S. M. Q o d ir o V, M. O. Q o d ir X o n o V




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish
bet38/139
Sana25.01.2024
Hajmi8,29 Mb.
#145939
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   139
Bog'liq
CJdZi0HhZkhxN7TFlanq

D vigatel turi
a
b
K a rb u ra to rli d v ig atel:
S /D > 1
0 ,5 0
0 ,1 5 5
S /D < 1
0 ,4 0
0 ,1 3 5
D izel:
a ) a jra tilm a g a n
y o nish k a m e ra li
1,03
0 ,1 2
b ) a jra tilg a n y o nish
k am erali
1,05
0 ,1 3 8
Dizellarda yonilg‘i uzatish apparati ishqalanish juftlarining 
soni, dvigatelning texnik holati (silindrlar blokida va kallagida 
nakip (quyqa) qattiq tuz qatlami borligi, silindr qobirg‘alarida 
changning bo ‘lishi), sovituvchi suv va moyning temperaturasi 
ham mexanik yo‘qotishlarning o ‘rtacha bosimiga ta ’sir k o ‘r- 
satadi. Shu sababli dvigatelning normal ishlashi uchun talab 
q ilin a d ig a n sov ituv ch i suv va m o y te m p e ra tu ra s i tex nik 
shartlarda ko ‘rsatiladi.
6.4. EFFEK TIV Q U W A T VA M EXANIK F.I.K.
D vigateln in g effektiv q u w a t i N e deb, tirsakli valdan 
olinadigan va ish mashinasi (avtomobil, traktor)ni harakatga 
keltirish uchun sarflanadigan q u w a tg a aytiladi. Agar indikator 
q u w a t va mexanik yo‘qotishlarga sarflanadigan q u w a t m a'lum
boflsa, effektiv q u w a t quyidagicha hisoblanadi:
N = N - N m 
yoki o ‘rtacha effektiv bosim:
Ре=РГРт-
Agar p e m a'lum b o ‘lsa, effektiv quw atn in g qiymati quyidagi 
formula yordamida topiladi:
■Vh n i


Ре — effektiv bosim, silindrning hajm birligiga to ‘g‘ri kela- 
digan siklning ishini ifodalaydi, u o ‘zgarmas b o i i b , bunda 
porshenning bir yo ‘lida gazlar bajargan ish, siklda bajarilgan 
effektiv ishga teng bo‘ladi.
Agar indikator q u w a t va bosim ham da effektiv q u w a t va 
bosim m a ’lum bo ‘lsa, mexanik f.i.k. quyidagicha aniqlanadi:
yoki 
Г*т ~ P
p . '
Mexanik f.i.k. dvigatel yuklamasiga bog‘liq bo‘lib, yuklama 
oshgan sari r\m ning qiymati kattalashadi, chunki issiqlikning 
ko‘p qismi effektiv ishga aylanadi.
U s h b u b o g ‘la n ish 6 .5 - r a s m d a k o ‘rsatilgan. p v b o sim
dvigatelga berilgan yuklamani ko‘rsatadi.
Yuqorida aytganimizdek, dvigatel salt ishlaganda pi=pm va 
N e, pe, 
77
m
= 0
boMadi. Yuklama oshgan sari 
mexanik f.i.k. 
kattalashib, dvigatelning to ‘liq yuklamasida o ‘zining eng katta 
qiymatiga erishadi.
0,4
6 .5 -r a sm . M e x a n ik F .I .K . (
77
J n in g y u k la m a g a b o g ‘liqligi.
79


Effektiv q u w a t va mexanik y o ‘qotishlar, dvigatelni tor- 
mozlash stendida sinash y o ‘li bilan aniqlanadi, so‘ngra m e ­
xanik f.i.k. topiladi.
6
.
2
-jadvalda nominal rejimda ishlayotgan turli dvigatellar 
uchun o ‘rtacha effektiv bosim va mexanik f.i.k. ning qiymatlari 
keltirilgan.
6.2-jadval

Download 8,29 Mb.
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   139




Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



S. M. Q o d ir o V, M. O. Q o d ir X o n o V

Download 8,29 Mb.
Pdf ko'rish