaviy analitik kimyoning asosiy bo`limlari. Analitik reaksiya sezgirligining tavsifi. Sifat tahlili. Kation, anionlarning tasnifi.

2

2

Analitik kimyoda elektrolit eritmalariga eritmalar nazariyasi va massalar ta`siri qonunining tadbig`i. Eritmadagi ionlar holati. Ion kuchi, faollik koeffitsienti. Erituvchilar tasnifi.

2

3

Massalar ta`siri qonunining qo`llanilishi. Muvozanatning asosiy turlari va tadbig`i.

2

4

Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati.

(1- ma’ruza)



2

5

Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi ahamiyati. (2-ma’ruza)

2

6

Oksidlanish-qaytarilish muvozanati va uning analitik kimyodagi ahamiyati

2

7

Kompleks xosil bo‘lish muvozanati va uning analitik kimyodagi ahamiyati.

2

8

Organik reagentlarni analitik kimyoda qo‘llanishi. Moddalarni ajratish va konsentrlash usullari.



9

Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanishi. Ekstraksion muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar.

2

10

Taxlilning xromatografik usullari. Tasnif. Adsorbsion xromatografiya. Yupqa qavat xromatografiyasi va uning mohiyati. Taqsimlanish va cho‘ktirish xromatografiyasi. Elak va gel xromatografiyasi.

2

11

Miqdoriy taxlil. Tasnifi. Gravimetrik taxlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari.

2

12

Cho‘kma xosil bo‘lish nazariyasi haqida tushuncha. Cho‘kmaning ifloslanishi. Birgalashib cho‘kish turlari. Kolliod eritmalarni tahlilda qo‘llanishi. Koagulyasiya va peptizatsiya

2

13

Miqdoriy tahlil natijalarini riyoziyot usullarida ishlab chiqish. Tahlil natijalarini ishonch chegarasini aniqlash.

2

14

Titrimetrik tahlil. Asosiy tushunchalari. Titrimetriyada qo‘llanadigan reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Titrimetrik tahlil tasnifi.

2

15

Kislota-asos usulida titrlashning indikatorlari. Indikatorlarning ion, xromofor va ion-xromofor nazariyalari. Kislota-asos usulida titrlash egrilarini chizish va tahlil etish

2

16

Kislota-asos usulida titrlash xatoliklari, hajm va massani o‘lchashdagi xatoliklar ularni hisoblash va bartaraf etish

2

17

Kislota-asos usulida titrlashning qo‘llanishi. Alkalimetriya, atsidimetriya. Ko‘p protonlik kislotalarni titrlash.

2

18

Suvsiz muhitda kislota-asos titrlash. Usul tavsifi. Erituvchilar tasnifi. Usul titranti, TON aniqlash. Usulning qo`llanilishi.

2

19

Oksidlanish-qaytarilish titrlash usulining mohiyati, tasnifi. Nernest tenglamasi. Turli omillarning redoks jufti potensialiga va reaksiya tezligiga ta`siri. Titrlash turlari. Indikatorlari.

2

20

Permanganatometriya. Usul mohiyati, titranti. Titrlash sharoiti. Tahlilda qo`llanilishi.

2

21

Yodimetriya. Yodometriya. Usul titrantlari. Titrlash oxirgi nuqtasini aniqlash. Xloryodometrik titrlash. Akvametriya. Oksidlovchi va qaytaruvchilarning miqdoriy tahlili.

2

22

Bromatometrik titrlash. Dixromatometrik titrlash.

2

23

Nitroto va seriymetrik titrlash

2

24

Titrlashni cho`ktirish usullari, tasnifi, indikatorlari. Titrlash egrisi.

2

25

Argentometrik, tiotsianometrik va merkurometrik titrlash

2

26

Kompleksonometrik titrlash, Merkuriymetriya.

2

27

Kompleksonometrik titrlash egrisi. Metalloxrom indikatorlar. Trilon B ni qo`llanishi.

2

28

Tahlilni uskunaviy usullari. Tasnifi. Molekulyar spektral tahlil.

2

29

Tahlilni optik usullari. Fotoelektrokolorimetriya. Differentsial fotometriya. Fotometrik titrlash.

2

30

Spektrofotometriya. Sifat va miqdoriy tahlilda qo`llanishi.

2

31

Ekstraktsion-fotometrik taxlil.Tahlilni lyumenistsent turlari. Flurorimetriya.

2

32

Tahlilni elektirkimyoviy turlari. Asosiy qonunlari. Potentsiometriya. Potentsiometrik titrlash

2

33

Konduktometriya. Tasnifi.

2

34

Tahlilni voltamperametrik turlari. Polyarografiya, amperometriya. Kulonometriya

2

35

Miqdoriy tahlilni xromatografik usullari. Yuzaviy va ion almashinish xromatografiyasi. Gel xromatografiyasi.

2

36

Gaz xromatografiyasi. Yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi.

2




Jami:

72

Laboratoriya mashg‘ulotlarining tavsiya etiladigan mavzulari

Kimyoviy laboratoriyada texnika xafsizligi qoidalari, I guruh kationlari kaliy, natriy, ammoniyning analitik reaksiyalari. I guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

Laboratoriyada ishlash va texnika xafsizligi qoidalari. Kimyoviy tahlilning nazariy asoslari va uslublari to‘g‘risida umumiy ma’lumotlar. Aralashma tahlil chizmasini tahlil qilish. Kislota-asos tasnifi bo`yicha I guruh K+ NH4+ Na+ kationlarning analitik reaktsiyalari. I guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qo`llanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



II-gurux: Ag+, Pb2+, Hg22+ kationlarining analitik reaktsiyalari. II guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

Kislota-asos tasnifi boyicha II-gurux Ag+ Pb2+ Hg22+ kationlarining analitik reaktsiyalari. Aralashma tahlil chizmasini tahlil qilish. II guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qo`llanishi. Reaktsiya sezgirligi to‘g‘risida ma’lumot berish va masalalar yechish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



III-gurux Ca+2, Sr+2, Ba+2 kationlarining analitik reaktsiyalari. III guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

Kislota-asos tasnifi boyicha III-gurux Ca+2, Sr+2, Ba+2 kationlarining analitik reaktsiyalari. Aralashma tahlil chizmasini tahlil qilish. III guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qo`llanishi. Ion kuchi, eruvchanlik to‘g‘risida ma’lumot berish va masalalar yechish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



TO`TI:I-III guruh kationlari aralashmasining tahlili. /2- mashg`ulot/. Hisobot topshirish. I-III guruh kationlari aralashmasi tahlilini bajarish. Olingan natijalar asosida xisobot topshirish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; Q5; Q6; Q7.

IV -VI guruh kationlarining tahlili. Test-1. IV guruh Al+3, Zn+2,Cr+3 kationlarining analitik reaktsiyalari. Masala echish.

I bolim boyicha talabalar bilimini test usulida baholash. Kislota-asos tasnifi boyicha IV guruh Al+3, Zn+2,Cr+3 kationlarining analitik reaktsiyalari. IV guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qollanishi. I bolim boyicha masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



1 – Oraliq baxolash. V guruh Mg+2, Fe+3, Bi+3 kationlarining analitik reaktsiyalari. I bolim boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Kislota-asos tasnifi boyicha V guruh Mg+2, Fe+3, Bi+3 kationlarining analitik reaktsiyalari. V guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qollanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

VI guruh: Cu+2,Co+2, Ni+2 kationlarining analitik reaktsiyalar. Kislota-asos tasnifi boyicha VI guruh Cu+2,Co+2, Ni+2 kationlarining analitik reaktsiyalari.

VI guruh kationlarning tibbiyot va farmasiyada qollanishi.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



TO`TI:IV-VI guruh kationlari aralashmasining tahlili. II-mashg`ulot.

IV-VI guruh kationlari aralashmasi tahlilini bajarish. Olingan natijalar asosida xisobot topshirish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Yozma ish. Kationlarni ajratish va ochishni ekstraktsion usullari. Cho`ktirish va cho`qqi xromatografiyasi. II bolim boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Ekstraksiya va xromatografiya usullarining mohiyati, sifat taxlilda qollanilishi to‘g‘risida ma’lumot berish. Ekstraksiya va xromatografiya usullariga doir tajribalar bajarish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

I - guruh anionlari SO42-, SO32- , S2O32- , PO43- , CO32- C2O42- analitik reaktsiyalari. Anionlar tasnifi boyicha ma’lumot berish. I - guruh anionlari SO42-, SO32- , S2O32- , PO43- , CO32- C2O42- analitik reaktsiyalari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

II -III guruh anionlari Cl-, Br-, J-, S2-, NO-3, NO-2, CH3COO- analitik reaktsiyalari. Oksidlochi va qaytaruvchi xossalarini namoyon etuvchi anionlarni eritmadan aniqlash. II -III guruh anionlari Cl-, Br-, J-, S2-, NO-3, NO-2, CH3COO- analitik reaktsiyalari.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

I - III guruh anionlari aralashmasining tahlili. /II- mashg’ulot./ I - III guruh anionlari aralashmasi tahlilini bajarish. Olingan natijalar asosida xisobot topshirish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: : laboratoriya mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Test 3 TO`TI: Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlil. III bolim boyicha talabalar bilimini test usulida baholash. Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlili to‘g‘risida ma’lumot berish va tahlilni bajarish. Olingan natijalar asosida xisobot topshirish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

2 – Oraliq baxolash Tortma tahlil: CuSO4 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash. /I- mashg`ulot/ Masalalar echish.

III bolim boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Tortma tahlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Tortma tahlilning asosiy bosqichlari to‘g‘risida ma’lumot berish. Tortma tahlilga

doir masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

CuSO4 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash. /II - mashg`ulot./ Talabalar mustaqil ishlarini baholash.

CuSO4 ∙ 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash. Absolyut va nisbiy xatoliklarni xisoblash. Olingan natijalar asosida xisobot topshirish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



O`lchov idishlarni sig`imini tekshirish. Standart H2C2O4 x 2H2O eritmasini tayyorlash. O`lchov idishlari olchov kolbasi, byuretka, pipetka sig`imlarini tekshirish. Alkalimetriya usuli uchun standart H2C2O4 x 2H2O eritmasini tayyorlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

NaOH va H2SO4 ishchi eritmalarni tayyorlash va standartlash.

Alkalimetriya va asidometriya usullari uchun titrant eritmalarini tayyorlash va standartlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Nazorat eritma tarkibidagi H2SO4 va H3BO3 massalarni aniqlash. Masalalar echish. Kislota - asos titrlash usulini qollanishi. Alkalimetriya usulida nazorat eritma tarkibidagi H2SO4 va H3BO3 massalarni aniqlash.Titrimetrik taxlilga doir masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Kislota-asosli titrlash usuli. Qoldiqni titrlash usulida eritmadagi sirka kislota va ammiakning massa ulushlarini aniqlash.

Kislota - asos titrlash usulini qollanishi. Mahsulotni titrlash usulida quruq tuz tarkibidagi ammoniy xlorid massa ulushini alkalimetriya usulida aniqlash. Natijani o‘rtacha qiymatdan chetlanishi.O‘rtacha qiymatni ishonch chegarasini aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Kislota-asosli titrlash. Aralashmadagi ikkita ekvivalent nuqtani titrlab aniqlash. NaOH+Na2CO3; Na2CO3+NaHCO3 va boshqa aralashmalardan har bir moddaning massa ulushlarini aniqlash. 1 – TEST.

Kislota - asos titrlash usulini qollanishi. Asidometriya usulida nazorat eritma tarkibidagi natriy karbonat va natriy bikarbonat massasini aniqlash. Kislota-asos titrlash usuli boyicha talabalar bilimini test usulida baholash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



1-Oraliq baxolash. Permanganometriya. Kaliy permanganat eritmasini tayyorlash va standartlash.

Kislota-asos titrlash usuli boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Permanganatometrik titrlash. Boshlang‘ich modda va ishchi eritmalar, ularni tayyorlash va aniq normalligini hisoblash to‘g‘risida ma’lumot berish. Kaliy permanganat eritmasini tayyorlash va standartlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Nazorat eritmalardagi H2O2 massa ulushi va Fe (II) massasini aniqlash.

Permanganatometrik titrlashni qo‘llanilishi. Usulda qaytaruvchi xossalarini namoyon etuvchi preparatlarni aniqlash. Permanganatometrik usulda nazorat eritmalardagi H2O2 massa ulushi va Fe (II) massasini aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Bromatometriya. KBrO3 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi natriy salitsilat massasini aniqlash.

Bromatometriyani qo‘llanilishi. KBrO3 eritmasini tayyorlash. Usulda fenol va uning hosilalari tutgan preparatlarni bromat-bromid usulida aniqlash. Nazorat eritmasidagi natriy salitsilat massasini bromat-bromid usulida aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Nitritometriya. NaNO2 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi streptotsidni massasini aniqlash.

Nitritometriyani qo‘llanilishi. NaNO2 eritmasini tayyorlash. Usulda amino guruh saqlagan organik preparatlarni aniqlash. Nazorat eritmasidagi streptotsidni massasini nitritometrik usulida aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Komleksonometriya. Standart MgSO4 x 7H2O va ishchi eritma trilon B eritmalarni tayyorlash, standartlash.

Kompleksonometriya. Kompleksonlar va ularning tahlilda qo‘llanilishi, indikatori to‘g‘risida ma’lumot berish. Kompleksonometriyada standart MgSO4 x 7H2O va ishchi eritma trilon B eritmalarni tayyorlash, standartlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Suv qattiqligini va nazorat eritmasidagi Pb(II) massasini aniqlash.

Kompleksonometriyani qo‘llanilishi. Usulda suv qattiqli va preparatlardagi metall kationini miqdorini aniqlash. Togri va qoldiqni titrlash usulida suv qattiqligini va nazorat eritmasidagi Pb(II) massasini aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



3 TEST. Fotoelektrokolometriya. Nazorat eritmasidagi Cu(II) massasini aniqlash.

Titrlashni choktirish va kompleksonometrik usuli boyicha talabalar bilimini test usulida baholash. Molekulyar absorbsion usullar va ularni tasnifi. Buger-Lambert-Ber qonuni va qonundan chetlanish sabablari. Fotoelektrokolorimetrik tahlil mohiyati to‘g‘risida ma’lumot berish. Nazorat eritmasidagi Cu(II) massasini fotoelektrokolorimetrik usulida aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



2 - Oraliq baxolash. Spektrofotometriya. Preparatdagi rezortsinni massa ulushni aniqlash.

Titrlashni choktirish va kompleksonometrik usuli boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Spektrofotometrlarni tuzilishi, ish tamoili va kolorimetrlarning o‘xshashligi, farqi, sifat va miqdoriy taxlilda qo‘llanishi to‘g‘risida ma’lumot berish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

Fluorimetriya. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini flyuoriststent indikatori ishtirokida alkalimetrik titrlash.

Lyumenissent tahlil usullari, mohiyati, tasnifi, lyumenissensiya intensivligiga ta’sir etuvchi omillar to‘g‘risida ma’lumot berish. Nazorat eritmasidagi N2SO4 massasini flyuoriststent indikatori ishtirokida alkalimetrik titrlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Potentsiometriya. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini pH -metrik usulda titrlab aniqlash. 4 TEST.

Potetsiometrik tahlil mohiyati, solishtirma va indikator elektrodlar. Potensiometriya va potensiometrik titrlash. Potensiometrik titrlash chizmasi. pH metrning tuzilishi va ishlashi. Ekvivalent nuqtadagi titrant hajmini grafik usulda topish to‘g‘risida ma’lumot berish. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini pH -metrik usulda titrlab aniqlash. Tahlilni uskunaviy usullari boyicha talabalar bilimini test usulida baholash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Nazorat eritmasidagi Na2SO4 massasini ion almashinish xromotografiyasi usulida aniqlash. Talabalar mustaqil ishini baholash.

Miqdoriy tahlilni xromatografik usullari, mohiyati, tasnifi. Ion almashinish xromatografiyasi va uni miqdoriy tahlilda qo‘llanishi. Ionitlar va uni sig‘imi, ion almashinish tamoyili, tuzilishi to‘g‘risida ma’lumot berish. Nazorat eritmasidagi Na2SO4 massasini ion almashinish xromotografiyasi usulida aniqlash. Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: laboratoriya mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.

«Analitik kimyo» fani bo‘yicha laboratoriya mashg‘ulotining kalendar

tematik rejasi

t/r

Laboratoriya mashg‘ulotlar mavzulari

soat

1

Kimyoviy laboratoriyada texnika xafsizligi qoidalari, I guruh kationlari kaliy, natriy, ammoniyning analitik reaksiyalari. I guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

4

2

II-gurux: Ag+, Pb2+, Hg22+ kationlarining analitik reaktsiyalari. II guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

4

3

III-gurux Ca+2, Sr+2, Ba+2 kationlarining analitik reaktsiyalari. III guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi.

4

4

TO`TI. I-III guruh kationlari aralashmasining tahlili. (2-mashg`ulot) Hisobot topshirish.

4

5

IV -VI guruh kationlarining tahlili. Test-1

IV guruh Al+3, Zn+2,Cr+3 kationlarining analitik reaktsiyalari. Masala yechish.




4

6

1 – Oraliq baxolash. V guruh Mg+2, Fe+3, Bi+3 kationlarining analitik reaktsiyalari.

4

7

VI guruh: Cu+2,Co+2, Ni+2 kationlarining analitik reaktsiyalar.

4

8

TO`TI IV-VI guruh kationlari aralashmasining tahlili. II-mashg`ulot.

4

9

Yozma ish. Kationlarni ajratish va ochishni ekstraktsion usullari. Cho`ktirish va cho`qqi xromatografiyasi

4

10

I - guruh anionlari SO42-, SO32- , S2O32- , PO43- , CO32- C2O42- analitik reaktsiyalari.

4

11

II -III guruh anionlari Cl-, Br-, J-, S2-, NO-3, NO-2, CH3COO- analitik reaktsiyalari

4

12

I - III guruh anionlari aralashmasining tahlili. /II- mashg’ulot./

4

13

Test 3 TO`TI: Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlil.



4

14

2 – Oraliq baxolash Tortma tahlil: CuSO4 ∙ 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash. /I- mashg`ulot/ Masalalar yechish

4

15

CuSO4 ∙ 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash.

/II - mashg`ulot./ Talabalar mustaqil ishlarini baholash.



4

16

O`lchov idishlarni sig`imini tekshirish. Standart H2C2O4 x 2H2O eritmasini tayyorlash.

4

17

NaOH va H2SO4 ishchi eritmalarni tayyorlash va standartlash

4

18

Nazorat eritma tarkibidagi H2SO4 va H3BO3 massalarni aniqlash. Masalalar yechish.

4

19

Kislota-asosli titrlash usuli. Qoldiqni titrlash usulida eritmadagi sirka kislota va ammiakning massa ulushlarini aniqlash.

4

20

Kislota-asosli titrlash. Aralashmadagi ikkita ekvivalent nuqtani titrlab aniqlash. NaOH+Na2CO3; Na2CO3+NaHCO3 va boshqa aralashmalardan har bir moddaning massa ulushlarini aniqlash. 1 - TEST

4

21

1- Oraliq baxolash. Permanganometriya. Kaliy permanganat eritmasini tayyorlash va standartlash.

4

22

Nazorat eritmalaridagi H2O2 massa ulushi va Fe(II) massasini aniqlash.

4

23

Bromatometriya. KBrO3 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi natriy salitsilat massasini aniqlash

4

24

Nitritometriya. NaNO2 eritmasini tayyorlash. Nazorat eritmasidagi streptotsidni massasini aniqlash.

4

25

Komleksonometriya. Standart MgSO4 x 7H2O va ishchi eritma trilon B eritmalarni tayyorlash, standartlash.

4

26

Suv qattiqligini va nazorat eritmasidagi Pb(II) massasini aniqlash.

4

27

3 TEST. Fotoelektrokolometriya. Nazorat eritmasidagi Cu(II) massasini aniqlash.

4

28

2 - Oraliq baxolash. Spektrofotometriya. Preparatdagi rezortsinni massa ulushni aniqlash.

4

29

Fluorimetriya. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini flyuoriststent indikatori ishtirokida alkalimetrik titrlash.

4

30

Potentsiometriya. Nazorat eritmasidagi H2SO4 massasini pH -metrik usulda titrlab aniqlash. 4 TEST

4

31

Nazorat eritmasidagi Na2SO4 massasini ion almashinish xromotografiyasi usulida aniqlash. Talabalar mustaqil ishini baholash

4




Jami

124

Amaliy mashgulotlarining tavsiya etiladigan mavzulari

TO`TI. I-III guruh kationlari aralashmasining tahlili. (1-mashg`ulot).

I-III guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi to‘g‘risida ma’lumot berish. Tahlil bayonnomasini tuzish. Eruvchanlik ko`paytmasi to‘g‘risida ma’lumot berish va masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Amaliy mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



TO`TI: Test -2. IV-VI guruh kationlari aralashmasining tahlil.

I-mashg`ulot. Eritma pH qiymatini hisoblashga va oksidlanish-qaytarilish reaktsiyalariga doir masalalar echish.

II bolim boyicha talabalar bilimini test usulida baholash. IV-VI guruh kationlari aralashmasining tahlil chizmasi to‘g‘risida ma’lumot berish. Tahlil bayonnomasini tuzish. Eritma pH qiymati va oksidlanish-qaytarilish reaktsiyalari to‘g‘risida ma’lumot berish va masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Amaliy mashg’uloti, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



IIII guruh anionlari aralashmasining tahlili. Kompleks birikmalarga doir masalalar echish. /I - mashg’ulot./

I –III guruh anionlari aralashmasining tahlil tahlil chizmasi to‘g‘risida ma’lumot berish. Tahlil bayonnomasini tuzish. Kompleks birikmalar, qarorsizlik va barqarorlik doimiylari to‘g‘risida ma’lumot berish va masalalar echish.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Amaliy mashg’ulotii, dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



2 - TEST. Argentometriya. Standart NaCl va titrant AgNO3, NH4NCS eritmalarni tayyorlash va standartlash.

Redoksimetrik titrlash usuli boyicha talabalar bilimini test usulida baholash. Argentometrik, tiotsianometrik titrlashni moxiyati, qo‘llanishi. Qollaniladigan indikatorlari (Gey-Lyussak, Mor, Fayans, Folgard) to‘g‘risida ma’lumot berish. Argentometriyada standart NaCl va titrant AgNO3, NH4NCS eritmalarni tayyorlash va standartlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Amaliy mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



Yozma ish. Fol'gard usulida nazorat eritmasidagi kaliy bromid massasini aniqlash.

Redoksimetrik titrlash usuli boyicha talabalar bilimini nazariy, amaliy savollar va masalalar asosida baholash. Usulda galogen saqlagan preparatlarni aniqlash. Fol'gard usulida nazorat eritmasidagi kaliy bromid massasini aniqlash.

Qo‘llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Amaliy mashg’ulot , dialogik yondoshuv, muammoli ta’lim. blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; A4; A5; A6; Q7; Q8.



t/r

Amaliy mashg‘ulotlar mavzulari

soat

1

TO`TI. I-III guruh kationlari aralashmasining tahlili. (1-mashg`ulot)


4

2

TO`TI: Test -2. IV-VI guruh kationlari aralashmasining tahlili.

/I-mashg`ulot/. Eritma pH qiymatini hisoblashga va oksidlanish-qaytarilish reaktsiyalariga doir masalalar echish.



4

3

I –III guruh anionlari aralashmasining tahlili. Kompleks birikmalarga doir masalalar echish. /I - mashg’ulot./

4

4

2 - TEST. Argentometriya. Standart NaCl va titrant AgNO3, NH4NCS eritmalarni tayyorlash va standartlash.

4

5

Yozma ish. Fol'gard usulida nazorat eritmasidagi kaliy bromid massasini aniqlash.

4




Jami:

20

Mustaqil ta’lim tashkil etishning shakli va mazmuni

«Analitik kimyo» fani bo‘yicha talabaning mustaqil ta’limi shu fanni o‘rganish jarayonining tarkibiy qismi bo‘lib, uslubiy va axborot resurslari bilan ta’minlangan.

Talabalar auditoriya mashg‘ulotlarida professor-o‘qituvchilarning ma’ruzasini tinglaydilar, misol va masalalar echadilar. Auditoriyadan tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspekt qiladi, uy vazifa sifatida berilgan misol va masalalarni echadi. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o‘rganish maqsadida qo‘shimcha adabiyotlarni o‘qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo‘yicha testlar echadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi.

Uyga vazifalarni bajarish, qo‘shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o‘rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni topish yo‘llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to‘plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to‘garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o‘quv faoliyati samarali bo‘lishi mumkin emas.

«Analitik kimyo» fanidan mustaqil ish majmuasi fanning barcha mavzularini qamrab olgan va I,II semestrlar uchun quyidagi 36 ta mavzu ko‘rinishida shakllantirilgan.

Talabalar mustaqil ta’limining mazmuni va hajmi



Mustaqil ta’lim mavzulari

Berilgan topshiriqlar

Bajar.

muddat

Hajmi

(soatda)








I semestr









Kationlarning vodorod sulfidli va ammiak fosfatli tasnifi.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4



Li+,Na+,NH4+,K+ aralashmasining taxlil chizmasi va analitik reaksiyalari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4



Faolikka doir doir masala.

masala echish

-

4



IVguruh Sn+2,Sn+4,As+3,As+5 kationlarining analitik reaksiyalari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4



V guruh Sb+3,Sb+5 kationlarining tibbiyotda qollanadigan preparatlari va analitik reaksiyalari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4



Sb+3, Mg+2,Mn+2,Bi+3 aralashmasining taxlil chizmasi va analitik reaksiyalari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4



Gidrolizlanuvchi tuzlar pH ni keltirib chiqarish.

Prezentasiya, referat,

multimediya



-

4



Bi+3,Cd+2,Hg+2,Cu+2 aralashmasining taxlil chizmasi va analitik reaksiyalari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4

9.

Xelat kompleks birikmalarning farmasevtik taxlilda qollanishi va ularni funksional guruhiga kora chinligini aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



noyabr

4/3

10.

Bor va oltingugurt tutgan farmasevtik preparatlarni sifat taxlili.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

11.

Ekstraksion tizimlarning tasnifi.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

12.

Ekstraksion jarayonning farmasevtik taxlilda qollanishi .

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

13.

Ekstraksiyaga doir masala.

masala echish

-

5/3

14.

K2NH4PO4,KAISO4,NH4Fe(SO4)2,

CaCO3 va boshqa quruq tuzlarning tizimli taxlil chizmasi va reaksiyalari.



Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/3

15.

Gravimetrik usulda preparat tarkibidagi magniy va bariy miqdorini aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

16.

Gravimetrik usulda preparat tarkibidagi temir (II) miqdorini aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

17.

Gravimetriyaga doir masala.

masala echish

-

4/3

18.

BaCI2*2H2O tarkibidagi kristalizasion suvni massa ulushini aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



yanvar

5/3













74 / 62







II semestr







1.

Kislota-asos titrlash usulini qollanishi. Formalin va urotropin preparatlarini miqdoriy taxlili.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/4

2.

Kuchsiz asosni kuchli kislota bilan titrlash egriligini keltirib chiqarish va indicator tanlashni asoslash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/4

3.

Indikator xatoliklariga doir masalalar.

masala echish

-

4/4

4.

Na2CO3 tarkibidagi NaOH ni asidomttrik atsidometrik usulida aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/4

5.

Titrlashni oksidlanish-qaytarilish usulida indikator xatoligi.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.






4/3

6.

Temir (II) eritmasini K2Cr2O7 eritmasi bilan titrlash egriligini keltirib chiqarish va indikator tanlashni asoslash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/3

7.

Iodometrik titrlash usulida SiSO4, H2O2, formalin miqdoriy taxlili.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/3

8.

Redoksimetriyaga doir masalalar.

masala yechish

-

4/3

9.

Iodatometrik titrlashni mohiyati, qollanishi.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish



aprel

4/4

10.

Choktirish usulining geksasianoferatometriya va sulfatometriya titrlash usullari.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/4

11.

Choktirish va kompleksonometriyaga doir masalalar.

masala yechish

-

4/4

12.

Suvning Ca va Mg qattiqligini aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/4

13.

Suvsiz muhitda kislota-asos titrlash boyicha farmasevtik preparatlarni miqdoriyni aniqlash.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot



-

4/3

14.

Emmission tahlil. Neflometriya, turbidimetriya.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot

test tuzish.


-

4/3

15.

Mass spektroskopiya, tuzilishi, qollanishi.

Prezentasiya, referat, multimediya, intrenet malumot, test tuzish.

-

4/3

16.

Yuqori samarali suyuqlik xromatografiyasi, tuzilishi, qollanishi.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

4/3

17.

Atom fluoressent spektroskopiya.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



-

5/3

18.

YAMR spektroskopiya.

Prezentasiya, referat,

multimediya, intrenet malumot, test tuzish.



may

5/3




Jami:







74 / 62




Hammasi: farmasiya yonalishi

kasbiy talim yonalishi










148/124

Dasturning informatsion-metodik ta’minoti

“Analitik kimyo” fanini o‘zlashtirishda ajratilgan soatlar uchun laboratoriya mashg‘uloti va ma’ruza darslari, ta’limning zamonaviy (xususan interfaol) metodlari, pedogogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llash orqali olib boriladi.

Mazkur fanni o‘zlashtirishda zamonaviy metodlaridan, pedagogik (blits, damino, chaxpalak, krossvord, klaster va boshqa o‘yin texnologiyalari) va axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini qo‘llanilib, ma’lumotlarni ovozli, video, animatsiya, darslik va matnlardan foydalanish maqsadga muvofikdir.

Ma’ruzalarda zamonaviy kompyuter texnologiyalari yordamida prezentatsion va elektron-didaktik texnologiyalarini qollash;

I-VI guruh kationlarning analitik reaktsiyalari mavzularida o‘tkaziladigan laboratoriya mashg‘ulotlarida kichik guruhlar musobaqalari, guruhli fikrlash pedogogik texnologiyalarini;

I-VI guruh kationlar aralashmasining tahlili amaliy mashg‘ulotlarida aqliy hujum, guruhli fikrlash pedagogik texnologiyalarini qo‘llash nazarda tutiladi.

Analitik kimyo ” fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni.

“Analitik kimyo” fani bo‘yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va oraliq nazoratlarining saralash ballari haqidagi ma’lumotlar fan bo‘yicha birinchi mashg‘ulotda talabalarga e’lon qilinadi.

Fan bo‘yicha talabalarning bilim saviyasi va o‘zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlari o‘tkaziladi:


  • joriy nazorat (JN) – talabaning fan mavzulari bo‘yicha bilim va amaliy ko‘nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Joriy nazorat fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda laboratoriya mashg‘ulotlarida og‘zaki so‘rov, test o‘tkazish, suhbat, nazorat ishi, kollekvium, uy vazifalarini tekshirish va shu kabi boshqa shakllarda o‘tkazilishi mumkin;

  • oraliq nazorat (ON) – semestr davomida o‘quv dasturining tegishli (fanlarning bir necha mavzularini o‘z ichiga olgan) bo‘limi tugallangandan keyin talabaning nazariy bilim va amaliy ko‘nikma darajasini aniqlash va baholash usuli. Oraliq nazorat har bir semestrda ikki marta o‘tkaziladi va shakli (yozma, og‘zaki, test va hokazo) o‘quv faniga ajratilgan umumiy soatlar hajmidan kelib chiqqan holda belgilanadi;

  • yakuniy nazorat (YN) – semestr yakunida muayyan fan bo‘yicha nazariy bilim va amaliy ko‘nikmalarni talabalar tomonidan o‘zlashtirish darajasini baholash usuli. Yakuniy nazorat asosan tayanch tushuncha va iboralarga asoslangan “Yozma ish” shaklida o‘tkaziladi.

Oliy ta’lim muassasasi rahbarining buyrug‘i bilan ichki nazorat va monitoring bo‘limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YN ni o‘tkazish jarayoni muntazam ravishda o‘rganib boriladi va uni o‘tkazish tartiblari buzilgan hollarda, YN natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YN qayta o‘tkaziladi. Talabaning bilim saviyasi, ko‘nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi.

“Analitik kimyo” fani bo‘yicha talabalarning semestr davomidagi o‘zlashtirish ko‘rsatkichi 100 ballik tizimda baholanadi.

Ushbu 100 ball baholash turlari bo‘yicha quyidagicha taqsimlanadi:

YA.N.-30 ball, qolgan 70 ball esa J.N.-50 ball va O.N.-20 ball qilib

taqsimlanadi.

Ball

Baho

Talabalarning bilim darajasi

86-100


A’lo

Xulosa va qaror qabul qilish. Ijodiy fikrlay olish. Mustaqil mushohada yurita olish. Olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo‘lish

71-85


Yaxshi

Mustaqil mushohada qilish. Olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish. Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish. Tasavvurga ega bo‘lish.

55-70


Qoniqarli

Mohiyatini tushuntirish. Bilish, aytib berish Tasavvurga ega bo‘lish.

0-54

Qoniqarsiz

Aniq tasavvurga ega bo‘lmaslik. Bilmaslik.



  • Fan bo‘yicha saralash bali 55 ballni tashkil etadi. Talabaning saralash balidan past bo‘lgan o‘zlashtirishi reyting daftarchasida qayd etilmaydi.

  • Talabalarning o‘quv fani bo‘yicha mustaqil ishi joriy, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga ajratilgan ballardan kelib chiqqan holda baholanadi.

  • Talabaning fan bo‘yicha reytingi quyidagicha aniqlanadi:

V ∙ O’

R = ----------,

100­­­

bu erda: V - semestrda fanga ajratilgan umumiy o‘quv yuklamasi (soatlarda);



O’ -fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi (ballarda).

  • Fan bo‘yicha joriy va oraliq nazoratlarga ajratilgan umumiy ballning 55 foizi saralash ball hisoblanib, ushbu foizdan kam ball to‘plagan talaba yakuniy nazoratga kiritilmaydi.

  • Joriy JN va oraliq ON turlari bo‘yicha 55 ball va undan yuqori ballni to‘plagan talaba fanni o‘zlashtirgan deb hisoblanadi va ushbu fan bo‘yicha yakuniy nazoratga qo‘yiladi.

  • Talabaning semestr davomida fan bo‘yicha to‘plagan umumiy bali har bir nazorat turidan belgilangan qoidalarga muvofiq to‘plagan ballari yig‘indisiga teng.

  • YaN turlari kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o‘tkaziladi. YaN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o‘tkaziladi.

  • JN va ON nazoratlarda saralash balidan kam ball to‘plagan va uzrli sabablarga ko‘ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun, navbatdagi shu nazorat turigacha, so‘nggi joriy va oraliq nazoratlar uchun esa yakuniy nazoratgacha bo‘lgan muddat beriladi.

  • Talabaning semestrda JN va ON turlari bo‘yicha to‘plagan ballari ushbu nazorat turlari umumiy balining 55 foizidan kam bo‘lsa yoki semestr yakuniy joriy, oraliq va yakuniy nazorat turlari bo‘yicha to‘plagan ballari yig‘indisi 55 balldan kam bo‘lsa, u akademik qarzdor deb hisoblanadi.

  • Talaba nazorat natijalaridan norozi bo‘lsa, fan bo‘yicha nazorat turi natijalari e’lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakultet dekanining taqdimnomasiga ko‘ra rektor buyrug‘i bilan 3 (uch) a’zodan kam bo‘lmagan tarkibda apellyasiya komissiyasi tashkil etiladi.

  • Apellyasiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko‘rib chiqib, shu kunning o‘zida xulosasini bildiradi.

  • Baholashning o‘rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o‘tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakultet dekani, kafedra mudiri, o‘quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo‘limi tomonidan nazorat qilinadi.

Talabalar ON dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari

Talabani ON 20 balli reyting tizimi bo‘yicha bir semestrda ikki marotoba o‘tkaziladi. ON kafedra majlisining qaroriga muvofiq bir semestrda 2 marotaba (o‘quv yilida 4 marta) yozma va test shaklida o‘tkaziladi.



O‘zlashtirish

ballda

A’lo

17,2 – 20

Yaxshi

14,2 – 17

Qoniqarli

11 – 14,1

Qoniqarsiz

11 dan kam

ON ga laboratoriya mashg‘ulotlaridan qarzi bo‘lmagan talabalar qo‘yiladi.

Talabalar JN dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari

JB da fanning xar bir mavzusi bo‘yicha talabani bilimi va amaliy ko‘nikmalarini aniqlab borish ko‘zda tutiladi va u amaliy, seminar yoki laboratoriya mashg‘ulotlarida amalga oshiriladi. Baxolashda talabaning bilim darajasi, amaliy mashg‘ulot materiallarini o‘zlashtirishi, nazariy material muxokamasida va ta’limning interaktiv uslublarida qatnashishining faollik darajasi, shuningdek amaliy bilim va ko‘nikmalarini o‘zlashtirish darajasi (ya’ni nazariy va amaliy) yondoshuvlar) xisobga olinadi.

Xar bir darsning maksimal 5 ballda qo‘ydagicha baholanadi.

O‘zlashtirish

ballda

A’lo

4,3 – 5,0

Yaxshi

3,6 - 4,2

Qoniqarli

2,8 – 3,5

Qoniqarsiz

2,8 dan kam

Semestr davomida 18 ta dars rejalashtirilgan. Ulardan 7 tasida JB o‘tkaziladi. Maksimal ball 5x7=35 hamda 1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball bo‘lib, ja’mi 42 ballni tashkil qiladi.

Yozma joriy nazoratning ballanishi 7 balldan quyidagicha:



O‘zlashtirish

ballda

A’lo

6,0 -7,0

Yaxshi

5,0 – 5,9

Qoniqarli

3,9 – 4,9

Qoniqarsiz

3,9 dam kam

JB har bir fanning xususiyatidan kelib chiqqan holda og‘zaki, yozma ish, test yoki ularni kombinatsiyasi shaklida amalga oshiriladi.

Talabaning ballarda ifodalangan o‘zlashtirishi quydagicha baholanadi:





Ballar

Baho

Talabaning bilim darajasi

1.

4,3 – 5,0

A’lo “5”

Xulosa va qaror qabul qilish

Ijodiy fikrlay olish

Mustaqil mushohada yuritish

Amalda qo‘llay olish

Mohiyatini tushunish

Bilish, aytib berish

Tasavvurga ega bo‘lish


2.

3,6 - 4,2

Yaxshi “4”

Mustaqil mushohada yuritish

Amalda qo‘llay olish

Mohiyatini tushunish

Bilish, aytib berish

Tasavvurga ega bo‘lish


3.

2,8 – 3,5

Qoniqarli “3”



Mohiyatini tushunish

Bilish, aytib berish

Tasavvurga ega bo‘lish


4.

2,8 dan kam

Qoniqarsiz “2”

Aniq tasavvurga ega emaslik

Bilmaslik



Talaba darsga kelib unga mutloqo tayyorlanmaganida va muxokamada ishtirok etmaganida jurnalga darsda qatnashganlik uchun “1” ball qo‘yiladi.

Talabalar YN dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari

Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida belgilangan bo‘lsa, u holda yakuniy nazorat 30 ballik “Yozma ish” variantlari asosida o‘tkaziladi.

YN ga mazkur kursni muvoffaqiyatli yakunlagan, hamda JN va ON dan 55% dan yuqori ball to‘plagan talabalar qo‘yiladi. Institut ilmiy kengashining qaroriga muvofiq Yan “yozma” shaklida o‘tkaziladi va 30 ball asosida baholanadi.

17 dan kam - qoniqarsiz

17 dan - 21 gacha qoniqarli

22 dan - 25 gacha yaxshi

26 dan - 30 gacha a’lo

Talabani musataqil ishi (TMI)

Talabaning mustaqil ishi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligining 21.02.2005 yildagi 34-sonli buyrug‘i va institut rektori tomonidan 2013 yil 27 fevralda tasdiqlangan “Talaba mustaqil ishini tashkil etish, nazorat qilish va nazorat tartibi to‘g‘risidagi Nizom asosida tashkil etiladi.”

TMI “Analitik kimyo” fani dasturiga muvofiq taklif etiladi: talabalarni o‘quv izlanish ishlarini alohida keltirilgan mavzular bo‘yicha; referatlar, slaydlar, multimedialar, testlar va masala tuzish bilan. O‘quv jurnalida har bir semestr laboratoriya mashg‘ulotidan keyin alohida ustuncha ajratilib, unga talabaning mustaqil bajargan ishiga ball qo‘yiladi. TMI kafedra arxivida ro‘yhatga olinadi va 2 yil mobaynida saqlanadi.

TMI ning o‘zlashtirishi quydagicha baholanadi. Maksimal ball 8.



Ballar

Baho



6,9-8,0

“5” a’lo



5,7-6,8

“4” yaxshi



4,4-5,6

“3” qoniqarli



4,4 dan kam

“2” qoniqarsiz

TALABANI FAN BO‘YICHA ATTESTATSIYADAN O‘TKAZISH TARTIBI

JN (7 ta dars)

1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball



JN o‘rtacha qiymati – 5+5+5+5+5+5+5=35

1 ta yozma joriy nazorat uchun 7 ball

JN bali = 42 + 8 (TMI) = 50 ball (a’lo)


ON


1ON = 10 ball (a’lo)

2 ON = 10 ball (a’lo)

1ON + 2 ON = 20 ball (a’lo)


YN


YN = 30 ball (a’lo)

Fandan olingan baho

JN + ON + YN = 50 + 20 + 30 = 100 ball (a’lo)

II. SILLABUS

Fanning qisqacha tavsifi

OTMning nomi va joylashgan manzili:

Toshkent farmatsevtika instituti

Oybek ko`chasi, 45

Kafedra:

Anorganik, analitik Fizik va kolloid kimyo

“Farmatsiya” fakulteti tarkibida
Ta’lim sohasi va yo`nalishi:

5510500 – Farmasiya

5111000 – Kasb ta’limi

Bakalavriat bosqichining farmatsiya va kasbiy ta’lim yo`nalishlari talabalari uchun mo`ljallangan


Fanni (kursni) olib boradigan o`qituvchi to`g`risida ma’lumot:

f.f.n., Muxamedova Busora

Ibragimovna
e-mail:
busora@list.ru
Dars mashg`ulotlarini o`tkazishning vaqti va joyi:

O`quv bo`limi tomonidan ishlab chiqilgan jadval asosida institut o`quv binolarida

154-xona, 129-xona

Kursning boshlanishi va davom etish muddati:

Bakalavriat ta’lim yo`nalishi o`quv rejasiga muvofiq uchinchi semestrda



Individual grafik asosida professor-o`qituvchining talabalar bilan ishlash vaqti:

Haftaning chorshanba 12:00 dan 15:00 va shanba kunlari soat 13.30 dan 15.30 gacha



Fanga ajratilgan o`quv soatlarining o`quv turlari bo`yicha taqsimoti

Auditoriya soatlari

Mustaqil ta’lim:

74
Ma’ruza:

36

Laborato-riya

62

Fanning boshqa fanlar bilan uzviy aloqasi (prerekvizitlari):

Farmatsevtik va Toksikologik kimyo



Fanning mazmuni

Fanning dolzarbligi va qisqacha mazmuni:

Fanni o‘qitishdan maqsad – Oliy o‘quv yurtlarida kimyo fanini o‘qitish o‘z oldiga ikki maqsadni qo‘yadi. Birinchisi talabada kimyoviy fikrlash qobiliyatini o‘stirish, ikkinchisi hozirgi zamon texnikasida kimyoviy qonunlarni qo‘llash, texnikada qo‘llanilayotgan ashyolarni, moddalarni xossalari bilan tanishish va o‘rganish uchun zarur bilim, ko‘nikma va malakani shakllantirishdir– modda va ashyolarni sifat va miqdoriy tahlil etish.

Fanning vazifasi – 1) Talabalarni kimyo fani, uning asosiy qonunlari, kimyoviy birikmalarning asosiy sinflari, ularning fizik va kimyoviy xossalari tug‘risida chuqur bilimlarni shakllantirish;

2) Kimyoviy reaksiya turlari, kimyoviy kinetika, eritmalar, gomogen va geterogen sistemalar tug‘risidagi tasavvurlarini shakllantirish;

3) kimyoning asosiy tushunchalari talabalarga to‘g‘ri ta’lim berish asosida o‘qitish, talabalarda o‘zlashtirilgan bilimni amaliyotda, o‘z ish faoliyatlarida qo‘llash va sharhlash layoqatini rivojlantirish. vazifasi – mavjud tahlil usullarini takomillashtirish va tahlilni yangi usullarini kashf etishdan iboratdir.

Talabalar uchun talablar
Institutning odob-ahloq kodeksi talablarigi qat’iy rioya qilish, shuningdek:

-professor-o‘qituvchi auditoriga kirganida o‘tirgan joydan turib “Assalomu alaykum” deb kutib olish;

- uyali aloqa vositalarini o‘chirib qo‘yish;

- professor-o‘qituvchidan so‘ng dars mashg‘ulotiga kech kelgan talaba auditoriyaga kiritilmaydi;

- professor-o‘qituvchi va guruhdoshlarga qo‘pollik qilmaslik, so‘z talashmaslik, hurmat bilan munosabatda bo‘lish;

- institut ichki tartib - intizom qoidalariga rioya qilish;

-kiyinish talablari (madaniyati) ga rioya qilish;

-mashg‘ulotlar vaqtida o‘qituvchining ruxsatisiz auditoriyadan chiqmaslik (umuman dars jarayonida auditoriyadan sababsiz chiqishga ruxsat berilmaydi);

- uy vazifasi va mustaqil ish topshiriqlarini o‘z vaqtida va sifatli bajarish;

- ko‘chirmachilik (plagiat) qilmaslik, qat’iyan man etiladi;

- darslarga qatnashish majburiy, sababsiz 3 (uch) va undan ortiq dars qoldirgan talaba keyingi mashg‘ulotlarga fakultet dekani ruxsati bilan kiritiladi;

- sababli dars qoldirilgan taqdirda, professor-o‘qituvchiga ma’lumotnoma (spravka) taqdim etish;

- har qanday holatlarda ham qoldirilgan darslar qayta o‘zlashtirilishi shart;

- ma’ruza va amaliyot darslariga oldindan tayyorlanib kelish va faol ishtirok etish;

- qo‘shimcha ravishda bajarilgan taqdimot, mustaqil ish, esse, referat, kreativ fikrlash darajasi, turli xil tadbirlar va ilmiy-amaliy anjumanlarda ma’ruzalar bilan ishtirok etish;

- talabaga o‘z vaqtida bajarilmagan mustaqil ish, uy vazifasi, tartib – intizomi bo‘yicha choralar ko`rish;



- talaba reyting ballidan norozi bo‘lsa fan bo‘yicha nazorat turlari e’lon qilingan vaqtdan boshlab 1 kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat qiladi va apellyasiya komissiyasi shu kunning o‘zida talabaning arizasini ko‘rib chiqib xulosa chiqaradi.
Elektron pochta orqali munosabatlar tartibi
Professor-o‘qituvchi va talaba o‘rtasidagi aloqa elektron pochta orqali ham amalga oshirilishi mumkin, telefon orqali baho masalasi muhokama qilinmaydi, lekin oraliq, joriy va yakuniy baholash faqatgina institut hududida, ajratilgan xonalarda va dars davomida amalga oshiriladi. Elektron pochtani ochish vaqti soat 15.00 dan 20.00 gacha.

Fan mavzulari va unga ajratilgan soatlar taqsimoti:






Mavzular

Ma’ruza

Laboratoriya


Mustaqil ish




1.

Analitik kimyo va kimyoviy tahlil. Zamonaviy analitik kimyoning asosiy bo`limlari. Analitik reaksiya sezgirligining tavsifi. Sifat tahlili. Kation, anionlarning tasnifi.Kationlar tasnifi. Kislota-asos tasnifi boyicha I-VI guruh kationlarning analitik reaktsiyalari. I-VI guruh kationlar aralashmasining tahlili.

2

32

24 / 24




2.

Analitik kimyoda elektrolit eritmalariga eritmalar nazariyasi va massalar ta`siri qonunining tadbig`i. Eritmadagi ionlar holati. Ion kuchi, faollik koeffitsienti. Erituvchilar tasnifi.

2




4 / 4




3.

Massalar ta`siri qonunining qo`llanilishi. Muvozanatning asosiy turlari va tadbig`i.

2










4.

Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati (1- ma’ruza)

2









5.

Kislota-asos muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. (2-ma’ruza)

2




4 / 4




6.

Oksidlanish-qaytarilish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati

2










7.

Kompleks xosil bo‘lish muvozanati va uning analitik kimyodagi axamiyati. I –III guruh anionlarining analitik reaktsiyalari va aralashmasining tahlili. Kompleks birikmalarga doir masalalar echish.

2

12

4 / 3




8.

Organik reagentlarni analitik kimyoda qo‘llanishi. Moddalarni ajratish va konsentrlash usullari.

2




4 / 3




9.

Ekstraksiya va uni analitik kimyoda qo‘llanishi. Ekstraksion muvozanat va unga ta’sir etuvchi omillar. Kationlarni ajratish va ochishni ekstraktsion usullari.

2

2

13 / 9




10.

Taxlilning xromatografik usullari. Tasnif. Adsorbsion xromatografiya. Yupqa qavat xromatografiyasi va uning mohiyati. Taqsimlanish va cho‘ktirish xromatografiyasi. Elak va gel xromatografiyasi. Cho`ktirish va cho`qqi xromatografiyasi

2

2






11.

Noma'lum tarkibli quruq tuzning tahlil.

-

4

4 / 3

12.

Miqdoriy taxlil. Tasnifi. Gravimetrik taxlil va uning tasnifi. Namunani tahlilga tayyorlash. Gravimetrik aniqlashning asosiy bosqichlari. CuSO4 ∙ 5H2O tarkibidagi kristallizatsion suvni massa ulushini aniqlash.

2

8

17 / 12

13.

Cho‘kma xosil bo‘lish nazariyasi xaqida tushuncha. Cho‘kmaning ifloslanishi. Birgalashib cho‘kish turlari. Kolliod eritmalarni taxlilda qo‘llanishi. Koagulyasiya va peptizatsiya

2







14.

Miqdoriy tahlil natijalarini riyoziyot usullarida ishlab chiqish. Tahlil natijalarini ishonch chegarasini aniqlash. Quruq tuz tarkibidagi ammoniy xlorid massa ulushini aniqlash. Natijani ishonch chegarasini xisoblash.

2

4




15.

Titrimetrik tahlil. Asosiy tushunchalari. Titrimetriyada qo‘llanadigan reaksiyalarga qo‘yiladigan talablar. Titrimetrik taxlil tasnifi. O`lchov idishlarni sig`imini tekshirish. Standart H2C2O4 x 2H2O eritmasini tayyorlash

2

4




16.

Kislota-asos usulida titrlashning indikatorlari. Indikatorlarning ion, xromofor va ion-xromofor nazariyalari. Kislota-asos usulida titrlash egrilarini chizish va taxlil etish. NaOH va H2SO4 ishchi eritmalarni tayyorlash va standartlash

2

4

4 / 4

17.

Kislota-asos usulida titrlash xatoliklari, xajm va massani o‘lchashdagi xatoliklar ularni hisoblash va bartaraf etish. Kislota-asos usulida titrlashning qo‘llanishi. Alkalimetriya, atsidimetriya. Ko‘p protonlik kislotalarni titrlash. Nazorat eritma tarkibidagi H2SO4 va H3BO3 , natriy karbonat va natriy bikarbonat massalarini aniqlash

4

8

12 / 12

18.

Suvsiz muhitda kislota-asos titrlash. Usul tavsifi. Erituvchilar tasnifi. Usul titranti, TON aniqlash. Usulning qo`llanilishi.

2




4 / 3



Talabalar bilimini baholash tizimi:

t/r

Nazorat turidagi topshiriqlarning nomlanishi

Maksimal yig‘ish mumkin bo‘lgan ball

JN va ON ballar taqsimoti

I. Joriy nazoratdagi ballar taqsimoti

50 ball

1-JN (21 b)

2-JN (21 b)

Ma’ruza mashg‘ulotlarda










1.

Talabaning ma’ruza mashg‘ulotlarda faolligi, muntazam ravishda konspekt yuritishi uchun

-

-

-

2.

Mustaqil ta’lim topshiriqlarining o‘z vaqtida va sifatli bajarilishi (keys-stadilar, esse, referat, taqdimot va boshqa turdagi mustaqil ta’lim topshiriqlari)

8

4

4

Laboratoriya mashg‘ulotlarda







1

Talabaning mashg‘ulotlarda faolligi, savollarga to‘g‘ri javob berganligi, amaliy topshiriq (masala, misol) larni bajarganligi uchun

42

20

22

II. Oraliq nazorat

20 ball




1.

Birinchi oraliq nazorat (laboratoriya mashg‘uloti o‘qituvchisi tomonidan qabul qilinadi)

10

Semestrning

7-haftasi



2.

Ikkinchi oraliq nazorat (laboratoriya mashg‘uloti o‘qituvchisi tomonidan qabul qilinadi)

10

Semestrning

15-haftalar oralig‘ida



III. Yakuniy nazorat

30 ball

Semestrning oxirgi ikki haftasida

Jami:

100 ball




Izoh: yakka tartibda va guruh bo‘yicha topshiriqlar quyidagicha bo‘lishi mumkin: keys-stadi, taqdimot, esse, vaziyatli masalalar, variantlar asosida savol-javob.

Talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichining namunaviy mezonlari:


T/r

Talabaning fanni o‘zlashtirish darajasi (bilim, malaka va ko‘nikma darajasi)

Ballar

A)

xulosa va qarorlar qabul qilish

86-100 ball




ijodiy fikrlay olish




mustaqil mushohada yurita olish




olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish




mohiyatini tushunish




bilish, aytib berish




tasavvurga ega bo‘lish

B)

mustaqil mushohada yurita olish

71-85 ball




olgan bilimlarini amalda qo‘llay olish




mohiyatini tushunish




bilish, aytib berish




tasavvurga ega bo‘lish

V)

mohiyatini tushunish

55-70 ball




bilish, aytib berish




tasavvurga ega bo‘lish

G)

aniq tasavvurga ega bo‘lmaslik

0-54 ball




bilmaslik


Asosiy adabiyotlar:

  1. Praktical pharmaceutical analytical chemistry. Indiya, 2011. Elsevier.

  2. Xaritonov Yu.Ya., Yunusxodjaev A.N., Shabilalov A.A., Nasirdinov S.D. «Analitik kimyo. Analitika». Fan. T. 2008.

  3. Xaritonov Yu.Ya. «Analiticheskaya ximiya. Analitika». Chast 1 i 2. M. V.sh. 2005.

Mirkomilova M. «Analitik kimyo». O‘zbekiston, Toshkent. 2000.

Qo‘shimcha adabiyotlar:
1 . Fayzullaev O. «Analitik kimyo asoslar» A.Qodiriy nomidagi xalq me’rosi nashriyoti. Toshkent. 2003.
2. Ponomarev V.D. «Analiticheskaya ximiya». V dvux chastyax M.,” Visshaya shkola”, 1982.
3. Analitik kimyo” sanoat farmatsiya fakulteti 2 kurs talabalari uchun o‘quv-uslubiy qo‘llanma (rus va o‘zbek tillarida), T. 2011 y.



Download 5.29 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Download 5.29 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



S. Gaziyeva ta’limda innavatsion texnologiyalar

Download 5.29 Mb.